Little Women: เป็นผู้หญิงยุคไหนก็ไม่ง่ายเนาะ
ผู้หญิงนี่แท้จริงไม่ได้เกิดมาแค่เพื่อเป็นเพศหญิง ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาไหนในประวัติศาสตร์ บทบาทของผู้หญิงต่อสังคมก็มีอยู่หลายมิติ และที่แน่นอนกว่าก็คือ ความคาดหวังของสังคมต่อผู้หญิงในยุคต่างๆ ก็มีมากเช่นกัน และไม่ว่าเวลาจะผ่านมาเนิ่นนานเพียงใด ประเด็นที่เกี่ยวข้องกับผู้หญิงในแง่ต่างๆ ก็ยังคงร่วมสมัย ยังอยู่มาตั้งแต่อดีตแล้วก็ยังยืนยงมาจนถึงปัจจุบัน นั่นแปลว่า ยังมีหลาย Issue ที่ยังคง Matter กับผู้หญิงและสังคม แต่ก็มีอีกหลายเรื่องเช่นกันที่ค่อยๆ ลดเลือนหายไปตามกาลเวลา นั่นอาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่า บางสิ่งกำลังเปลี่ยนไป และเราเองก็หวังว่า มันจะค่อยๆ เปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น
ประเด็นที่เกี่ยวกับผู้หญิงเมื่อร้อยกว่าปีที่แล้ว ที่ยังคงอยู่มาถึง ณ ตอนนี้ อย่างเรื่อง Norm กรอบที่สังคมวางไว้ การที่สังคมคาดหวังและต้องการให้ผู้หญิงมีลักษณะของการดำรงชีวิตในแบบที่จำกัดไว้ หรือบางคนเรียกมันว่าเป็นอุดมคติ เป็น Ideal ของสังคมที่ผู้หญิงพึงเป็น เช่น แนวคิดของการแต่งงานมีครอบครัว มีลูก ที่สังคมมองว่ามันคือความสมบูรณ์แบบและเป็นสิ่งที่บ่งบอกว่า นี่คือการที่ผู้หญิงคนหนึ่งสามารถประสบความสำเร็จในแบบสูงสุดได้อย่างแท้จริง แนวคิดนี้มีมาตั้งแต่อดีตและคงอยู่จนถึงปัจจุบัน เพียงแต่ว่า Option ในชีวิตของคนในศตวรรษที่ 21 นี้ มีมากกว่าเมื่อก่อน จึงทำให้ทางเลือกที่จะนำไปสู่ความสำเร็จที่ว่านี้ ไม่ได้มีเพียงเฉพาะเรื่องของการมีครอบครัวเท่านั้น เพราะวิถีชีวิตของคนยุคนี้มีหลายมิติ และในความหลากหลายมิตินั้น นำมาซึ่งส่วนประกอบอีกมากมายที่จะเป็นสิ่งสะท้อนความสำเร็จของแต่ละคนได้ ดังนั้น เมื่อเห็นผู้หญิงที่ร่ำร้องและโหยหาการสร้างครอบครัวแบบไม่สนฟ้าดินหรือสิ่งรอบตัว จึงอยากให้คนกลุ่มนั้นตั้งสติและมองไปรอบๆ ตัวเองให้ดีๆ ว่าทั้งชีวิตนี้มีอะไร Matter กับตัวเองอย่างแท้จริงบ้าง แล้วจะพบว่ามีอะไรอีกเยอะให้โฟกัสในชีวิต
สังคมยุคใหม่ที่พวกเราล้วนเป็นส่วนหนึ่งในนั้น มีวิวัฒนาการทั้งในแง่วัตถุและเรื่องของจิตใจ ทำให้ทางเลือกของผู้หญิงในแบบที่ตัวเองสามารถเลือกที่จะเป็นได้นั้น เต็มไปด้วยความหลากหลายและมีพัฒนาการเช่นกัน การเลือกที่จะไม่มีครอบครัว หรือมีครอบครัวแต่ไม่มีลูก หรือเป็น Single Mum หรือมีวิถีชีวิตใดๆ ก็ตามแต่ ก็เป็นส่วนหนึ่งของความต้องการของผู้หญิงยุคใหม่ด้วยเหมือนกัน