7-Eleven, hành trình từ Store Assistant đến Product Manager 7LAB

TrucAnh
7LAB
Published in
10 min readNov 14, 2021

Mong là câu chuyện của mình có thể truyền cảm hứng cho ai đó có xuất phát giống mình hoặc muốn đi con đường như mình.

7LAB, du lịch Phú Yên

Đầu 2018, mình là nhân viên cửa hàng ở 7-Eleven. Lúc đó, mình đang học năm thứ hai ở đại học Kinh Tế.

Vai trò của mình rất bình thường. Nhưng vị trí cửa hàng nằm trong khu vực “xịn” đã giúp mình được gặp và giao tiếp với những khách hàng “xịn”. Văn phòng 7LAB (bộ phận hiện tại mình đang làm việc) ở ngay phía trên.

Giờ mình không là nhân viên cửa hàng nữa, nhưng có hai thứ đã nhận được mà mình luôn mang theo:

1. Cách giao tiếp và hòa nhập.
2. Nhận ra bản thân không được tầm thường. Vì xung quanh mình có rất nhiều người giỏi giang.

Giữa 2018, ảnh mình chụp lúc là nhân viên cửa hàng

Cuối 2018, mình là thực tập sinh ở 7LAB. Mình đã kể về thời gian này, ở đây.

Rồi mình vẫn ở 7LAB, sẵn sàng tiếp nhận nhiều vai trò công việc khác nhau. Hai năm cho những trải nghiệm khám phá bản thân, mình được làm việc ở môi trường công nghệ và đổi mới. Mình rất thích điều này.

Nhưng cũng tại thời điểm đó, có hai câu được hỏi đã thức tỉnh mình:

  1. Dạo này làm cái gì?

Câu này nghe hoài. Mà lúc nào trả lời cũng ngập ngừng. Tại mình có làm cái gì rõ ràng đâu.

Lời giải cho câu này sẽ là một vai trò mình tập trung phát triển.

2. Điều gì quan trọng nhất với em khi đi làm?

Câu này tự tin trả lời là “được mọi người công nhận vai trò của mình quan trọng”. Thế là mình xác định được động lực của bản thân.

Giờ mình không làm việc với nhiều vai trò nữa. Nhưng có hai thứ mình đã nhận ra:

1. Mình hứng thú với lĩnh vực công nghệ và đổi mới. Nhưng thấu hiểu và kết nối con người vẫn là điều mình luôn hướng đến.
2. Mình thích thách thức. Vì khi đó, mình vận dụng được nhiều tiềm năng.

Cuối 2018, chuyến du lịch đầu tiên của mình với 7LAB

Đầu 2021, bỏ qua rất nhiều vai trò từng đảm nhận. Mình tập trung làm Product Manager ở 7LAB. Mình sẽ chia sẻ nhiều về giai đoạn này. Vừa vui, vừa áp lực.

Chứng nhận của mình

Mình là PM đầu tiên của 7LAB không có Tech Background(không học chuyên ngành Công Nghệ). Ở đại học, chuyên ngành của mình là Kinh Tế.

Tại sao mình có cơ hội này?

Đến đầu 2021, 7LAB có 2 đội.

Một đội gọi là Enterprise. Chịu trách nhiệm chính về tối ưu hệ thống đang vận hành, tự động hóa những công việc phù hợp để hỗ trợ cho các bộ phận.

Đội còn lại là Consumer. Phụ trách tìm kiếm và triển khai các cơ hội tạo doanh thu mới. Bên cạnh đó là nâng cao nhận diện thương hiệu và sự hài lòng của khách hàng. Vậy nên, trong đội “Consumer”, ngoài nhóm làm việc về Tech sẽ có thêm nhóm Business Operation (mình đã thuộc nhóm này).

Mỗi đội có một Product Manager (PM). Nhưng trong năm, một trong hai PM của 7LAB đã quyết định có bước tiến mới ở công ty khác.

Sếp mình (Director of 7LAB) muốn phát triển một thành viên lên thành PM. Và mình là lựa chọn của anh.

7LAB, tiệc Noel 2020

Tại sao mình tin bản thân làm được?

Có 2 lý do:

1. Các công việc trước giúp mình có cơ sở để quen dần với môi trường đòi hỏi làm việc sát sao với nhóm Business Operationvà nhóm Tech.

2. 7LAB là môi trường để học hỏi:

  • Sếp tin tưởng mình và là người dẫn dắt mình (mình gọi là “Mentor”). Anh PM còn lại cũng là “Mentor” của mình.
  • Mọi thành viên 7LAB sẵn sàng trả lời tất cả những thắc mắc của mình. Mình không bao giờ sợ rằng đã hỏi một điều gì đó quá ngốc.

