Dikkat ve Dikkat Türleri

Avni SOLMAZ
3 min readSep 8, 2021

--

‘’Eğer iyi olamıyorsanız, dikkatli olun.’’ Özdeyiş

Bu yazıyı DİKKATLİ okuyunuz!!!

Dikkat bütün duygu, düşünce ve zihinsel aktiviteleri başka uyarıcıları dışlayarak yalnızca belirli uyaranlar üzerine yoğunlaştırmak anlamına gelmektedir. Dikkat psikoloji bilimi içerisinde yer alan bir alt başlık olup bu konuda zorluk çeken Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu yaşayan kişileri de tedavi etmek amacıyla kullanılan bir alt alandır. Dikkat ve türleri ile de bu yazımızda Dikkat dağınıklığı veya Dikkat eksikliği yaşayan kişilere yardımcı olmak ya da ben dikkatimi nasıl maksimize edebilirim , kendimi nasıl yoğun bir şekilde işlerime verebilirim diyen sizlerin yararına sunmak istedik .

Dikkat geçmişten günümüze insanlık tarihinin önemli bir parçasıdır. Bir çok bilim insanı için aslında vazgeçilmez bir yerdeydi. İnsanların kendilerini yoğunlaştırmadan dikkatlerini vermeden belki de gerçekleştiremeyeceği en önemli becerisi ve yetisi öğrenme yetisidir. Bu yüzden dikkat eksikliği bir çok öğrencinin de sorunu olmaktadır. Dikkat dağınıklığı ile başa etmenin yollarını anlatmadan önce gelin dikkat üzerine biraz dikkatimizi verelim.

Dikkat nedir?

Dikkat daha önce de tanımını yaptığımız üzere dışsal etkenleri en aza indirgeyerek, indirgemekten bahsediyoruz çünkü insan algılama yönü güçlü bir varlık, kişinin kendini belirli bir konu, alan, zaman ya da işlem üzerinde yoğunlaştırması ve o noktayı zihinsel olarak en üst düzeyde ilgili kılmasıdır. Dikkat dağınıklığı kişinin dikkatini bir noktada topladığı esnada daha önce bahsettiğimiz dışsal etkenlerin algılama alanı içerisine girmesiyle meydana gelmektedir. Dikkat eksikliği ise kendimizi işimize vermemiz gereken anda dışsal uyarıcıların etkisinden kurtulamayarak aşağıda da bahsedeceğimiz bölünmüş dikkat ya da pasif dikkat alanına girmemizle ortaya çıkmaktadır.

Dikkat Türleri

Edilgin (pasif) Dikkat

Sürekli tekrarlanan, aniden ortaya çıkan, hareket eden bir uyarıcının, şiddetli bir patlamanın sebep olduğu dikkat gibi doğrudan dış uyaranların etkisi ile oluşur. Bu gibi durumlarda kişi istemsiz olarak uyarana dikkat eder. Kişi kendisine yönelen uyarana dikkat etmek için herhangi bir çaba harcamaz.

Etkin (aktif) Dikkat

Fiziksel ve psikolojik bir çabayla gerçekleştirdiğimiz dikkattir. Televizyonda bir filmi izlerken, ders çalışırken veya bir kalabalık içinde tanıdığımız birini ararken kullandığımız dikkat gibi.

Seçici Dikkat

İnsanın, belirli bir anda yer alan varlık ve olaylardan, bir veya birkaç uyarıcıya yönelmesini, diğerlerini dışarda bırakmasını ifade eder. Uyarıcı bombardımanına tutulmayı engelleyen bilgi işleme sürecidir.

Odaklanmış Dikkat

Bireyin dikkati dağıtan diğer uyaranlara rağmen dikkatini belli bir uyarıcıya odaklayabilme yeteneğidir. İnsan herhangi bir varlık ya da olay üzerinde saklı ve duyularıyla ne kadar fazla yoğunlaşmışsa onu öğrenmesi kolay, unutması da zor olur.

Bölünmüş Dikkat

Aynı anda birden çok görevi yerine getirebilme yeteneği olarak tanımlanır. Dikkati ikiye bölerek her iki göreve de dikkatini yöneltebilmektir. Birden fazla uyarıcıya dikkat edilmesi durumunda öğrenme ve hatırlama zordur.

Sürdürülen (sürekli) Dikkat

Bireyin sadece bir şeye dikkatini verebilmesi değil, asıl dikkatini o etkinlik ya da uyaran üzerinde koruyabilmesidir. Dikkati bir uyaran üzerinde sonuna kadar sürdürebilmek öğrenmeyi sağlamak açısından çok önemlidir. Okul yaşamında, mesleki yaşamda ya da sosyal yaşamda üstlendiğimiz pek çok görev sürekli dikkat gerektirir.

Dikkatimizi Güçlendirmek

Dikkatimizi belirli bir alanda yoğunlaştırmanın en kolay yolu dış uyarıcıları en aza indirmek ya da Dikkat testi gibi beynimizin dikkat ile alakalı çalışan bölümünü çalıştırmakla olabilir. Bununla alakalı olarak aynı zamanda dikkat eksikliği ya da dikkat dağınıklığı ile alakalı ciddi sorunlar yaşıyorsanız internette ya da psikoterapi merkezlerinde dikkat güçlendirme setleri (eğitim) ve birçok psikolojik yöntem ve çalışma mevcuttur.

--

--