Merkeziyetsiz Oylama Sistemi Snapshot Nedir?
Snapshot, birçok kripto projesi tarafından kendi kullanıcılarının oylama sonuçlarını kaydetmek için kullanılan IPFS merkeziyetsiz depolama sistemine dayalı bir oylama aracıdır.
Özetle:
- Snapshot, merkeziyetsiz bir oylama sistemidir.
- Snapshot, merkeziyetsiz finans (DeFi) evrenindeki birçok şirket tarafından anket kullanıcılarına yardım etmek amacıyla kullanılır.
- Proje, oy verme ücretinin daha az olmasını sağlamak için zincir dışı (off-chain) imzalama teknikleri kullanır.
Kripto projeleri her zaman, sanattan finansa, havacılığa, gıda sektörüne kadar kendi etrafındaki dünyayı alt üst etmenin yeni yollarını keşfediyor. Son zamanlarda kripto teknolojiler, şirketlerin yapılandırılmalarına toplulukların nasıl müdahil olabilecekleri konusunda radikal değişimler yarattı.
Bu rehberde, Snapshot’ın merkeziyetsiz işletmelere, kullanıcılarının bir projenin yoluna hangi seçenek ile devam edeceğine karar verdirmesine, nasıl yardım ettiğini keşfediyor olacağız.
Snapshot Nedir?
Snapshot, insanların kripto para kullanarak oy vermesi için projelerin teklifler yaratabildiği bir yerdir. Endüstride bu süreç “oy sinyali” (vote signaling) diye adlandırılır. Geleneksel olarak, kripto para birimini kullanarak oy verme işlemi, paranın bir cüzdandan diğerine hareketi olduğu için normal olarak ücrete tabidir.
Fakat Snapshot’ta, IPFS adı verilen merkeziyetsiz depolama ağının akıllı kullanımı sayesinde bu durum gerçekleşmez. Çünkü Snapshot zincir içi doğrulama kullanmadığından aslında tüm oylar ücretsizdir.
Snapshot, DAO’lar için topluluk üyelerinin ne düşündüğünü blokzincir teknolojisi kullanarak sorgulaması anlamında popüler bir araçtır.
Snapshot Nasıl Kullanılır?
Snapshot kullanmak isteyen şirketler, Ethereum Name Service (ENS) üzerinde bir profile sahip olmak zorundadır. Bir profile sahip olduktan sonra, oyların o adreste görünür olmasını sağlamak için ENS’ye bir kayıt eklenir.
Kullanıcıların bir oylamaya katılabilmeleri için, gerekli kripto para birimini bulunduran bir cüzdan adresine ihtiyaçları vardır. Örneğin, Decrypt’in Snapshot sayfasında MetaMask gibi bir cüzdanda Decrypt’in NFT’lerinden birisini bulunduran kullanıcılar oy kullanabilir.
Kullanıcılar basitçe cüzdanlarını Snapshot internet sitesine bağlar ve bu durum sitedeki herhangi bir açık teklife oy verilmesine izin verir.
Snapshot’ı Bu Kadar Özel Yapan Şey Nedir?
Kripto para projeleri geleneksel olarak bu tip bir oylama yürütmek için kendilerine altyapı yaratmak veya merkeziyetsiz olmayan diğer yöntemleri kullanmak zorundadır. Bunların her ikisi de çok zaman alan yöntemlerdir ve oyları çarpıtmak için projeye gönülden bağlı olmayanlar baskın duruma geçebilir.
Snapshot’ı farklı kılan şey; projelerin, kendi kripto para birimini ellerinde tutan ve onlardan karar vermelerini isteyen en sadık üyelerini bulmasını sağlamasıdır. Bunu da işlemleri bir blokzincire göndermeyerek yapar.
Bunun yerine oyları yaratmak ve depolamak için IPFS ağı kullanır. Bu, Snapshot’ın normalde ödenmesi gereken ücretleri almadan insanların bir ankete nasıl tepki verdiğini kaydetmek için bir blokzinciri kullanmasına olanak tanır.
Oylama yaratıcı için bu oylar bir arayüz aracılığıyla ulaşılabilir olmaktadır. Bu nedenle oylar kullanıldığı anda izleri takip edilebilirler.
Snapshot’ın Kısa Tarihi
Snapshot’ın yaratıcıları Snapshot Labs, Ağustos 2020'de gizli moddan çıktı.
Günümüzde Snapshot’ın arkasında kimin olduğu ile ilgili çok fazla bilgi yoktur fakat farklı forumlardan edinilen izlenime göre Balancer Labs’den ortaya çıkmıştır. Balancer Labs, otomatik portföy yöneticisi ve ticaret platformu Balancer’ın Ar-Ge bölümüdür.
Snapshot’ı Kim Kullanır?
Snapshot’ın benzersiz oylama sisteminden faydalanan ve merkeziyetsiz finans (DeFi) alanında faaliyet gösteren çok çeşitli şirketler bulunmaktadır. Uniswap, Balancer, Yearn, Bancor, The Graph, Aragon bu şirketler arasında yer almaktadır.
Snapshot ile Ne Yapabilirsin?
Sistem, çok çeşitli oylamaları ve anketleri uyumlu hale getirmek için dizayn edilmiştir. Örneğin, bir proje izleyicilerinden projenin yol haritasının bir parçası olarak yeni özellikler için oy kullanmalarını isteyebilir.
Örneğin, Uniswap: “Projenin resmi incelemeye alınması durumunda yasal bir savunma havuzu oluşturmak için fon ayrılmalı mı?” diye kullanıcılarına sormuştur. Başka bir oylamada ise kullanıcılarına hazine fonlarıyla ne yapılacağını sormuştur.
Snapshot’ın asıl niteliği, merkeziyetsizliği hedefleyen şirketlerin, sinir bozucu komisyonculara ihtiyaç duymadan, projenin hangi yöne gitmesi gerektiğini kullanıcıları için oylamaya sunmasıdır.
Gelecek
Proje hala emekleme evresindedir fakat şirketler toplulukların bir araya gelerek öne sürülen teklifleri oylayabileceği neredeyse 1000 tekil alan yaratmıştır.
Snapshot, tamamen açık kaynaklıdır. Başkalarının projeye katkıda bulunmasına veya alternatif sürümler oluşturmasına olanak tanır. Bunun anlamı, Snapshot’ın çok sayıda yöne gidebileceğidir.
Şimdilik, izleyicilere ne düşündüklerini sormanın hızlı ve basit bir yolunu arayan DeFi projeleri arasında popüler hale gelmiştir.
“What is Snapshot? The Decentralized Voting System” adlı bu yazı Layka DAO çeviri ekibi tarafından sizler için Türkçe’ye çevrilmiştir.
Layka DAO, içlerinden gelen merak ve sorumluluk hissi ile, kendilerini ve toplumu geleceğin DAO teknolojilerine hazırlamak için bir araya gelmiş bireylerden oluşan merkeziyetsiz bir topluluktur. Topluluğun her bir üyesi, istediği takdirde kendi tercih edeceği ekiplere katılarak, bu ve bunun gibi kaynakların sizlere ulaşmasına istediği miktarda katkı sağlayabilir.
Sizleri de bu gururun bir parçası olarak görmekten mutluluk duyarız.
Çeviren: mono#0222
Editörler: Enes Ç.#5296, kaya.uluer#9133
