Satoshi Nakamoto, bir kripto para olan Bitcoin’in yaratıcısının ya da yaratıcılarının kullandığı anonim isimdir. Satoshi Nakamoto ismi sıklıkla Bitcoin’in yerine kullanılmakla birlikte ismin temsil ettiği gerçek kişi hiçbir zaman doğrulanmamıştır.
Birçok insan, Satoshi Nakamoto’nun bir grubun ya da farklı -kimliğe sahip bir insanın takma adı olduğuna inanmaktadır. Haydi, bu efsanevi ve anonim geliştirici hakkında daha fazla bilgi edinelim.
Kilit Çıkarımlar:
- Satoshi Nakamoto, orijinal Bitcoin teknik dokümanını kaleme alan kişinin kullandığı takma addır ve Bitcoin’i icat ettiği bilinen kimliktir.
- Birçok kişi hakkında, kendisinin Satoshi olduğuna dair iddialar öne sürülmüş fakat Satoshi’nin gerçek kimliği hiçbir zaman doğrulanmamıştır.
- BTC’nin güncel fiyatını düşündüğümüzde Satoshi’nin bir milyarder olması gerekir çünkü Satoshi’nin 1 milyon BTC tuttuğu tahmin edilmektedir.
Satoshi Nakamoto Hakkında Ne Biliniyor?
Satoshi Nakamoto karakteri 2007 yılında Bitcoin yazılımının ilk versiyonu üzerine çalışırken yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. [1] Nakamoto ile iletişim elektronik posta üzerinden sağlanıyordu. Kişisel bilgileri ve geçmişi hakkındaki yetersiz bilgiler yüzünden bu kimliğin arkasındaki kişiyi bulmak imkansız hâle gelmişti.
Ne var ki Nakamoto’nun Bitcoin ile ilişkisi 2010 yılında son buldu. Birinin Nakamoto ile yaptığı son yazışma, diğer bir kripto geliştiricisine “başka şeylere geçildiğini” bildiren bir e-postaydı. İsmin kime ait olduğuna dair gizem, özellikle kripto para birimlerinin sayısı, popülerliği ve kötü şöhreti arttıktan sonraki dönemde Nakamoto’nun kimliği hakkında önemli spekülasyonlara yol açtı.
Önemli Başarılar
Satoshi Nakamoto, 2008 yılında kripto parayı çok daha geniş bir kitleye tanıtan ve popülerliğinin yükselişini başlatan bir makale yayımladı.
Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Nakit Ödeme Sistemi başlıklı makale, çift harcama sorununa bir çözüm olarak eşler arası ağ kullanımını tanımladı. [2] Kripto para o zamanlar yeni bir fikir değildi, dijital bir para birimi yaratmak için birkaç deneme yapılmıştı. Bununla birlikte Bitcoin önemli bir sorunu ele aldı.
Bir dijital para veya token çoklu işlemlerle çoğaltılabilir; bu durum, aynı zamanda sadece tek bir yerde bulunabilen fiziksel varlıklar için mümkün değildir. Çünkü dijital varlıklar fiziksel dünyada var olmaz ve onları işlemlerde kullanırken herhangi birinin mülkiyetinden mutlaka kaldırmış olmayız. Sonuç olarak dijital paranın birden fazla harcanma olasılığı ortaya çıkabilir. Bu duruma “çift harcama” problemi denir.
Çift harcama problemiyle savaşmak için geliştirilen çözümler; tarihsel süreç içerisinde, bir dijital paranın sahibi tarafından gerçekten harcanıp harcanmadığını doğrulamak üzere güvenilir, üçüncü parti aracıların kullanımını içermeye başladı. Çoğu durumda bankalar gibi üçüncü parti aracılar, önemli bir risk almadan işlemleri efektif bir şekilde yürütebilmektedir.
Hızlı Okuma:
Satoshi Nakamoto gerçek bir insan olmayabilir. Bu isim belki de anonim kalmak isteyen Bitcoin yaratıcısının ya da yaratıcılarının takma adıdır.
Bununla birlikte güvene dayalı bu model hâlâ ek maliyetlere ve dolandırıcılık riskine yol açmaktadır çünkü geçmişte, güvenilir üçüncü parti aracıların kendilerine duyulan güvene layık olmadığı kanıtlanmıştır. Güvenilir olmayan; üçüncü parti doğrulama hizmetlerini sağlayan kurumlar değil, işlemlerde yer alan kişilerdir.
Bu nedenle insan faktörünü tamamen ortadan kaldırmaya ihtiyaç vardır. Kriptografi ve otomatik grup konsensüs mekanizmaları, finansa insan müdahalesini aşmanın tek yoludur.
