Etkili geri bildirim nasıl verilir?

Etkili iletişim kurabilmek için etkili geri bildirim vermek gerekiyor. Geri bildirim kavramını bize sadece sözel bir iletişimi ya da kafa sallayarak karşımızdakini dinliyor gibi yapmayı çağrıştırmamalı. Okuduğumuz kişilere ve yazılara da geri bildirimler veriyoruz. Üstelik sosyal medya ile beraber çevremiz ile kurduğumuz iletişimizin büyük bir kısmını taşıdığımız çevrimiçi sistemlerde daha dikkatli bir şekilde okumaya ihtiyacımız var.

Geri bildirim verebilmek için, daha doğrusu verdiğimiz geri bildirimin etkili olabilmesinin için ilk şartı, iletişim kurduğumuz kişiyi ya da kişileri etkili bir şekilde dinlemek ya da yazdıklarını okurken dikkatli olmaktan geçiyor.

Geri bildirim vermek ile eleştirmeyi (Dilimizde eleştiri kelimesini sadece olumsuz anlamda bir durumu belirtmek için kullanıyoruz. “Düşünmüşsün ama olmamış.”, “Yapmasaydın daha iyi olurdu, bozdu şimdi.” gibi cümleleri örnekleyebiliriz.) birbirinden ayırmamız gerekiyor.

Geri bildirim bir hediyedir.

Geri bildirim vermek, bir konudaki fikrimizi beyan ederken karşı tarafı geliştirmeye özen göstermek. İngilizce’de kullanılan “feedback is a gift- geri bildirim bir hediyedir.” sözü bu noktayı çok güzel anlatıyor. Bu söylemi ilişkilerimize yansıtarak geri bildirim vermenin karşımızdakine bir armağan olduğunu düşünerek hazırlamalı ve sunmalıyız.

Geri bildirim vermek için pek çok yöntem var. Bu yöntemleri araştırarak üzerinde çalışabiliriz. Araştırırken kendi tarzımızda, yani bize uyacak yöntemler için kişisel süzgecimizden geçirerek ele almalıyız.

Şiddetsiz iletişimi kullanmaya başladığımda geri bildirim verme biçimim tamamen değişti. Normalde bir konu hakkında düşüncem olduğu zaman bunu karşı tarafa aktarmak için o kişiye hemen anlatmam gerektiğini düşünüyordum. Karşımdaki o an duymaya hazır mı değil mi bunu düşünmüyordum. Şiddetsiz iletişim ile beraber ihtiyaçlarımı ve duygularımı daha iyi anlayabiliyorum. Böylece karşımdaki kişilerin de duygu ve ihtiyaçlarını anlamam gelişti. Bir konu hakkında geri bildirim vermek için, öncelikle söylemek istediğimi düşünüyorum ve bunun gerçekten karşımdaki kişiye bir şey katıp katmayacağını değerlendirmeye çalışıyorum. Bunun ardından geri bildirim vermek istediğim kişiye “sana bir konuda geri bildirim vermek istiyorum. Duymaya hazır mısın?” diye soruyorum. Eğer uygunsa konuşuyoruz ve olabildiğince yapıcı ve karşımdaki kişinin yararına olacak bir şekilde aktarmaya çalışıyorum. Eğer hazır olmadığını söylerse, hazır olduğunda iletişime geçip bu konuda bana vakit ayırmasını istiyorum. Böylece kişinin de benim de uygun olduğumuz anda konuşmak için hem dinlemeye hem de süzgeçlerimizden daha etkili geçirebilmek için kendimizi hazırlamış oluyoruz ve etkili oluyor.

Geri bildirim verirken karşımızdaki kişinin kişiliğine değil, davranışa, duruma, yazıya odaklanmalıyız. Aksi takdirde bir geri bildirim değil, karşımızdakini kıracak ve incitecek söylemlerde bulunuyoruz.

Haydi birbirimize daha fazla geri bildirim verelim ve besleyelim!