Dù vậy, vai trò này chưa bao giờ là dễ dàng.

Điều đơn giản nhất mà một Junior PM có thể làm là nghe các quyết định từ người dẫn dắt, đưa thành các nhiệm vụ cho đội và cùng thực thi (trong bài mình sẽ gọi là “deliver”). Nhờ vậy, mình hiểu hơn về cấu trúc, về dữ liệu hệ thống, và vai trò của các thành viên.

Mình đã bắt đầu như thế và hai tháng đầu tiên cứ vậy trôi qua.

2021, một góc văn phòng 7LAB

Sau đó, mình phát hiện bản thân chưa đủ cố gắng

Một nhiệm vụ hoàn thành không chỉ từ nỗ lực của mình. Đó còn là sự cố gắng của cả đội. Khi làm product, mình thấm thía quan điểm "Không thể làm bất cứ điều gì một mình" .

Nhưng chỉ hoàn thành việc được giao là không đủ. Mình chưa thể tự làm việc như một PM, chưa tự tin giới thiệu mình là PM ở mỗi buổi đón thành viên mới. Hơn nữa, nhìn thấy khó khăn mà tụi mình đối mặt, và qua những buổi nói chuyện với sếp, mình hiểu “cả 7LAB, cả bản thân đều mong đợi ở mình nhiều hơn”.

Tự nhìn lại, mình đã hoàn thành các việc đảm nhận như thế nào? Thế nào là làm tốt? Có khi không làm đúng 100% như yêu cầu hay không làm thì tốt hơn không?

Lúc này, trong đầu mình đã rối nùi các câu hỏi, nhưng chúng lại mở lối cho con đường khám phá bản thân của mình:

Những việc mình làm đóng góp thế nào cho tổ chức?
Tại sao mình nên làm các công việc được giao?
Đó có phải điều tốt nhất mình có thể làm không?
Điều gì giúp mình nhận thấy bản thân đang phát triển?
Điều gì khiến vai trò của mình quan trọng? …

Thắc mắc thật ra không tự có. Mình có một động cơ khác.

Tại thời điểm “đau đầu” tìm ra định hướng phong cách PM, mình gặp được thêm một người dẫn dắt (“Mentor” thứ ba). Anh cũng từng là thành viên 7LAB. Một trong những thứ anh giúp mình là đào ra những thắc mắc khiến mình tìm mọi cách để được giải đáp. Đến giờ, mình vẫn biết ơn vì điều đó.

Mình nghĩ nhiều đến việc sẽ là PM như thế nào

Có một câu sếp hỏi đã ảnh hưởng rất nhiều đến định hướng phong cách PM của mình: “Mọi đề xuất sẽ được thực hiện như mong đợi nếu đồng đội ủng hộ. Trong môi trường làm việc với chuyên môn về công nghệ, em không có Tech Backgroud. Vậy điều gì sẽ khiến mọi người nghe em?”

Ba năm làm việc với 7LAB, mình hiểu rằng, mọi người đều giỏi hơn mình về lĩnh vực riêng của họ. Tuy nhiên, mình nhìn thấy cơ hội để trả lời câu hỏi luôn khiến mình đau đáu đã đề cập trên.

Câu trả lời là “Mình chưa phải là người hiểu hệ thống nhất, nhưng hiện tại, mình có thể trở thành người hiểu khách hàng nhất”.

Mình biết là kỳ vọng về product phải xuất phát từ tất cả “bên liên quan”. Không chỉ từ sếp mình, hay các bộ phận, mà còn từ khách hàng nữa.

Trong khi thiên kiến của sếp là tin vào những con số và dữ liêu hệ thống thu thập được. Sếp mình nói: "Những con số không nói dối”. Anh không nghĩ khách hàng sẽ có kỳ vọng về product. Và các thành viên khác cũng có cùng suy nghĩ, hoặc ít nhất là đã không có ai phản đối.

Nhưng mình cũng có cơ sở để tin nhận định của bản thân. Bởi dữ liệu con số có được khi product đã được làm và đưa vào sử dụng, vậy các ý tưởng thú vị nhất đến từ đâu? Mình muốn hiểu về từng nguyên nhân và kết quả cụ thể, trong một bối cảnh cụ thể của những ý tưởng đó (trong bài mình gọi là “insight”).

May mắn là dù có quan điểm riêng, mình biết sếp vẫn sẵn sàng đón nhận ý tưởng mới, miễn là chứng minh được nó hợp lý.

Động lực của mình là gì?

Nhận vai trò PM chính là thách thức bản thân. Trở thành Product Manager được tín nhiệm là lý tưởng của mình.