Nakamoto’nun işlemler için merkeziyetsiz bir yaklaşım önerirken kullandığı araçlar şunlardır:
- Kayıt defterleri
- Bir ağ
- Merkle kökleri ve ağaçları
- Zaman damgaları
- Teşvikler
- Kriptografi
- Konsensüs mekanizması [2]
Bir blokzincirde işlem bilgisine zaman damgaları eklenir ve verileri şifrelemek için kriptografik teknikler kullanılır. Şifrelenmiş veriler değiştirilemez ancak doğrulanmak zorundadır. Ağ, işlemlerin doğruluğunu kanıtlamak zorundadır, bunu yaparken de proof-of-work (PoW-İş İspatı) adı verilen bir çoğunluk konsensüs mekanizması kullanır.
Kötü niyetli birinin, kendi avantajına deftere verileri yeniden yazmak için sistemin kontrolünü yeterince ele geçirmesi imkânsız değilse bile zordur çünkü işlemlerin kayıtları sistemde birçok düğüme dağıtılmıştır. Kayıtları tersine çevirmek için gereken hesaplama gücü küçük ölçekli saldırıları engellediği için blokzincir kayıtları güvenli kalır. Bilgisayar korsanları, var olan ağdan daha hızlı blok yaratan ve doğrulayan bir ağ kullanmalıdır ve sonra aynı şekilde ana ağda var olan ağın üzerine doğru zamanda yeni blokzincir girmelidir. Bununla birlikte bilgisayar korsanı diğer birçok blokzincir saldırısını da aynı zamanda konuşlandırmak zorundadır.
Servet
Bitcoin blokzincir analizi, hangi adresin Satoshi Nakamoto’ya ait olduğunu görece yüksek bir kesinlik oranıyla ortaya çıkardı. RSL Laboratuvarları’nın baş bilim insanı Sergio Demián Lerner’in gerçekleştirdiği zincir analizine göre Satoshi yaklaşık 1 milyon Bitcoin’e sahiptir. Bu adreslerin tarihi Bitcoin’in başlangıcı olan 2008 yılına kadar kadar gitmektedir.
Önemli
Anonim olma durumu Bitcoin yaratıcıları için belki de tek seçenekti. Eğer yaratıcıların kimlikleri bilinseydi büyük ihtimalle özel hayatları altüst olurdu. Aynı zamanda potansiyel suçlular tarafından açık hedef hâline gelebilecekleri için anonim kalmak muhtemelen en iyi seçenek olmuştur.
Nakamoto’nun kimliği bilinmese de kontrolündeki Bitcoin miktarının (Yaklaşık 1 milyon adet olduğu düşünülmektedir) çok önemli olduğu tahmin edilebilir. Yaratılan maksimum Bitcoin adetinin 21 milyon olduğu göz önüne alındığında Nakamoto’nun toplam Bitcoin miktarının %5’ini stake etmesi önemli bir pazar gücünü ifade etmektedir. Birçok insanın Satoshi Nakamoto olduğu öne sürülmüştür ancak gerçek Nakamoto’nun kim olduğu kesin olarak bulunamamıştır..
Nakamoto Olduğu Düşünülen İnsanlar
2014 yılının Mart ayında Leah McGrath Goodman’ın Newsweek’te yazdığı bir makalede, California’da yaşayan bir akademisyen ve mühendis olan Dorian Nakamoto’nun Bitcoin’in yaratıcısı olduğundan bahsedilmiştir. McGrath, yazısında şöyle demektedir: “Newsweek’in izini sürdüğü bilgiler 64 yaşındaki Japon-Amerikalı’nın isminin gerçekte Satoshi Nakamoto olduğunu ortaya çıkarmıştır.” fakat devamında gerçekleştirilen incelemeler bu kişinin Nakamoto olmadığını göstermiştir. [3]
Bir işlemde Bitcoin alan ilk insan, Bitcoin piyasaya sürülmeden önce de sonra da Bitcoin topluluğunda aktif olan Hal Finney’di. Ayrıca, Finney tarafından icat edilmesi muhtemel bir takma ismin ilham kaynağı olabilecek Dorian Nakamoto’dan tesadüfen birkaç blok ötede yaşıyordu. [4]
Eski bir bilgisayar korsanı olan Nick Szabo, bu çevredeki birçok insanla arkadaştı. 2005 yılında, üçüncü parti aracıların güvenine bağlı olmayan bir dijital varlık olan “Bitgold”u anlatan bir blog yazısı yazdı. [5] Szabo’nun da Nakamoto olma olasılığının üzeri çizildi.