และมันก็ไม่ได้ผิดเพี้ยนอะไรเลย คือเราจะเห็นได้ว่า นี่เป็นเรื่องหนึ่งที่มีการเปลี่ยนแปลงจากในอดีต ซึ่งก็เป็นความหลากหลายในการเลือกใช้ชีวิตที่ต้องการจะเป็นด้วยตัวเอง (แม้ว่าสังคมก็ยังมีความคาดหวังในแบบ Conservative ฝังรากลึกอยู่ก็ตาม) ทำให้บทบาท หน้าที่ และความเป็นผู้หญิงมีความหลากหลายขึ้น มีมิติมากขึ้น ไม่ได้เป็นเพียงเพศหญิงที่มีหน้าที่ตาม List ที่ถูกจำกัดไว้อยู่แล้ว สิ่งนี้ทำให้โลกมีความไหลลื่นและหลากหลายมากขึ้น ก็หวังว่าโลกในอนาคต จะมีความแปลกใหม่ทางความคิด วัฒนธรรม และสังคมที่สร้างสรรค์ อยากเห็นโลกที่เต็มไปด้วยความแตกต่างและน่าอยู่ เหมือนที่ Jo บอกไว้ในหนังว่า “Women, they have minds, and they have souls, as well as just hearts. And they’ve got ambition, and they’ve got talent, as well as just beauty. I’m so sick of people saying that love is just all a woman is fit for.”
แต่สิ่งหนึ่งที่เห็นได้ก็คือ ทางเลือกสำหรับผู้หญิงเยอะขึ้น แต่ความกดดันและความคาดหวังของสังคมต่อตัวตนของผู้หญิงก็ยังมีอยู่เหมือนเดิม ในผู้หญิงหนึ่งคน มองแบบ Individual มีสิ่งที่สังคมตั้งความหวังถึงบทบาทและหน้าที่รอบตัวเต็มไปหมด ต้องเป็นได้ตั้งแต่พนักงานในบริษัทที่ดี แม่ที่ดี ภรรยาที่ดี ลูกสาวที่ดี พี่สาวที่ดี น้องสาวที่ดี เพื่อนสาวที่ดี ฯลฯ เป็นความคาดหวังในรูปแบบที่ว่า เธอต้องทำได้ดีทุกอย่างสิ ส่วนหนึ่งก็เพราะความหวังดีต่อปัจเจกบุคคลนั้นๆ ในแง่การมีตัวตนอยู่ในสังคม คือจะยืนหนึ่งในสังคมได้ เธอก็ต้องทำได้ดีไร้ที่ติในทุกบาบาทก่อนสิ อะไรแบบนี้ ซึ่งมันอาจทำให้ผู้หญิงคนหนึ่งประสบความสำเร็จได้นะ แต่จะมีความสุขหรือเปล่า อาจเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ซึ่งความสุขที่เกิดขึ้นกับแต่ละคนมันเป็นเรื่องปัจเจกมากๆ ปัจจัยและเงื่อนไขของแต่ละคนก็มี Indicator ชี้วัดความสุขที่ไม่เหมือนกัน
ดีใจที่ระยะหลัง คนเห็นความสำคัญในเสียงของผู้หญิง ทำให้เกิด Movement ต่างๆ มากขึ้น เสียงที่พูดจะดังมากขึ้นเรื่อยๆ ด้วยผู้หญิงด้วยกันเองนี่แหละ เหมือนอย่างที่หนังเรื่อง Little Women ได้ทำหน้าที่ของตัวเอง ในการ Inspire เด็กผู้หญิงที่กำลังเติบโตเป็นผู้ใหญ่ ในแง่ของการมองเห็นคุณค่าของตัวเอง การเลือก และการมองเห็นสิ่งที่อยากจะเป็นในชีวิต ตัวละครที่ชอบที่สุดนอกจาก Jo ที่เป็นนางเอกแล้ว คือ Amy น้องสาวคนสุดท้อง ที่มีความชัดเจนในความต้องการของตัวเอง และเป็นคนกล้าหาญที่สุดคนหนึ่งของเรื่อง
#ผู้หญิงไม่ได้เป็นกันได้ง่ายๆ
