ATIK YÖNETİMİ NASIL YAPILMALI
Hızla büyüyen nüfus, endüstrileşme ve tüketim alışkanlıklarındaki değişimler, atık miktarının artmasına ve çevre üzerinde olumsuz etkilerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Artan bu atık miktarlarının azaltılması ve geri dönüştürülebilmesi için atık yönetiminin sistematik ve stratejik bir şekilde yaApılması gerekmektedir.
Atık Yönetimine sisteminin teknoloji ile birleşmesi sonucu Akıllı Atık Yönetimi ortaya çıkmaktadır. Bu da yapılan atık yönetiminin daha verimli olmasını sağlar. Örneğin kullanılan IoT tabanlı kameralar, sensörler, akıllı atık kutuları gibi araçlar sayesinde toplanan atık miktarları, türleri, konumları gibi pek çok veri takip edilebilir ve böylece süreç daha verimli yönetilebilir.
Akıllı Atık Yönetiminde uygulanması gereken adımlar şunlardır:
1. Atık Tanımlama ve Sınıflandırma: Yapılması gereken ilk adımlardan birisi toplanan atıklarının sınıflandırması ve tanımlanmasıdır.
Atık türleri çeşitlilik göstermekle birlikte uygulanan yerel politikalara göre değişiklik gösterebilir. Örneğin ilçe belediyeler cam, plastik, kağıt atıkları gibi 14 atık türünden sorumludurlar. Bu nedenle bölgedeki atık toplama politikalarını araştırarak atık türlerinin sınıflandırması yapılmalıdır.
2. Atık Azaltma ve Kaynak Verimliliği: Diğer en önemli adımlardan birisi de atıkların azaltılarak kaynak verimliliğinin sağlanmasıdır. Örneğin kağıtları çift taraflı kullanarak, plastik atıklar yerine birden fazla kullanılabilir türleri tercih ederek kaynak verimliliği sağlanabilir. Bununla birlikte atıkları azaltmaya belirli teknolojik geliştirmeler yapılabilmektedir. Örneğin Belediyeler Atık Nakit sayesinde operasyon verimliliği sağlayabilirler. Toplanan atık miktarı artarken yakıt masrafları düşmektedir. Bunun gibi IoT tabanlı kameralar ve sensörler de kaynak verimliliğini arttırabilmektedir.
3. Atık Ayrıştırma: Atıkların kaynağında ayrıştırılması hem operasyon süreçlerinin daha kolay yönetilebilmesini hem de atıkların daha temiz bir şekilde sürece dahil edilmesi sağlanır. Bu nedenle atık üreten yerlerin her atık türü için ayrı ayrı geri dönüşüm kutusu bulundurması faydalı olacaktır.
4. Atık Toplama: Türlerine göre ayrıştırılan atıkların periyodik bir şekilde toplanması ve geçici depolama alanlarında taşınması gerekmektedir. Bu süreçler belediyeler ve atık yönetim şirketleri tarafından yürütülmektedir.
5. Atık İşleme ve Geri Dönüşüm: Atıkların işlenmesi, geri dönüşüm ve yeniden kullanım için uygun hale getirilmesini içerir. Geri dönüşüm tesislerinde atıklar, yeniden kullanılabilir malzemelere dönüştürülür. Örneğin, kağıt geri dönüşüm tesislerinde geri dönüştürülerek tekrar kağıt üretiminde kullanılabilir.
6. Atık Bertarafı: Atıkların bertarafı, geri dönüşüm veya yeniden kullanım seçenekleri bulunmayan atıklar için gereklidir. Bu atıklar genellikle güvenli bir şekilde depolanır veya uygun yöntemlerle yakılır. Tehlikeli atıklar ise özel işleme tesislerinde kontrol altında bertaraf edilir.
7. Eğitim ve Farkındalık: Atık yönetimi sürecinin başarılı olabilmesi için toplumda eğitim ve farkındalık yaratılması önemlidir. İnsanların atıklarını doğru şekilde ayrıştırması, geri dönüşüm yapması ve sürdürülebilir atık yönetimi prensiplerine uyması teşvik edilmelidir.
Tüm bunlar temel atık toplama süreçlerini kapsamaktadır. Her bölgenin kendine özgü politika ve stratejileri olabilir. Bu nedenle o bölgenin yerel politika ve yönergelerini takip etmek gereklidir.
