Value Stream Mapping : VSM แผนภูมิสายธารแห่งคุณค่า
แผนภูมิสายธารแห่งคุณค่า (VSM) เป็นเครื่องมือและเทคนิคที่สนับสนุนการพัฒนากลยุทธ์การผลิตแบบลีน ทำให้สามารถมองเห็นภาพรวม (Big Picture) ของกระบวนการ การเชื่อมโยงการไหลของข้อมูล และวัตถุดิบ ขั้นตอนการสร้างคุณค่า ค้าหาแหล่งกำเนิดของความสูญเปล่า (Source of Waste) และคอขวด (Bottle Neck)
ขั้นตอนในการวาดแผนผังสายธารคุณค่า
1 เลือกสายธารคุณค่าเพื่อปรับปรุง (Product family)
2. กำหนดให้ มุมบนขวาของแผนภาพแสดงถึงลูกค้า (Customer ) แล้ววาดรูปคลังวัตถุดิบ ส่วนมุมบนซ้ายของแผนภาพแสดงถึงผู้จัดส่งวัตถุดิบ (Supplier) แล้ววาดรูปคลังสินค้าสำเร็จรูป
3. วาดรูปขั้นตอนของกระบวนการ สัญลักษณ์ และกล่องใส่ข้อมูล (Data Box)
4. รวบรวมข้อมูลของกระบวนการและใส่ลงไปใน Data Box เช่น
- จำนวนผลิตต่อวัน
- ความถี่ของการขนย้าย
- Inventory (สินค้าคงคลัง)
- Cycle time (เวลาที่ใช้ในการทำหนึ่งผลิตภัณฑ์)
- Change over time (เวลาในการเปลี่ยนรุ่นนับจากงานดีชิ้นสุดท้ายถึงงานดีชิ้นถัดไป)
- Up-time (เครื่องจักรสามารถใช้ได้ตามปกติ)
- จำนวนคนทำงาน
- การทำงานเป็นกะ
- Net available working time (เวลาทำงานที่ใช้ได้สุทธิ)
- Scrap rate (อัตราของเสีย)
- Pack size/pallet sizes (ขนาดแพ็ค / ขนาดพาเลท)
- Batch Size (ขนาดหรือจำนวนชิ้นงานที่เคลื่อนที่พร้อมกันในแต่ละครั้ง)
5. เชื่อมระหว่างกระบวนการด้วยสัญลักษณ์ลูกศร
6. เชื่อมระบบควบคุมการผลิต (Production Control System) เข้ากับกระบวนการผลิตแต่ละกระบวนการ เช่น ระบบ Kamban
7. คำนวณเวลารอคอยและนับสินค้าคงคลังระหว่างกระบวนการ (WIP) คำนวณค่า Velocity Ratio, Manufacturing Lead Time (MCT)
เมื่อได้ผลลัพธ์จากการวิเคราะห์สถานะปัจจุบัน (Current State)แล้ว เราจะเห็นช่องทางในการปรับปรุงเพื่อลดความสูญเปล่า(Waste หรือ Muda) ที่เกิดขึ้น เราก็นำมันมากำหนดสถานะในอนาคต (Future State) หลังจากการปรับปรุง นำระบบควบคุมสินค้าแบบดึงเข้ามาใช้
พี่จ๊ะเอ๋
