ประเทศจีน กับการเดินทางด้วยรถไฟ, รถเมล์, รถแท็กซี่ และรถไฟฟ้าใต้-บนดิน.
ต้องยอมรับว่าปััจุบันในโลกของรถไฟความเร็วสูง ไม่มีใครที่ไม่พูดถึง Hight speed train ของจีน
จากทริป11 วัน ด้วยความอยากรู้ อยากสัมผัสรถไฟจีนที่มีความก้าวล้ำมาก ทำให้ต้องเพลนเส้นทางแบบได้ขึ้นรถไฟ และโชคดีRouteเที่ยวได้นั่งรถไฟแบบรถไฟธรรมดาและรถไฟความเร็วสูง ใน 4 classes
ขึ้นรถไฟต้องมีตั๋ว มาดูกันว่าการซื้อหรือจองตั๋วรถไฟว่า มีวิธี ขั้นตอนอย่างไร???
เป็นที่ทราบกันดีว่า ในแต่ละเมืองของจีนมีประชากรเยอะมากๆ ดังนั้น ตั๋วรถไฟมีโอกาสเต็มเร็วมากในแต่ละเที่ยว แต่ละขบวน และคงไม่สนุกแน่ถ้าต้องไปต่อคิวซื้อตั๋วรวมกับคนท้องถิ่น
ทั้งการสื่อสารที่ต้องใช้มือถือ translate ภาษากับคนขายตั๋ว การซื้อตั๋วล่วงหน้าทาง on line จึงเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด
การซื้อตั๋วล่วงหน้า ทาง On line
ปัจจุบันมีเวปไวต์ และแอปฯหลายๆแห่ง ที่รับจองตั๋วล่วงหน้ามีทั้งภาษาอังกฤษและภาษาไทย โดยเอเจนซีที่รับจองตั๋วเหล่านี้ จะไปรอซื้อตั๋วต่อจากการรถไฟจีนให้ โดยชาร์ทเปอร์เซ็นต์จากราคาค่าตั๋วเป็นค่าบริการ
ปัจจุบันการรถไฟจีนเปิดจองตั๋วล่วงหน้าก่อน15วันเท่านั้น (ใครต้องการจองก่อน15วันไม่สามารถทำได้)
พวกเวปฯเอเจนซีที่รับจองล่วงหน้าก่อน15วัน จะเป็นการเก็บเงินจากลูกค้าก่อนแล้วรอวันที่การรถไฟจีนเปิดจองรถไฟขบวนนั้นๆ เมื่อจองได้แล้วจะยืนยันบุ๊คกิ้งกลับมาให้ลูกค้าอีกครั้ง
สำหรับเราจองกับเวปของการรถไฟจีนโดยตรงเพื่อความชัวร์ว่าได้ตั๋วแน่ๆ และไม่ต้องเสียเพิ่มในค่าบริการ
https://www.12306.cn/en/index.html คือเวปการรถไฟจีนต้องregister สมัครเป็นสมาชิกเพื่อใช้ Log in ทำการจองและเข้าดูรายละเอียดในแต่ละครั้ง
การจองสามารถจองพร้อมกับเพื่อนรวมเดินทางของเราได้ ครั้งละไม่เกิน5คนจะได้ Booking เดียวกัน (ถ้าเกินน่าจะเป็นแบบกรุ๊ป)โดยกรอกเพิ่มชื่อได้ และต้องใส่หมายเลขพาสปอร์ทของทุกคน
ที่นั่ง หรือ Seat
ไม่สามารถระบุที่นั่งได้ (อันนี้แตกต่างจากยุโรป) เลขที่นั่งจะทราบเมื่อทำการจองในระบบ และต้องจ่ายเงินผ่านบัตร(เครดิต)เรียบร้อยแล้ว
แต่ไม่ต้องห่วงว่าถ้าไปกับเพื่อน2–5คนจะถูกจับนั่งแยกกัน