Mình luôn được nhắc nhở rằng “deliver” là mục tiêu của PM. Nhưng với mình thì “deliver” là chưa đủ. Với tất cả thông tin có được, mình muốn làm product mà tự tin có người dùng. Đó là động lực.

Bên cạnh các nhiệm vụ được giao, mình dành thêm thời gian ngoài giờ để nói chuyện với khách hàng. Với niềm tin là khách hàng cũng cần được lắng nghe, và mọi yêu cầu về sản phẩm nên xuất phát từ khách hàng của nó.

Câu chuyện của mình với khách hàng sẽ xung quanh những product mà 7LAB phát triển. Mình bất ngờ rằng có những khách hàng thực sự muốn được góp ý, được nhận xét và được trò chuyện. Nhờ vậy mình có thêm “insight” từ góc nhìn này, bổ trợ cho những “insight” đào được từ dữ liệu nội bộ (mà sếp mình là chuyên gia).

Một khoảnh khắc chuyến đi team building của 7-Eleven

Mình đã thay đổi suy nghĩ của sếp về nhìn nhận quan điểm khách hàng!

Người ta nói “Mưa dầm thấm lâu”. Ngày nào mình cũng đem mấy phản hồi thú vị từ khách hàng về sản phẩm của tụi mình kể cho sếp nghe (khen có, chê có, chửi cũng có).

Mình có những câu chuyện trải nghiệm thực tế từ khách hàng, mình hiểu thứ khách quan tâm và định lượng được mức độ quan trọng từ các yếu tố đó. Mình cũng biết cách xác minh các giả định đang có.

Qua đó, mình có những đề xuất xung quanh các yêu cầu nhận được. Rồi có những đề xuất đã thuyết phục được sếp đồng ý làm. Và mình cảm nhận được sếp quan tâm đến “tiếng nói của khách hàng” nhiều hơn.

Minh chứng là sếp đã đề nghị cùng mình review các phản hồi của khách hàng mỗi tuần, và đưa nó vào quy trình phát triển sản phẩm của 7LAB.

Gần đây, mình trình bày một đề xuất trong cuộc họp của bộ phận với CEO. Đề xuất của mình được ủng hộ và đánh giá tốt từ người nghe (bao gồm cả CEO). Và sếp đã thật sự thay đổi cách nhìn nhận quan điểm của khách hàng. Sếp nói “Có những dữ liệu thật sự không thể nhìn thấy từ các con số.”

Đến đây thì ngừng lại thở một cái được rồi…

Nhưng mà chưa xong đâu. Đường còn dài, khó khăn còn trước mắt.

Thành công một vài lần có thể chỉ do may mắn. Mình cần lặp lại chúng, lúc đó mới có thể xem là thành công do năng lực. Dù sao thì thành quả trên giúp mình có thêm đồng minh rồi.

Lý tưởng của mình vẫn còn đó. “Chọn làm điều đúng” là thứ mình không bao giờ ngừng tự nhắc bản thân. Vì phía sau mỗi quyết định của PM là sự nỗ lực của cả đội. Mình tự thấy phải có trách nhiệm cho điều đó.

Ngoài ra mình học được “Không có điều gì luôn đúng.” Chính vì vậy, mình cũng cần phong cách PM riêng, thể hiện quan điểm của riêng mình.

Để khi nhìn thấy điều không phù hợp, mình sẵn sàng thể hiện ý kiến với tinh thần muốn cùng thảo luận và tìm ra giải pháp. Và nếu cần, mình tình nguyện là người sẽ đứng lên và “chiến đấu vì nó”.

Nhìn lại, động lực nào khiến mình gắn bó với 7LAB

Năm 2021, mình 23 tuổi, ở 7LAB được 3 năm rồi. Và vẫn chưa có ý định rời đi. Mình vẫn tự hỏi “Động lực nào khiến mình gắn bó?”

Bây giờ có thể tự tin trả lời:

  • 7LAB chính là môi trường để bồi dưỡng khả năng self awareness, seft growth.
  • Ở 7LAB mình được tin tưởng.
  • 7LAB setup được môi trường mà ở đây mọi người sẵn sàng giúp đỡ nhau.

Phát triển cá nhân là yếu tố nằm trong “vision” của tụi mình. Mình luôn tự hào vì là một phần của 7LAB.

P/s: Cảm ơn sếp, cảm ơn anh “Mentor” ngồi uống cafe với em mỗi buổi sáng, cám ơn anh PM nhóm Enterprise và cám ơn 7LAB luôn sẵn sàng trả lời các câu hỏi của em!

7LAB tìm thêm đồng đội. Mình tìm thêm “đồng run” nhé!

Mình hay chạy bộ buổi chiều từ office, vui lắm!

Like what you’re reading? Follow us on LinkedIn and Medium!

--

--