Satoshi Nakamoto olmaya aday gösterilen daha renkli karakterlerden biri Craig Wright’tır. Avustralyalı bir akademisyen ve iş insanı olan Dr. Wright, birçok kez kendisinin Satoshi olduğunu iddia etmiştir. Craig Wright bu iddiasını Satoshi Nakamoto kimliğinin mülkiyeti ile ilgili yasal işlemlere dâhil olma noktasına kadar götürmüştür. 2021 yılının Aralık ayında bir jüri, Wright’ın eski bir çalışma arkadaşı olan merhum David Kleiman’ın mal varlığı için vârisleri tarafından Wright’ın aleyhine açılan davayı reddetti. Söz konusu dava, 2013'te ölen bilgisayar uzmanı David Kleiman’ın kardeşi Ira tarafından Kleiman Ailesi adına açılmıştı. Aile, Wright ve Kleiman’ın Bitcoin’i birlikte yarattığını ve ilk yıllarda birlikte madencilik yaptıklarını savunuyordu. Bunun sonucunda da Satoshi’nin sahibi olduğu düşünülen 1.1 milyon adet Bitcoin’in yarısını talep ediyorlardı. Aynı zamanda ilk blokzincir teknolojisi konusunda fikrî mülkiyet hakkına ortak olduklarını savunuyorlardı. Wright ise bu iddiaların yalan olduğunu, Kleiman’ın kripto paranın yaratılması konusunda kendisine yardım etmediğini ve ortaklığa dair bir kanıt olmadığını savundu. Nihayetinde çıkan kararda ise Wright’ın Kleiman Ailesine fikrî mülkiyet hakkı nedeniyle 100 milyon dolar tazminat ödemesine hükmedildi. Jüri, ailenin on milyarlarca dolar değerindeki 1.1 milyon adet Bitcoin üzerindeki hak iddiasını ise reddetti. [6]
Bununla birlikte, Kleiman vârislerine ödenmesi hükmedilen 100 milyon dolar, jüri ve mahkemenin Wright ve Kleiman’ın proje üzerinde belli bir kapasitede birlikte çalıştığına inandığını gösteriyor. Ayrıca 2021'de Birleşik Krallık’taki bir mahkeme; Bitcoin.org internet sitesinin, Wright’ın teknik dokümanın mülkiyeti üzerindeki telif hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle Bitcoin teknik dokümanını siteden kaldırmasını emretti. Böylece mahkeme, Wright’ın bir şekilde kâğıt üzerinde fikrî haklara sahip olduğu görüşünü belirtmiş oldu. [7]
Satoshi Nakamoto’nun Değeri Ne Kadardır?
Nakamoto’nun 1 milyon Bitcoin’i elinde tuttuğu rapor edilmektedir. Toplam değer pazar koşullarına ve Bitcoin fiyatına bağlı olarak değişmektedir. Örneğin eğer Bitcoin’in pazar fiyatı 29.000 $ olursa toplam değer 29 milyar $ olur.
Satoshi Nakamoto Gerçek Bir İnsan mı?
Nakamoto’nun bir insan mı yoksa bu ismi kullanan bir grup mu olduğunu hiç kimse bilmiyor. Bununla birlikte Bitcoin tasarımının arkasında gerçek insanlar olduğunu söylemek hiç de yanlış olmaz.
Satoshi Nakamoto Ortadan mı Kayboldu?
Satoshi anonim olmayı seçtiği için kaybolduğunu söyleyebilmek imkânsızdır.
Sonuç
Satoshi Nakamoto kripto paranın gelişiminde çok önemli bir oyuncu olduğundan insanların bu takma ismin arkasında kimin olduğunu öğrenme isteği çok doğaldır. Bu kişi ya da grubun fikirleri modern hayatta devrimsel nitelikteki değişimlere neden oldu. Gelecekte Bitcoin’in var olmaması ihtimal dâhilinde olsa da Nakamoto’nun hayatımıza soktuğu blokzincir teknolojisinin ve onun kullanılmasıyla gerçekleşen ilerlemelerin uzun bir süre var olması muhtemeldir.
Kaynaklar
- Satoshi Nakamoto Institute. “Cryptography Mailing List Bitcoin P2P e-cash paper 2008–11–17 17:24:43 UTC.”
- Bitcoin.org. “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System.”
- Newsweek. “The Face Behind Bitcoin.”
- Nakamoto Institute. “Hal Finney.”
- Unenumerated. “Bit Gold.”
- U.S. Government Publishing Office. “Kleiman v. Wright,”
- CWSArchive. “Dr Craig Steven Wright v. The Person or Persons Responsible for The Operation and Publication of the Website WWW.bitcoin.org (Including the Person Or Persons Using the Psuedonym Cøbra),”
“Who Is Satoshi Nakamoto?” adlı bu yazı Layka DAO çeviri ekibi tarafından sizler için Türkçe’ye çevrilmiştir.
Layka DAO, içlerinden gelen merak ve sorumluluk hissi ile, kendilerini ve toplumu geleceğin DAO teknolojilerine hazırlamak için bir araya gelmiş bireylerden oluşan merkeziyetsiz bir topluluktur. Topluluğun her bir üyesi, istediği takdirde kendi tercih edeceği ekiplere katılarak, bu ve bunun gibi kaynakların sizlere ulaşmasına istediği miktarda katkı sağlayabilir.
Sizleri de bu gururun bir parçası olarak görmekten mutluluk duyarız.
Çevirenler: mono#0222
Editörler: nisa_soylev#3395 ve Emrekk#3438