เพราะถ้าเราจองพร้อมกันอยู่ในหมายเลข Booking เดียวกัน ที่นั่งจะได้หมายเลขเรียงกันและถ้าเป็นตู้นอน (4คน) ก็จะอยู่ในห้องเดียวกัน แต่น่าจะยกเว้นที่นั่งเหลือไม่ติดกันดังนั้นควรรีบจองวันแรกๆเมื่อเวปการรถไฟเปิดให้จอง
เมื่อทำการจองเรียบร้อยจะมีการ Notification of successful Booking ส่งเข้าอีเมลเรา จะพิมพ์หรือเซฟเก็บไว้ดู เวลา เลขขบวนรถ ตู้ ที่นั่ง แต่ไม่ได้ใช้โชว์ตอนขึ้นรถไฟ
สถานีรถไฟ
ปัจจุบันจีนมีรถไฟความเร็วสูงวิ่งเชื่อมต่อเมืองต่างๆคลุมอยู่เกือบทั้วประเทศ จึงมีการสร้างสถานีใหม่และมีขนาดใหญ่ขึ้นมารองรับด้วยเช่นกัน
- ภายในสถานีรถไฟ Tongren มีเก้าอี้นวด ยอดเหรียญวางเรียงเป็นร้อยตัว
ถ้าเป็นเมืองใหญ่ๆจะมีหลายสถานี เช่นสถานี North Chongqing, Chongqing Railway Station เวลาจองตั๋ว และตอนไปขึ้นรถต้องเช็ครถไฟแต่ละขบวนดีๆว่าต้องไปที่สถานีอะไร? และบางเมืองสถานีรถไฟ อยู่ไกลจากตัวเมืองนั้นๆเป็น10กม.ต้องใช้เมโทร, บัส หรือTaxi เดินทางไป ดังนั้นควรเผื่อเวลาไว้ด้วย
การผ่านเข้า-ออกสถานี และการขึ้นรถไฟ
ความล้ำหน้าที่ยุโรปหรือญี่ปุ่นยังไม่มี
ผู้โดยสารใช้แค่พาสปอร์ต ไม่ต้องเอาใบจองไปแลกตั๋ว ไม่ต้องใช้เอกสารจากการจองออนไลน์ใดๆทั้งสิ้น ก็เข้าอาคารสถานีได้แล้ว โดยเข้าช่องที่มีเจ้าหน้าที่อยู่ เพื่อเอาพาสปอร์ตไปสแกน เหมือนผ่านช่องอัตโนมัตตามสนามบินต่างๆ (ช่องอัตโนมัตใช้สำหรับคนจีนสแกนบัตรประชาชน)
- ชานชาลา(Platform)หรือGate ต้องแสดงพาสปอร์ตกับเจ้าหน้าที่อีกครั้ง เมื่อจะเข้าสู่ชานชาลา บางสถานีมี 20–30 gates ให้ดูบอร์ดป้ายไฟที่โชว์หมายเลขขบวนรถ และเวลาที่รถออก Gateจะเปิดให้ผู้โดยสารเข้าไปขึ้นรถที่ชานชาลาก่อนเวลารถไฟออก15–20 นาที่ โดยรถไฟมาจอดรอผู้โดยสารขึ้นเรียบร้อยแล้ว นี่ใช้ระบบเดียวกับ boarding ขึ้นเครื่องบินเลย
มีป้ายบอกหมายเลขตู้(Coach) ว่าให้เดินไปทางไหน สดวกและรวดเร็วต่อการหาตู้(Coach)ที่จะไปขึ้น
ทุกสถานีต้องผ่านเครื่องสแกนสัมภาระและผู้โดยสารเพื่อความปลอดภัย และควรไปที่สถานีก่อน1ชัวโมง ภายในสถานีใหญ่ๆ มีร้านค้า ร้านขายอาหาร(แต่คิวรอซื้อยาวมาก) ซื้อไปกินบนรถไฟได้
เมื่อถึงปลายทาง รถไฟจะจอดนานพอควรเพราะจะให้ผู้โดยสารลงและออกจากชานชาลาให้หมดก่อน แล้วถึงเปิดให้ผู้โดยสารที่จะขึ้นรถไฟเข้ามา
