احتمالا شنیده اید که ما در حال ارتقا توکنومیک PERP هستیم ! با حرکت قریب الوقوع به سمت مدل توکنومیک ve , ما می خواهیم انگیزه بیشتری برای رشد درازمدت جامعه ایجاد کنیم و نحوه توزیع ارزش تولید شده توسط پروتکل بین کاربران را بهبود دهیم. اما سوال اینجاست که ve توکنومیک چیست ؟
بیشتر مدل های توکنومیک با این مشکل مواجه میشوند که در حالی که استفاده از پروتکل به صورت کوتاه مدت افزایش میابد, انگیزه ها در نهایت کم میشنود و علاقه از بین میرود . تعداد کمی از نهنگها میتوانند آن را تا زمانی که از بین رود , از آن کسب سود کنند , مقدار زیادی نقدینگی را فراهم کنند و اکثر توکن های در گردش را بدست آورند , سپس این توکن هارا برای یک کسب درامد سریع و راحت دامپ کنند .
مشکل دیگر این است که انگیزه های کاربران با سلامت طولانی مدت پروتکل همسو نیست. از آنجایی که حاکمیت از شما میخواهد که برای شرکت در رایگیری توکن هایی هولد کنید ، مدل( یک توکن : یک رای) راه را برای سوء استفاده نهنگهایی که به دنبال منافع کوتاهمدت هستند، باز می کند. آنها میتوانند پروپوزال هایی را برای تغییر جهت پروتکل، به نفع خود یا خرابکاری در یک پروژه ارائه دهند، و بعد توکن هارا دامپ کنند .
توکنهای حاکمیتی که به جز حق رای هیچ چیز ارزش دیگری ارائه نمیدهند، بدون شک منسوخ شده هستند و خود را به عنوان یک مدل بهینه برای پروژههای DeFi ثابت نکردهاند. عدم وجود کاربرد دیگری جز «حاکمیت» در یک پروژه ، انگیزه کمی برای افراد ایجاد میکند که واقعاً در یک پروژه سرمایه گذاری کنند.
یکی از مدل های توکنومیک که با بقیه متمایز است , مدل ve (vote escrowed ) است . به احتمال زیاد اگر با محبوب ترین صرافی غیرمتمرکز استیبل کوین یعنی Curve آشنایی دارید , شاید قبلا درمورد آن شنیده باشید . اما دقیقاً چه چیزی این مدل را در مقایسه با آنچه در بالا توضیح دادیم متمایز می کند و چرا اینقدر موفق بوده است؟
ve توکنومیک چیست ؟
vote-escrowed توکنومیک ( یا ve توکنومیک) که توسط Curve معرفی شد، مدلی است که به موجب آن توکنها باید برای مدت زمان مشخصی قفل شوند که مشوق مشارکت طولانی مدت و کاهش عرضه موجود در بازار است. در عوض کاربران veTokens دریافت میکنند که غیرقابل انتقال هستند و هیچ بازار خارجی ندارند تا کاربران بتوانند آنها را بفروشند.
ایده کلی این است که برای داشتن حق رای در حاکمیت یا کسب درامد بیشتر از توکن های تولید شده توسط پروتکل , باید متعهد شوید که توکن های خود را در یک دوره زمانی مشخص قفل کنید. نمودار زیر نشان میدهد که چگونه شخصی میتواند توکنهای خود را قفل کند تا قدرت رایگیری و پاداش های خود را در جریانهای نقدی پروتکل افزایش دهد.
برخی از پروژه های DeFi در حال حاضر به شما این امکان را می دهند توکن های خود را قفل کنید تا سهمی از درآمد پروتکل به دست آورید . اما تفاوتش با مدل veToken این است که دارندگان این توکنهای قفل شده میتوانند جریان انتشار توکن ها را تعیین کنند و در نتیجه نقدینگی یک استخر خاص را افزایش دهند.
