De kleurrijke tragiek van Emile Nolde
De kruisiging van Jezus Christus is het onderwerp van talloze kunstwerken. Het werd al afgebeeld op elke mogelijke manier. Toch is er iets aan de wijze waarop Emile Nolde zijn Kruisiging schilderde, waardoor het werk je niet loslaat.
Nolde, Duits expressionistisch schilder, maakte het werk als onderdeel van Het leven van Christus, een gigantisch negenluik waarop de levensweg van Jezus getoond wordt. Toen hij het werk in 1912 onthulde, kon hij niet op een warm onthaal rekenen. Critici waren ontzet door de ongewone manier waarop de heilige Christus was afgebeeld: kleurrijk, in een grove en rauwe stijl.
Langs de ene kant staan die felle kleuren, die typisch zijn voor Noldes doeken, in scherp contrast met het duistere tafereel dat getoond wordt. Langs de andere kant dragen ze toch bij aan de macabere sfeer: de gekruisigde figuur van Jezus, die in ziekelijk geel geschilderd is, trekt meteen alle aandacht naar zich toe. Zijn verwrongen gezicht bepaalt de toon van het werk. De personen aan weerszijden van Christus zijn op dezelfde groteske manier afgebeeld, met gekwelde gezichtsuitdrukkingen en een verslagen lichaamshouding. De achtergrond gaat van dreigend blauw over in felrood, waardoor de figuren nogmaals in de verf gezet worden. De wanhoop en pijn zijn bijna fysiek voelbaar.
Hoewel hij nu gezien wordt als een pionier van het expressionisme, kreeg Nolde die waardering niet in zijn eigen tijd. Wat hij dan wel kreeg? Een schilderverbod tijdens de naziperiode in Duitsland. Hitler kon zijn moderne stijl niet appreciëren, en verbood Nolde om nog ooit te schilderen of te exposeren. Dit had een grote impact op de kunstenaar, die zich na het verdict een terugtrok in Seebüll, waar zich vandaag het Nolde-Museum bevindt .
Nolde slaagde erin om zijn diepste emoties bloot te leggen in zijn kunst. De felle, harde stijl die hij hanteert in zijn schilderijen, is een reflectie van zijn innerlijke hartstocht. De tragiek die zijn leven kenmerkte, is duidelijk terug te zien in de donkere thema’s en de bijna pijnlijk verwrongen realiteit van zijn werk. Kruisiging getuigt van een gekwelde kunstenaar met enorm potentieel en een bijzondere kijk op het leven.