เมื่อผู้โดยสารจะออกจากสถานี มีช่องให้สแกนเอาพาสปอร์ต ขาออกอีกครั้งเป็นการ รีเช็คเรื่องความปลอดภัยได้เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นภายหลัง (หากมีการหลบซ่อนไมาออกจากสถานี)
สร้างความสะดวก ป้องกันการขึ้นผิดขบวนไม่วุ่นวาย และปลอดภัยในการใช้รถไฟเดินทาง นอกจากเทคโนโลยี่แล้วระบบการทำงานต่างๆจีนก็ล้ำไปมาก
ชนิดของรถไฟ (ที่ได้นั่ง)
1 รถไฟความเร็วธรรมดา หมายเลขขบวนจะนำหน้าด้วย ตัวK ตามด้วยตัวเลขxxx.. ข้อมูลบอกทำความเร็วสูงสุด 120 กม/ชั่วโมง
ชนิิดตู้หรือที่นั่งของรถแบบธรรมดามีให้เลือก3ชนิด
- Soft Sleeper เป็นห้อง 4 ที่นอนแยก ข้างละ2ที่นอน บน-ล่าง ราคาแพงสุด
กระเป๋าใบใหญ่เก็บไว้ใต้เตียง หรือใต้โต๊ะกลางสำหรับวางของกิน มีประตูปิด เป็นส่วนตัว ทางเดินด้านนอกมีที่นั่งเล็กให้นั่ง มีที่ชาร์ทโทรศัพท์
2. Hard Sleeper เป็นตู้แบบที่นอน 3ชั้น เรี่ยงรวมอยู่ตู้เดียวกันมีม่านปิด กั้นส่วนทางเดิน
ที่นอน บน กลาง ล่าง ราคาค่าตั๋วไม่เท่ากัน ล่างแพงสุด และเลือกไม่ได้ตอนจอง ระบบจะจัดให้อัตโนมัติ เจ้าหน้าที่จะมาเรียกเมื่อถึงสถานีที่เราลง (คงดูข้อมูลจากในระบบ) เผื่อนอนหลับเพลิน
3. Hard Seat เป็นแบบที่นั่งเบาะแยก วางชิดข้างละ3 +2 มีตั๋วยืนในตู้ชนิดนี้ ถ้าที่นั่งเต็ม มีที่วางกระเป๋าบนชั้นเหนือที่นั่ง หรือใต้โต๊ะที่นั่ง และมีชั้นวางของกินตรงกลางระหว่างที่นั่ง(นั่งหันหน้าเข้าหากัน)
เรานั่งแบบ Hard Seat จากเมือง Chongqing ไป Wulong ใช้เวลาเดินทาง2ชัวโมง
และจาก Wulong ไป Zhangjiajie ได้จองแบบ Soft Sleeper มีสาวชาวจีนมารวมห้อง1คน เธอนอนเตียงบน ใช้เวลาเดินทาง 3.34 ชั่วโมง
2 รถไฟความเร็วสูง(Hight Speed Train)ใช้ความเร็วเฉลียประมาณ 275-300กม./ชั่วโมง ใช้อักษรG ตามด้วยเลข xxx เป็นระหัสขบวน มีตู้หรือที่นั่งให้เลือก 3 ชนิด
- Second-class seat เป็นที่นั่งแยก แบบวางชิดสองข้าง 2+3
- First -class seat เป็นที่นั่งแยก แบบวางชิดสองข้าง2+2
- Business-class เป็นที่นั่งหนังแท้ ตัวใหญ่แยกเดียว ในห้องที่มีขนาดเนื้อที่ แยกอิสระ อยู่หัวหรือท้ายขบวนเพื่อไม่ให้ผู่โดยสารชั้นอื่นเดินผ่าน มีที่นั่งอยู่ประมาณไม่กี่ตัว มี Lounge รับรองที่สถานี(ใหญ่ๆ) ไว้รับรองบริการผู้โดยสารตอนรอขึ้นรถไฟ