چنین مکانیزمی نه تنها کاربران را به خرید و هولد تشویق میکند، بلکه توکنهای در گردش را در مدت زمان طولانی حذف میکند. با این مکانیزم انگیزه های دارندگان توکن و موفقیت طولانی مدت یک پروتکل بهتر است، زیرا نهنگ ها نمی توانند به سادگی حجم بزرگی از توکن ها را بخرند و بر مسیر پروژه یا جوایز تأثیر بگذارند.
برای شفافتر کردن مفهوم، بیایید نگاهی عمیقتر به نحوه پیادهسازی veTokenomics توسط Curve بیندازیم.
Curve : پیشگام ve توکنومیکس
درست مانند سایر پروتکل های دیفای مشوق هایی برای ارائه نقدینگی به استخر های کرو وجود دارد . در ازای آن، توکنهای LP دریافت میکنید که میتوان آنها را درCurve gauge قرار داد، که توکن Curve DAO (CRV) را ایجاد میکند، که میتوان با قفل کردن CRV تقویت شود. مکانیسم gauge در نمودار زیر به تفصیل آمده است.
تامین کنندگان نقدینگی نه تنها توکن CRV را به درست می آورند , بلکه کارمزد های بدست آمده توسط Curve finance نیز به نسبت 50:50 بین تامین کنندگان نقدینگی و دارندگان توکن veCRV تقسیم می شود . برای دریافت veCRV، باید زمان قفل شدن توکن ها را تعیین کنید و از نقدینگی توکن های حاکمیت CRV خود صرف نظر کنید، که سه مزیت عمده دارد:
1- آنها میتوانند در مورد این که انتشار توکن ها به کدام استخرهای نقدینگی هدایت میشود، رأی دهند .
2- آنها می توانند پاداش استیکنیگ از کارمزد های ایجاد شده توسط سواپ در curve هنگام ارائه نقدینگی بدست آورند .
3- از طریق قفل کردن توکن ها پاداش استیکینگ را افزایش دهید .
دارندگان میتوانند توکنهای خود را برای دورههای زمانی مختلف قفل کنند، از یک هفته تا ۴ سال، که در آن کسانی که برای مدت طولانیتری توکن های خود را قفل کنند ، تأثیر بیشتری بر حاکمیت و پاداشهای بیشتری دارند. ایده کلی این است که اگر شخصی متعهد باشد که CRV خود را به مدت 4 سال قفل کند، پس میتوان انتظار داشت که میخواهد پروژه موفق شود و مشوقهایش با پروتکل هماهنگ باشد.
هنگامی که CRV قفل می شود، نمی توان توکن هارا منتقل یا به فروش رساند تا زمانی که دوره قفل شدن به پایان برسد و کاربران را تشویق می کند تا تصمیماتی بگیرند که کمتر تحت تأثیر دستاوردهای کوتاه مدت باشد و بیشتر تحت تأثیر موفقیت طولانی مدت پروتکل باشد.
هر استخر Curve معیار نقدینگی مخصوص به خود را دارد که کاربران در آن میتوانند توکن های LP خود را به اشتراک بگذارند تا تورم CRV را به استخر های مختلف هدایت کنند , که از طریق رایِ دارندگان veCRV تعیین می شود . هنگام قفل کردن توکن ها برای حداکثر 4 سال , افزایش 2.5 برابری ریوارد CRV و همچنین قدرت رای بیشتری دریافت میکنند . قدرت رای هم با توکن هایی که دارید و هم با دوره زمانی که توکن های CRV خود را قفل کرده اید سنجیده میشود .
به عنوان مثال فرض کنید دو نفر به یک میزان توکن CRV دارند . یکی 4 سال و دیگری 2 سال توکن هارا قفل میکند . فردی که به مدت 4 سال توکن هارا قفل کرده است توکن های veCRV را دو برابر دریافت میکند و با آن قدرت رای و پاداش بیشتر میشود .
