Eski Alışkanlıkları Kullanarak Yenilerini Nasıl Geliştiririz ?

Ahmet Kara
3 min readApr 2, 2019

--

2007 yılında, Oxford Üniversitesindeki araştırmacılar yeni doğan bebeklerin beyinlerini incelemeye başladılar. Buldukları şeyler gerçekten ilgi çekiciydi.

Yetişkin insan beyni ile yeni doğan bebeklerin beyinlerini karşılaştırdılar, araştırmacılar yeni doğanların yetişkinlere nazaran %41 daha fazla nörona sahip olduklarını tespit ettiler.

İlk bakışta bu pek anlam ifade etmiyordu, evet daha fazla nöronları var fakat neden yetişkinler daha akıllı ve daha yetenekli ?

Bunların ne anlama geldiğini, bunun neden önemli olduğunu ve daha iyi alışkanlıklar geliştirmek, fiziksel ve zihinsel performansınızı geliştirmekle ilgili neler yapabileceğimizi konuşalım.

Sinaptik Budama’nın Gücü

Biz yaşlandıkça ortaya çıkan bir fenomen sinaptik budama. Sinapslar, beyninizdeki nöronlar arasındaki bağlantılardır.

Buradaki temel düşünce, beyninizin, kullanılmayan nöronlar arasındaki bağlantıları erittiği ve daha sık kullanılan bağlantıları geliştirdiği, yeniden kurduğu yönündedir.

Örneğin,10 yıl boyunca piyano çalmayı sürdürürseniz, beyniniz bu müzikal nöronlar arasındaki bağlantıları güçlendirir. Ne kadar çok çalarsanız bağlantılarınız o kadar güçlenir. Bunu sadece piyano çalmak,gitar çalmak gibi düşünmeyin yaptığınız her şeyde bu geçerlidir.

Beyniniz nöronlar arasında daha güçlü ve daha hızlı bağlantılar kurduğunda, becerilerinizi daha kolay ve daha iyi bir şekilde ifade edebilirsiniz.Bu biyolojik değişim aslında becerilerinizi geliştirmenize yol açmaktadır.

Bu arada, hiç piyano çalmamış biri beynindeki bu bağlantıları malesef güçlendiremiyor. Sonuç olarak, beyin kullanılmayan bağlantıları eritir ve diğer yaşam becerileri için bağlantı kurma yolunda enerji harcar.

İşte buna sinaptik budama denir.

Bu, bebeklerin beyinleri ile yetişkin beyinleri arasındaki farkı açıklar. Bebekler boş tuvallere benzeyen beyinlerle doğarlar.Her şeye olanak vardır, ancak hiçbir yerde güçlü bağlantıları yoktur. Bununla birlikte yetişkinler, nöronlarının çoğunu budamıştır, ancak belirli becerileri destekleyen çok güçlü bağlantıları olduğu da bir gerçektir.

Şimdi önemli kısma gelelim. Sinaptik budama işleminin yeni alışkanlıklar oluşturmada nasıl önemli bir rol oynadığı hakkında konuşalım.

Alışkanlık İstifleme

Sinaptik budama,edindiğimiz her alışkanlıkla gerçekleşir.Söylediğimiz gibi, beyniniz mevcut davranışlarınızı desteklemek için güçlü bir nöron ağı oluşturur.Ne kadar çok pratik yaparsanız, bağlantı o kadar güçlü ve verimli olur.

Muhtemelen şuan çok güçlü bağlantılarınız var. Örneğin, beyniniz muhtemelen her sabah duş almayı, sabah çay demlemeyi veya güneş doğduğunda perdeleri çekmeyi hatırlamakta çok etkilidir…veya binlerce diğer günlük alışkanlıklarınızda. İşte yeni alışkanlıklar geliştirmek için bu güçlü bağlantılardan yararlanabilirsiniz.

Peki Nasıl ?

Yeni bir alışkanlık geliştirmeye gelince,davranış ilişkisini avantaja çevirebilirsiniz.

Yeni bir alışkanlık geliştirmenin en iyi yollarından biri, zaten her gün yaptığınız bir alışkanlığı belirlemek ve yeni davranışınızı da ona entegre etmek.

Formül

[MEVCUT ALIŞKANLIK]’tan Sonra/Önce, [YENİ ALIŞKANLIK]’I yapacağım.

  • Her sabah bulaşıkları bitirdikten sonra bir dakika meditasyon yapacağım.
  • İş ayakkabılarımı çıkardıktan sonra hemen antrenman kıyafetlerime geçeceğim.
  • Geceleri yatağa girdikten sonra eşime bir öpücük vereceğim.
  • Dürüm istedikten sonra ayran isteyeceğim.(Meşrubatlı içeceklerden uzak durmak için)
  • Akbilim azaldı mı indiğim durağa en yakın yerde yükleme yapacağım.

Yine, alışkanlık istiflemenin bu kadar iyi çalışmasının nedeni, mevcut alışkanlıklarınızın zaten beyninize dahil edilmiş olmasıdır.Yıllar içinde güçlendirilmiş kalıp ve davranışlarınız var.

Yeni alışkanlıklarınızı zaten beyninizde yerleşik olan bir döngüye bağlayarak, yeni davranışa bağlı kalmanızı daha olası kılar.

--

--