- ที่นั่งชั้นธุรกิจ(Bussiness)ที่อยู่ติดกับFirst Class ที่พวกเรานั่ง
จากสถานี Zhangjiajie West ไป สถานี Fenghuanggucheng เมืองโบราณ เรานั่ง ชั้นสอง ใช้เวลา 1 ชั่วโมง
และจากTongren ไป Changsha ใช้เวลา 3ชั่วโมง ได้นั่งชั้นหนึ่ง ที่นั่งกว้างมาก มี Box snack และน้ำขวดเล็กแจก1ชุด
ที่สังเกตุHight Speed Train ขบวนที่ขึ้นมี Business Class อยู่แค่หัว (หรือท้าย) ขบวน และ ชั้นFirst Class อยู่แค่ตู้ที่ต่อจากชั้น Bussiness แค่ตู้เดียว(หรืออาจมีที่ท้ายขบวนอีกหรือป่าว?ไม่รู้? นอกนั้นเป็นชั้น2 ตอนจองจะเห็นว่าชั้น1เต็มไวมาก
ตู้เสบียง ขายอาหาร และมีพนักงานเข็นรถขายอาหาร ของกินเล่นมาขายเป็นระยะๆ หัวและท้ายตู้มีห้องน้ำและก๊อกน้ำร้อนบริการ ใช้เติมบะหมี่สำเร็จรูปได้ บางขบวนมีที่ล่างภาชนะใส่อาหารที่ผู้โดยสารนำขึ้นมาใช้ขณะเดินทางด้วย
ห้องน้ำมีทั้งแบบโถนั่ง และนั่งยอง กดน้ำล้างชำระ
- ตอนนั่งHight Speed Train สังเกตุเห็นมีเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย แต่งนอกเครื่องแบบ เดินถือลำโพงประกาศเป็นภาษาจีนเดินไปตามตู้ต่างๆ เข้าใจว่าประกาศบอกให้ทราบว่ามีเจ้าหน้าที่ดูแลความปลอดภัยอยู่ ถ้ามีปัญหาแจ้งได้ที่… แล้วมานั่งที่ชั้นหนึ่งไม่ไกลจากที่นั่งของพวกเรา
- บนรถเห็นมีเจ้าหน้าที่มาเดินตรวจเช็คระบบรักษาความปลอดภัย ถังดับเพลิง และมีพนักงานมาทำความสะอาดตลอดๆ
รถบัสท้องถิ่น
Bus Terminal ของแต่ละเมือง อาจมีหลายที่ ตามเส้นทางรถบัสที่ ชนิดของรถบัสอาจเป็นคันใหญ่ คันเล็กคล้ายๆมินิบัสหรือรถตู้ขนาดใหญ่ แล้วแต่เส้นทาง และเที่ยวที่ออก บางเมือง Bus Terminal เป็นอาคารคล้ายอาคารพาณิชย์ มีรถบัสจอดเรียงอยู่ด้านหน้า บางที่เป็นอาคารมีบริเวณจอดรถ แต่ทุกที่จะจะมีเครื่องสแกนสัมภาระ ของผู้โดยสารเมื่อเข้าอาคารสถานี
ตั๋วรถ ซื้อกับพนักงานที่ช่องขายตั๋วและต้องใช้พาสปอร์ตทุกครั้ง สดวกกว่าซื้อจากเครืองอัตโนมัตที่คนท้องถิ่นใช้กัน เงินจ่ายผ่านแอป WeChat, AliPay หรือเป็นเงินสดได้หมด
บางครั้งให้ไปจ่ายเงินบนรถโดยสแกนจ่ายผ่านแอปฯ มีQR Code ติดอยู่ และมีกล่องใส่เงินตรงทางขึ้นใกล้คนขับสำหรับจ่ายเงินสดแต่ต้องเตรียมเงินให้พอดีกับค่าโดยสาร