چنین پویایی تضمین می کند که صدور توکن به روشی دموکراتیک انجام می شود و مشارکت طولانی مدت در پروپوزال های DAO را تشویق می کند. هولدر های CRV که صرفاً معامله گران کوتاه مدت هستند، قدرت رای در حاکمیت نخواهند داشت، زیرا آنها متعهد به قفل کردن توکن های خود نیستند.
جدول زیر مقایسه مفیدی از مزایای قفل کردن CRV به veCRV است که تقاضا برای توکن را افزایش می دهد و در عین حال عرضه در گردش را کاهش می دهد:
مزایای veTokenomics چیست؟
یکی از بارزترین مزایای مدل veToken این است که دارندگان را تشویق می کند تا با قفل کردن توکن های خود به veCRV . CRV بیشتری را از توکن های در حال گردش حذف کنند. با عرضه کمتر توکن در گردش، قیمت تثبیت پیدا میکند و فشار فروش را در دراز مدت کاهش دهد.
نمودار زیر نشان می دهد که در همین بازه زمانی در سال گذشته، 151.7 میلیون CRV قفل شده بود،در حالی که عرضه در گردش 545.3 میلیون بود. اکنون مقدار CRV قفل شده به 505.6 میلیون در مقابل عرضه در گردش 1.16 میلیاردی رسیده است .
با رشد سریع تر CRV قفل شده از نرخ عرضه، این امر تأثیر مثبتی بر پویایی عرضه دارد و در نهایت باید از قیمت در بلندمدت حمایت کند. موج اولیه توکنهای حاکمیتی DeFi فارم و دامپ شد ، بدون اینکه هیچ چیز قابل توجهی قیمت را بالا ببرد، زیرا هیچ تقاضایی برای این توکنها به جز حدس و گمان و حقوق حاکمیتی نبود .
درصد قفل شدن عرضه CRV در طول زمان افزایش مییابد زیرا مردم خواهان حقوق ارزشمند حاکمیت، بازدهی بیشتر، تخفیفها و جریانهای نقدی تولید شده توسط پروتکل هستند. در واقع، این مکانیسم اولویتهای انواع مختلف کاربران (معاملهکنندگان، تامین کنندگان نقدینگی و دارندگان توکن) را همسو میکند.
با توجه به اینکه Curve بیشترین نقدینگی را در بین صرافی های غیر متمرکز دارد، پروژههای استیبل کوین برای به دست آوردن هرچه بیشتر CRVو قفل کردن آن در veCRV و هدایت انتشار توکن به استخر خود با یکدیگر رقابت کردهاند.
با انجام این کار، کاربران را برای افزودن بیشتر نقدینگی به این استخرها تشویق می کند و توانایی یک استیبل کوین را برای حفظ پگ خود را بهبود می بخشد. بخاطر این مکانیسم ما شاهد شرکتهای Convex finance، Yearn finance، Abracadabra و بسیاری از پروژههای دیگر در Curve warsهستیم که منجر به افزایش فشار خرید برای CRV میشود.
معایب veTokenomics چیست؟
در حالی که مزایای خاصی برای مدل veToken وجود دارد، محدودیتهایی وجود دارد که باید از آنها آگاه بود:
1-این میتواند منجر به کاهش پایه سرمایهگذار شود، زیرا همه نمیخواهند نقدینگی داراییهای خود را به خاطر مزایای ve-Token کنار بگذارند.
2- مشتقات استیکینگ , مانند yveCRV و cvxCRV، تمرکززدایی حاکمیت را کاهش می دهد. برای مثال، Convex مالک اکثریت veCRV است و فروش رای (یا رشوه) ممکن است به انگیزههای بلندمدت این مدل آسیب برساند.
