Geri Dönüşüm Nedir Nasıl Yapılır
Geri dönüşüm, atıkları tekrar kullanılabilir hale getirme sürecidir. Bu süreç, kullanılmış malzemelerin toplanması, ayrıştırılması, işlenmesi ve yeni ürünlere dönüştürülmesi adımlarını içerir. Plastik, cam, kağıt, metal gibi atıklar, geri dönüşüm yoluyla ekonomiye kazandırılarak çöplüklerde biriktirilmekten kurtulur. Ancak geri dönüşüm sadece atıkları azaltmakla kalmaz, aynı zamanda enerji tasarrufu yapılmasına, doğal kaynakların korunmasına ve çevre kirliliğinin azaltılmasına da katkı sağlar.
Özellikle son yıllarda geri dönüşüm ile ilgili yasa ve düzenlemelerin yapılması vatandaş tarafında da bir dönüşüme neden oldu.İnsanlar artık geri dönüşüm konusunda daha bilinçli davranmaktadırlar.
O halde gelin bu geri dönüşüm süreçlerinin neler olduğunu ve nasıl yapıldığını inceleyelim.
Geri Dönüşüm Süreçleri Nelerdir?
Toplama : Geri dönüşüm süreci, atıkların toplanmasıyla başlar. Evlerden, iş yerlerinden, okullardan ve diğer toplu kullanım alanlarından toplanan atıklar, genellikle belirli konteynerlarda ayrı olarak depolanır. Bu aşamada, atıklar genellikle plastik, cam, kağıt, metal gibi malzemelere göre ayrılır.
Ayrıştırma: Toplanan atıklar, geri dönüşüm tesislerine taşındıktan sonra daha ayrıntılı bir ayrıştırma işleminden geçer. Otomatik ve manuel ayrıştırma yöntemleri kullanılarak malzemeler birbirinden ayrılır. Bu aşamada, belirli malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırma yapılır.
İşleme ve Geri Kazanım: Temizlenmiş malzemeler, özel işleme tesislerine gönderilir. Plastik, cam, kağıt ve metal gibi malzemeler, öğütme, eritme, presleme gibi yöntemlerle işlenir. Bu işlem sonucunda elde edilen hammadde, yeni ürünlerin üretiminde kullanılabilir.
Yeniden Kullanım veya Yeniden Üretim: İşlenen malzemeler, yeni ürünlerin üretiminde kullanılabilir. Örneğin, plastik şişeler geri dönüştürülerek yeni plastik ürünler üretilebilir veya kağıt geri dönüştürülerek yeni kağıt ürünleri elde edilebilir. Ayrıca, bazı malzemeler doğrudan yeniden kullanıma uygun hale getirilerek tekrar kullanılabilir.
Geri dönüşüm bu şekilde süreçler halinde yönetilmesi hem karmaşıklığı ortadan kaldırır hem de verimli bir süreç yönetimi gerçekleştirilmiş olur.
Atıklarımı Nasıl Geri Dönüşüme Katabilirim
Atıkların geri dönüşüme katılması iki taraflı bir süreçtir.
Birincisi, bireysel atık toplayıcılardır.Bizim gibi vatandaşlar bireysel atık toplayıcı sınıfına girerler.
Genel olarak evde veya iş yerlerinde 1–2 kg’lık atıkların biriktirilmesi ile geri dönüşüme katkı sağlarlar.
İkincisi ise AVM, okul, fabrika, kurumsal işyerleri gibi toplu atık üreten yerlerdir.Buralardaki atıklar bireysel tolayıcılara göre çok daha fazladır.Günlük 10kg ile 100kg arasında değişebilir.Hatta fabrikalarda bu kat kat daha fazladır.
O halde bireysel ve toplu atık üretenlerin geri dönüşüme yapacakları katkılar birbirinden farklıdır.
Bireysel Olarak Ne Yapabilirim?
Geri dönüşüm kutusu : Her evde olması gereken bir şeydir.Küçük de olsa kağıt ve plastik tüketimi ağırlıklı olduğu için en azından iki adet kutu bulundurabilirsiniz ve atıklarınızı bu kutularda biriktirebilirsiniz.
Sokak Geri Dönüşüm Kutuları : Artık hemen hemen pekçok yerde atık kutusuları belediyeler tarafından yerleştirilmektedir.Özellikle çarşı gibi insanların çok olduğu yerlerde bu durum daha da fazladır.Evinizde biriktirdiğiniz atıkları bu kutulara atabilirsiniz.
Bilinçli Alışveriş : Alışverişe çıkmadan önce kesinlikle bir liste yapmalısınız.Bu sayede alacaklarınızın dışına çıkmayarak fazla ambalaj kullanımından kaçınmış olursunuz.
Kağıt kullanımını Azaltın : Özellikle öğrenci olan bir çocuğunuz varsa muhtemelen çok kağıt tüketiyor olabilirsiniz.O nedenle kağıt kullanımına dikkat etmelisiniz.Eğer bazı notları dijitalde tutarsanız bu sizin için daha kalıcı ve faydalı olacaktır.
Toplu Taşıma : Son zamanlarda artan şeylerden birisi de bireysel araç kullanımı.Özellikle çok uzak mesafe yoksa yürümeyi veya toplu araç kullanmayı tercih edebilirsiniz.
Peçete Yerine Havlu Tercih Edin : El yüz yıkamlarda tek kullanımlık peçeteler yerine havlu tercih ederek fazla kullanımı azaltabilirsiniz.Bu noktada hijyene dikkat ediniz.
Toplu atık üretenler neler yapabilir?
Tıpkı bireysel atık üretenler gibi toplu atık üretenlerde yukarıda saydığımız şeyleri yapabilirler.Ancak en az onun kadar etkili bir yol daha var.
Toplu atık üreten yerler geri dönüşüm süreçlerini dijitalleştirmeliler.Örneğin haftanın her çarşambası işletmenizde 100 kg atık birikmektedir.O halde bir geri dönüşüm firması ile anlaşarak her hafta Çarşamba günü bu atıkları toplamasını isteyebilirsiniz.
Üstelik sadece bu da değil.Teslim ettiğiniz atıkların takibini yapmanız da gelecek açısından faydalı olacaktır.Çünkü yeni düzenlemeler artık geri dönüşüm yapanları ödüllendirecek kadar ilerlemiş durumda.Özellikle 2024 yılında atık konusunda daha fazla yasal düzenlemeler göreceğiz.O yüzden şimdiden altyapıyı hazırlamak faydalı olacaktır.
Örneğin Atık Nakit olarak geliştirdiğimiz panel üzerinden;
- Atık geçmişini
- Ne kadar atık toplandığını
- Hangi türlerde kaç kg atık teslim edildiğini
- Günlük,haftalık, aylık ve yıllık raporlama yapılabilmektedir.
Bununla birlikte işletmelerin ihtiyaçlarına göre özel modüller de geliştirmekteyiz.Bu sayede geri dönüşüm oranını arttırabilir çöp miktarını azaltabilirsiniz.