ถ้ามีคนเดินเก็บค่าโดยสาร จ่ายเป็นเงินสดหรือจะสแกนจ่ายผ่านแอปได้เช่นกัน
บางครั้งการเดินทางข้ามเมืองใช้Taxi ดูราคาจากแอปที่ใช้เรียก(DiDi) อาจแพงกว่ารถบัส แต่ถ้าไปกัน3-4คน ก็เป็นทางเลือกที่ดี เพราะสดวก รวดเร็วกว่าและให้รับ-ส่งตามจุดที่ต้องการได้เลยไม่ต้องหารถหรือเดินต่อ..ไป-จาก..ท่ารถบัส
เรื่องราวเล็กๆน้อยๆกับความประทับใจ บนรถเมล์ November 7, 2023
- “15 หยวน”คือราคาค่ารถบัสจากWulingyuan Bus Stationไป แกรนแคนยอน สะพานกระจกแขวนระหว่างยอดเขาสองลูกที่สูงลิบ ที่หมวยที่โรงแรมบอกเรา
- บนรถบัสเรากดตัวเลข “45หยวน” สำหรับค่าโดยสารสามคนในแอปวีแชทโชว์เพื่อเตรียมจ่ายให้เจ้คนเก็บเงินดูเพื่อกดจ่ายต่อไป
- เจ้แกรัวด้วยภาษาจีนกลับ เรารู้ด้วยภาษากายทันที่ว่ามันไม่ถูกต้อง พวกเราทำหน้างงๆ เจ้แก ยังพูดย้ำคำเดิมด้วยเสียงที่ดังมากขึ้นๆต่อไปอีก
- ลุงนักเที่ยวจากเปียนชิ่ง ที่นั่งใกล้ๆเราที่ชวนเราคุยเรื่องเที่ยวด้วยภาษาอังกฤษตั้งแต่ท่ารถช่วยสื่อสารแทนเรา แล้วหันมาบอกเราว่า
- “Twelve per one” ทำเราทึ่งในความซื่อตรงในหน้าที่ของกระเป๋าสตางค์ คนเก็บเงินบนรถของเจ้แกจริงๆ เที่ยวจีนสบายใจ
- ** 谢谢 谢谢 谢谢 ขอบคุณ ขอบคุณ ขอบคุณ ชาวจีนที่น่ารัก ***
Taxi
Taxi ในเมืองใช้มิเตอร์ ราคาระยะทางแรก(Price start)ของแต่ละเมืองอาจไม่เท่ากัน บางเมืองเริ่มที่5หยวน บางเมือง7หยวน แต่โดยรวมไม่แพง ถ้าไป3–4 คนสดวกและคุ้มกว่านั่งรถเมล์ (ข้อมูลบอกว่ารถแท็กซี่จะรับผู้โดยสารคนอื่นๆระหว่างทางขึ้นได้ ถ้ารถไม่เต็ม4คน)
ถ้าค่าโดยสารเป็นเศษหยวนเช่น 12.60หยวน คนขับจะปัดเศษทิ้งไม่คิดเรา หรือใช้แอป Didi ราคาอาจถูกกว่าเล็กน้อย แอปจะคำนวนราคาโชว์ให้ดูและสามารถเลือกรถคันที่ต้องการเรียกได้โดยจะตัดจ่ายเงินผ่านบัตรที่ผูกไว้ก่อนขึ้นรถ
Taxi นอกเมืองหรือวิ่งข้ามเมือง อาจใช้วิธีเหมาตกลงราคากัน เราใช้Taxi จากสถานีรถไฟ Zhangjiajie west ไป Wulingyuan ในราคา80หยวน ตอนแรกตั้งใจจะใช้Bus แต่ต้องเดินมาออกมาขึ้นนอกสถานีข้ามถนนไปรอขึ้นฝั่งตรงข้ามราคาต่อคน15–20หยวน เจอแท็กซี่จอดอยู่เลยถามราคาดู ไป3คนใช้Taxiสดวกและคุ้มกว่า
บางครั้งจะได้ในราคาถูกมากๆๆเพราะเจอระบบส่งต่อ !?!!??.
