YetGen - Paribu Hub 1. Hafta: Bitcoin’den Metaverse’e Blokzincirin Tarihsel Evrimi
Öncelikle yazıma, bana bu eğitimi sağlayan YetGen’den ve Paribu Hub’dan bahsederek başlamak istiyorum.
YetGen: 21. yüzyılın yetkinliklerini, iş dünyasını, girişimciliği, farklı düşünme yöntemlerini göstererek gençlerin hem kariyerlerine hem bakış açılarına dokunuyor. YetGen’de flipped learning (ters yüz) edilmiş eğitim modeli ile önce eğitim videolarını izliyor sonra bu videolar üzerine canlı yayınlarda tartışıyoruz.
Bana göre YetGen’in üç dikeyi var:
- Hayata uygulanabilir eğitimler.
- Akran öğrenmesi deneyimi.
- Dünya farkındalığı kazanımı.
Paribu Hub: Blokzincir ekosistemini gelişmesi için eğitim ve iş birlikleri düzenleyen bir oluşumdur. Düzenlenen temel ve ileri seviye blokzincir eğitimleri için burs sağlayan Paribu Hub, blokzincir tabanlı çözümler geliştiren girişimler için yarışmalar, eğitimler; iş geliştirme potansiyeli olan ve fayda yaratacak projeler için çeşitli destekler sağlamayı amaçlıyor.
Bitcoin’den Metaverse’e Blokzincirin Tarihsel Evrimi:
Eğitimin ilk haftası sevgili İsmail Hakkı Polat hocamız; Blokzincirin tarihsel evrimi, temel tanımlamalar, web 3.0 ve çok daha fazlasını anlattı.
1-) Endüstri Devrimleri:
Teknoloji gün geçtikçe insanların ihtiyaçları dahilinde değişmiş ve gelişmiştir. 1700'lü yıllarda su ve buhar gücünün daha verimli kullanılmasını sağlayan mekanik sistemlerin ve üretim tezgâhlarının bulunması sanayi devriminin ve makine çağının başlangıç noktasını oluşturmuştur. Bu yıllardan itibaren makinelerle tanışan insanoğlu mekanik ve elektronik teknolojilerini geliştirmiş; üretimde devrimler yaşanmıştır. Burada yaşanan devrimler hayatımıza bilişim teknolojilerini yani bilgisayar, internet, mobil telefon hatta giyilebilir teknolojileri dahil etmiştir. Bu bilişim (bilişim = bilgi + iletişim) teknolojilerindeki iletişimi sağlayan teknoloji internettir. Web ve internet yıllar içinde farklı kullanıcıları ve farklı cihazları barındıracak şekilde yeniden tasarlanmış ve değiştirilmiştir. Bu gelişmeler ışığında farklı web devrimleri ortaya çıkmıştır, şimdi bu devrimlere bir göz atalım.
2-) Web Devrimleri:
Web 1.0 (salt okunur web): İnternetin ilk ve en ilkel dönemi olarak bilinir. Bu dönemde internete sadece bilgiyi gözlemlemek için giriyorduk. Bilgiyi okuyabiliyorduk ama yazamıyorduk.
Web 2.0 (sosyal web): İnternete sadece okumak için değil yazmak için de girdiğimiz dönemdir. İnternet sitelerinin etkileşimli hale gelmesiyle diğer kullanıcılarla bağlantı kurabildiğimiz bu dönemde Facebook, Twitter, YouTube, İnstagram ve Wikipedia gibi web siteleri ortaya çıkmıştır.
Web 3.0 (semantik web): İnternetin kontrolünün insanın elinden çıktığı, yapay zeka yaklaşımları ve teknikleri gibi yazılımsal çözümlerle yorumlanıp “akıllı” bir web ortamının oluştuğu dönemdir. Bu dönemde internette okuma ve yazma işlemlerinin yanında oluşturduğumuz verilerin sahipliğini alıp güvenliğini sağlayabiliyoruz.
Kısaca özetleyecek olursak Web 1.0 döneminde interneti masumca kullanıp sadece bilgi alıyorduk. Web 2.0 döneminde ise okuyup yazabiliyor, siteyle etkileşime geçebiliyorduk. Bu teknolojiyi kullanan ve geliştiren ilk şirketler internetin tekeli olarak milyarlar kazandı ve şu an interneti domine ediyorlar. Bu milyarlar kazanan şirketlere isteyerek ve istemeyerek birçok veri verdik ama bu verilerin güvenliğini hiç düşünmedik. Verilerimiz bize karşı reklam göstermeden tut, partilerin seçim kazanmasına kadar her türlü manipülasyonda kullanıldı. Uzun lafın kısası verilerimiz çok değerliydi ama mevcut düzende güvenliği yoktu. Blockchainin getirdiği Web 3.0 ise bize bu güvenliği sağlamayı yani bir devrim vaat etti. Web 3.0 diyerek de bu değerli atılımın, internet çağının bir devrimi olduğunu kabul ediyoruz.
Web 3.0, herkesin hem tüketici hem üretici olması gibi bir ideal sunuyor bize; verilerimizin güvenliğinin sağlanacağını ve bu verilerin sahipliğini alabileceğimizi söylüyor. Peki Web 3.0 tüm bunları nasıl yapıyor?
3-) Blokzincir, Kriptoparalar ve Bitcoin:
Web 3.0 bize güvenlik vaat etmişti. Bu güvenlik günümüzde kripto şifrelemeyle sağlanmaktadır. Web 3.0 teknolojisi olan ve kripto şifrelemeyle çalışan; Blokzincir, Kriptopara ve Bitcoin teknolojilerini gelin yakından tanıyalım.
Blokzincir:
İnternet üzerinde herhangi bir merkeze bağlı kalmadan kullanıcı mahremiyetini kripto şifrelemeyle koruyup işlem kayıtlarını şeffaflaştırarak aracısız ve güvenli bilgi transferi sağlayan Dijital Güven Protokolüdür.
Kriptopara:
İnternet üzerinde herhangi bir merkeze bağlı kalmadan kullanıcı mahremiyetini kripto şifrelemeyle koruyup işlem kayıtlarını şeffaflaştırarak aracısız ve güvenli para transferi sağlayan Dijital Finans Protokolüdür.
Bitcoin:
İnternet üzerinde herhangi bir merkeze bağlı kalmadan kullanıcı mahremiyetini kripto şifrelemeyle koruyup işlem kayıtlarını şeffaflaştırarak aracısız ve güvenli para transferi sağlayan kriptoparadır.
Bu teknolojiler merkeziyetiz, şifreleme yöntemleriyle, kamuya açık çalışarak; kullanıcı inisiyatifinde mahremiyet ve sistem güvenliği sağlarlar. Yani güvenliği, mahremiyeti, adaleti ve şeffaflığı sağlamak için merkeziyetsizleşmenin gerektiğini söyleyebiliriz.
21. yüzyıl dünyasında her şey dijitalleşiyor, dijitalleşen her şey merkeziyetsizleşiyor. Bize de bu yeni dijital dünyaya ayak uydurmak düşüyor.