3 — برای استفاده حداکثری از CRV، باید آن را به مدت 4 سال قفل کنید، که ممکن است برای سرمایه گذاران بسیار طولانی باشد. هزینههای قفل کردن CRV برای 4 سال ممکن است بسیار زیاد باشد و هر کسی که نظر خود را تغییر دهد نمیتواند تا زمانی که دوره زمانی انتخابیاش تمام شود، قفل را باز کند.
بحث های زیادی در مورد قابلیت VeTokenomics و همچنین نقاط قوت و ضعف آن وجود دارد. اگر میخواهید درباره برخی از ایرادات احتمالی بیشتر بدانید، توصیه میکنیم این مقاله و همچنین استدلالهای ضد veTokenomics را در فروم حاکمیتی MakerDAO بررسی کنید.
با این وجود، با توجه به مزایای مدل veToken نسبت به رویکردهای قبلی، این مدل به طور گسترده در پروتکلهای مختلف DeFi مورد استفاده قرار گرفته و اصلاح شده است، که برخی از آنها در زیر توضیح داده شدهاند.
نمونه های دیگر از veTokenomics
veFXS
Frax Finance برای اولین بار اجرای ایده veCRV را برای veFXS در می 2021 پیشنهاد کرد (پروپوزال اصلی حاکمیت در اینجا). در حالی که این ایده شبیه به مدل Curve است، دارندگان veFXS روی gauge هایی رای می دهند که انتشارات FXS را در استخرهای مختلف در DEX های مختلف هدایت می کنند، در حالی که دارندگان veCRV تنها بر وزن gauge در انتشار CRV برای استخرهای خاص روی Curve تأثیر می گذارند.
veBAL
بالانسر veTokenomics را در مارس 2022 معرفی کرد و تفاوت های اصلی از مدل Curve عبارتند از:
- حداکثر زمان قفل کردن به جای 4 سال , یک سال است .
- کاربران توکن های BAL و WETH را در استخر های بالانسر با نسبت 80:20 به جای اینکه فقط BAL را قفل کنند.
- veBAL برای موارد استفاده از DAO-to-DAO در مقایسه با سرمایه گذاران خرد طراحی شده است.
نکته دوم شایان ذکر است که Balancer اولین کسی است که توکن استخر نقدینگی را به عنوان مکانیزم حاکمیت پذیرفته است.
ve(3,3)
توسط Andre Cronje معرفی شد , مدل ve(3,3) سه پیشرفت را به مدل veTokenomics اضافه می کند:
- انتشار هفتگی به عنوان درصدی از عرضه تنظیم می شود،
- قفل کنندگان ve دارایی خود را متناسب با انتشار هفتگی افزایش میدهند.
- دارایی های قفل شده NFT هستند
مدل ve(3,3)توسط Velodrome، یک DEX جدید راه اندازی شده بر بستر Optimism پیاده سازی شده است.
veRBN
Ribbon Finance همچنین یک مدل ve-Token را در فوریه 2022 معرفی کرد.نسخه آنها از مدل Curve , veRBN , به کاربران اجازه میدهد تا قفل توکنهای خود را زودتر باز کنند، اما برای انجام این کار باید جریمه بپردازند. دارندگان RBN میتوانند توکنهای خود را تا ۲ سال قفل کنند تا قدرت رایدهی veRB خود را به حداکثر برسانند.
پروتکلهای زیادی وجود دارد که حرکت به سمت مدل veToken را در نظر میگیرند، با توجه به اینکه آزمایش , زمان پس داده و منجر به ایجاد یک اکوسیستم پر رونق در اطراف Curve شده است. همانطور که در بالا نشان داده شد، تنوع بسیاری و انتخاب های طراحی جالب وجود دارد، اما تحت تاثیر محدودیت هایی است که در بالا ذکر کردیم.
منتظر نگاهی دقیق تر به تغییرات مدل توکنومیک ما با ارتقای vePERP باشید!
لینک مقاله اصلی : https://blog.perp.fi و https://mirror.xyz.