อีกครั้งหนึ่งหลังจบRouteเที่ยวที่ Zhangjiajie Grand Canyon ขณะเดินออกจะไปรอขึ้นรถเมล์ข้างนอก เพื่อกลับหวู่หลินหยวน (ค่ารถเมล์คนละ12หยวน) ตรงทางออกจะมีโชเฟอร์แท็กซี่คอยเรียกนักท่องเที่ยวให้ไปแทกซี่แทน เราบอกว่าจะไปรถเมล์ เธอเดินตามตื้ออยู่พัก ดูแล้วเราคงไปไม่เปลี่ยนใจเลยเสนอคิดค่าโดยสารคนละ15หยวน เราเห็นว่าแพงกว่ารถเมล์นิดหน่อยแต่สะดวกกว่าเลยไปTaxiของเธอแทน แต่เธอขอให้รอหน่อย ขอเรียกผู้โดยสารเพิ่ม…
และตามเพลนวันนี้เราต้องเดินทางจากหวู่หลินหยวน จะไป เที่ยนเหมิน โดยรถบัส (คนละ20หยวน) แต่ต้องแวะไปเอากระเป๋าเดินทางที่ฝากไว้ที่โรงแรมก่อน
Taxi แวะส่งผู้โดยสาร2คนที่นั่งมากับพวกเราขึ้นรถอีกคันที่จอดรออยู่ใกล้ๆโรงแรมที่เราฝากกระเป๋าไว้ พอถึงโรงแรมเราคุยกับTaxiที่มาส่งบอกขอจ้างเธอไปส่งที่
เทียนเหมิน เธอรีบตกลงบอกคิดคนละ20หยวน เราOKแบบงงๆคุยกันว่า ทำไมถูกจังวะ!
พวกเรารีบไปเอากระเป๋าที่ฝากไว้ขึ้นรถ เห็นเธอคุยโทรศัพท์เสียงดังแล้วรีบขับไปต่ออย่างรวดเร็ว วิ่งไปไม่ไกลเห็นมีรถจอดอยู่ริมถนน เธอจอดแล้วบอกให้ลงไปขึ้น พอขึ้นไปเห็นผู้โดยสาร2คนที่นั่งมากับเราตอนแรก
เลยถึงบางอ้อว่าเธอรีบ เพราะต้องขับมาส่งต่อให้รถที่โทรคุยกันนั้นเอง ถึงว่าทำไม่!ราคาค่าโดยสารถูกจัง
Metro หรือ Subway และ Maglev Train
สถานีLiziba Station กับ Subwayสายสีเขียว หนึ่งในสถาที่ท่องเที่ยวที่ต้องมาเยี่ยมชมที่ฉงชิ้ง
เมืองใหญ่อย่างฉงชิ่ง และ ฉางชา จะมี Metro หลายสายแยกเป็นสีและหมายเลข วิ่งทั่วเมือง สะดวกในการเดินทางไปจุดท่องเที่ยวและ ย่านการค้า
ที่ฉงชิ่ง รถไฟฟ้า(CRT) มีตั๋ววัน(Day pass)ราคา18 หยวน นับเวลา24ชั่วโมงจากการใช้ครั้งแรก แต่ต้องซื้อกับเจ้าหน้าที่ ที่เคาท์เตอร์ตามสถานีต่างๆ สดวกรวดเร็วเวลาขึ้นรถ
ราคาค่าโดยสารSubway ทั้งฉงชิ้งและฉางชา เริ่มที่2หยวน คิดตามระยะทางโดยรวมราคาถูกมากๆ สามารถซื้อที่ตู้อัตโนมัติ โดยเลือกคำสั่งซื้อที่ตู้ฯเป็นภาษาอังกฤษ จ่ายค่าโดยสารผ่านแอปฯ
Maglev train ที่ฉางชา สำหรับเดินทางจากในเมืองไปสนามบินราคา 20 หยวน ซื้อได้จากตู้อัตโนมัติโดยจากเงินจากแอป (ไม่เห็นมีช่องจ่ายเงินสด) เช่นกัน
บันทึกการเดินทาง November1–11, 2023
บันทึกเพิ่มเติม…ของTrip นี้
