Erken aşamada ilk yatırımcınıza vereceğiniz hisse en fazla ne kadar olmalı?

Bence %30

Bunun detayına girmeden önce, birkaç ufak noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum:

• Doğru şirket değeri diye bir şeyin olmadığını düşünüyorum, birçok kez belirttim, tekrarlamakta yarar var
• Her şirketin potansiyeli, riskleri, önündeki fırsatları, her yatırımcının algısı, bilgisi, katma değeri, fırsat maliyeti, getiri beklentisi, risk iştahı farklı. Bu da iyi bir şey. Bu sebepten bir tane/ gerçek/doğru/hakkaniyetli değer yok. Bundan dolayı ticaret, piyasa, market ekonomisi gibi şeyler var dünyada[1]
• Özellikle daha yeni kurulmuş ve değil iş modeli, yönetici ekibi, uzun dönem büyüme stratejisi dahi henüz oluşmamış, hiçbir krize girip sağ salim çıkmamış bir şirketin alıştığımız finansal yöntemlerle değerlendirilmesini doğru/mümkün/mantıklı bulmuyorum
• Özellikle finansal değerleme çok büyük varsayımlar üzerine kurulu bir egzersiz. Erken aşama şirket değerlemesinin de finansla alakası yok kanımca
• Bulmaya çalıştığım, düşünmenize yardımcı olacak bir başlangıç noktası. Çok daha yüksek, çok daha alçak olabilir.
• Unutmayın; her kararda olduğu gibi, ne verdiğiniz ve karşılığında ne tür bir yatırım aldığınız önemli[2]

image source: artfulhome.com

Gelelim %30’a

Kafamda bu konuda birçok hesap var.

Bunların büyük bir kısmını son 20 yıldır okuyup duyduğum, öğrendiğim, bir kısmını hatırlayıp çoğunu unuttuğum finans, ekonomi, felsefe ve daha birçok başka konuda edindiğim bilgileri kullanarak kendimce sentezlerle yarattığımı görüyorum.

Yazıya dökebildiğim ve bir miktar ‘mantık’ çerçevesinde destekleyebildiğim, duvara atınca fena da durmayan açıklamalardan biri şöyle:

• Bu girişime start verip yatırım için masaya oturduğunuz güne kadar aldığınız bir risk var (a)[3]
• Yatırımdan sonra almaya devam edeceğiniz bir risk var (b)
• Yatırımcının size ortak olarak bundan sonraki süreçte paylaşacağı bir risk var ©
• Şimdiye kadar aldığınız riskin bundan sonra alacağınız ile, en azından, aynı olduğunu düşünüyorum[4]

Yani a ≥ b

• Yatırımcı arkadaşlarla ortak olduğunuzda birbirinize verdiğiniz söz ne? Bundan sonra anca beraber kanca beraber. Riski paylaşıyoruz. Kazanırsak beraber kazanacağız, kaybedersek beraber.

Ergo b=c

• Şirketin ortaya çıkaracağı değer, alınan toplam risk (a+b+c) ile orantılı oluşacağı (…) için de, yeni ortaklık yapısının bu denge ile paralel olması gerekir

Yukarıdaki ‘mantığı’ göz önüne alırsak c’nin alacağı maksimum hisse %30 olur.

Bu konuda birkaç kısa yazı daha yazmayı planlıyorum. Zira girişimcilerimiz de yatırımcılarımız kadar bu yüzdeye çok önem veriyor ve bize gelen soruların çoğu bu oranla ilgili.

[1] Bambaşka bir yazının konusu

[2] “Ne kadar” demediğime dikkat ediniz

[3] Varsayım: Yola çıktınız, belli yatırımlar, fedakarlıklar yaptınız, girişiminiz artık sadece bir toz & gaz bulutu değil

[4] Büyük varsayım… Muhtemelen daha fazla, zira, teoride, riskin sebebi olan belirsizlik her geçen günle bir nebze azalıyor (…) Zaten bundan dolayı “maximumda vermeniz gereken hisse” diyor yazar

Originally published by @akarabey at 212.vc on February 18, 2015.