Her Kültür NEDEN aynı tasarımı kullanamaz?
Hepimiz insan değil miyiz?
küçük not: bu yazıyla beraber, Kullanıcının Deneyimi ve Kültürel İzler, Kültür Açısıdından Kullanıcının Deneyimi — Deneysel araştırmalar adlı yazılarımı da okumanızı öneririm. Öyle daha iyi anlarsınız. İyi okumalar :)
Doğu Avrupa ve Batı Avrupa. Asya ve Avrupa
Bazı araştırmacılar algıdaki farklılığın altında yatan mekanizmanın içinde yaşanılan sosyal yapıdaki ve her gün yapılan sosyal pratiklerdeki farklılıktan ileri geldiğini vurgulamaktadır. Eğer ki, birisi karışık, birbirine bağımlı bir sosyal çevrede yaşıyorsa, bu ortamda her kesin belli bir rolü varsa, bu zaman daima çevreyle iletişime geçmeli ve onunla karşılıklı etkileşimde olmalı. Eğer ki, birisi kısmen bağımsız bir ortamda yaşıyorsa, bireysellik için bir ortam varsa, bu zaman başkalarının talep ve ihtiyaçlarına kısıtlanmadan yalnızca bir objeye odaklanmak onun için zor olmayacaktır. Knight ve arkadaşları batılıları kendi içlerinde karşılaştırmış ve o, şunları bulgulamıştır: Doğu Avrupalılar batı Avrupalılara göre bağlama (arka, fon) daha çok vurgu yapıyorlar. Yine, Güney İtalyanlar yani çalışan kesim, batı İtalyanlara yani bir az daha elit kesime göre daha çok bağlamsal vurgular yapıyorlar. Yani, çalışan-elit kesim, Doğu Avrupa-Batı Avrupa arasındaki bu bulduğumuz farklılar ve önceki makalelerde konuştuğumuz Asya-Batı farklılığı sosyal yapılardaki farklılıklardan ve günlük sosyal pratiklerdeki farklılıklardan ileri geldiğini göstermektedir.
HADİ DAHA İYİ ANLAMAYA ÇALIŞALIM
Sosyalleşme süreci. Çocuk Yetiştirme Tarzı
Sosyalleşme süreci, örneğin, büyüklerin çocuk yetiştirme tarzı çocukta belli bir algı formasının oluşmasına neden olmaktadır. Çocuk bakımına üstlenen, çocuğun sosyalleşmesine yardım eden kişilerin kendi algısal yapılarının benzerlerinin çocukta da oluşmasına neden oluyorlar. Anneler ile bebekleri gözlemlenirken Amerikalı annelerin oyuncakları çoğu zaman kategorileştirdiklerini, onların özelliklerine vurgu yaptıklarını (örneğin, bak bunun ne kadar büyük tekerleği vardır); Asyalı annelerin ise duygulara önem verdiklerini ve çocuklarını başkalarını da düşünmeye teşvik ettikleri gözlemlenmiş (Örneğin, yemek arkandan ağlıyor)
Fotodaki yer New York mu yoksa Hong Kong mu?
Kültür algıya geçici etkiler ediyor. Çift kültürlü çift düşünen insanlar
Yani bir ülkeye gidiyorsunuz ve oradaki insanlar gibi düşünmeye başlıyorsunuz. Bazı insanların çift kültürlü olduğu ileri sürülüyor. Eğer ki, birisi hem analitik hem de bütünsel düşünceye malik bir sosyal siteme maruz kalıyorsa duruma bağlı olarak bu veya diğer algıda tarzında düşüne biliyor. Örneğin, HonKong, bildiğimiz üzere burası batı kuralları ile yaşayan Çin kültürü olan bir yerdir. Burada yaşayan çinli öğrencilere ilk önce kültürel ikonlar gösteriliyor (örneğin, Amerikan bayrağı veya Çin ejderhası), bundan sonra öğrenciler onlara verilmiş görevi onlarda ikon ile uyandırılmış düşünce tarzına bağlı olarak yaptıkları görülmüş (Amerika bayrağını gördüklerinde analitik düşünmüşler, Çin ejderhası gördüklerinde ise bütünsel). Peng ve Knowles (2003) araştırmayı değiştirmişler. Çinli Amerikan öğrencilere kendi geçmiş deneyimlerinden Amerikan kimliği ve Çinli kimlikleri ile bir olayı hatırlamaları istenmiştir. Amerikan kimlikleri ile daha çok fiziksel objelerden, daha az çevresel etkenlerden bahis etmişler. Çinli kimlikleri ile ise tersi olmuş.
Bu son bulgular çift kültürlü insanlar için kültür ve biliş arasındaki etkileşimin değişken ve dinamik ola bileceğini gösterdi. Yani kendileri de bilmeden ikiyüzlü vatan haini ola biliyormuş insan :)
Kültür ve günlük uygulamalar. Beton çevrenin de etkisine maruz kalmak
Belli bir kültürel ortamda insanlar sosyal yapılarla ve sosyal davranışlarla beraber o kültüre mahsus çevrenin de etkilerine maruz kalıyor. Amerikalı ve Japonyalı katılımcılara Amerika`dan ve Japonya`dan sokak fotosu ve nötr etkiye sahip foto (örneğin, doğa fotoğrafı) bir normal bir de üzerinde bazı değişiklikler yapılarak gösteriliyor. Japon sokak manzarasına baktıklarında her iki kültürden olan katılımcılar fondaki değişiklikleri daha çok bulmuşlar, Amerika`daki sokak manzarasına baktıklarında ise ön taraftaki objelerdeki değişiklikleri fark etmişler. Miyamotto ve arkadaşları bu deneyi bir az değiştiriyor. Katılımcılara ilk önce Amerikan veya Japon sokak manzarası göstererek onu incelemeleri ve ne kadar beğendiklerini puanlamalarını istiyor. Daha sonra bununla hiçbir alakası olmayan fotolar göstererek oradaki değişiklileri bulmaları isteniyor. İlk Amerikan manzarası gösterilmiş öğrencilerin geldikleri kültürlerden bağımsız olarak öndeki cisimlerdeki değişiklileri daha çok fark ettikleri halde, Japon sokağından manzara gösterilen öğrenciler arka fondaki resimlerdeki değişiklikleri daha çok fark etmişler.
Yani betonlar bile size belli bir şekilde düşünmeye itiyor.
Tavsiye ederim:
Kullanıcının Deneyimi ve Kültürel İzler
Kültür Açısıdından Kullanıcının Deneyimi — Deneysel araştırmalar
