Gids: Patreon en belastingzaken
Al een paar keer hebben klanten en anderen mij gevraagd hoe ze het gebruik van de diensten van Patreon in hun eigen administratie moeten verwerken. Op internet ontbreekt vooralsnog een goed overzicht, met name voor de Nederlandse belastingen. Daarom heb ik deze korte gids geschreven.
Let op: dit overzicht bevat enkel mijn eigen inzichten over algemene regels; je kan er geen rechten aan ontlenen, en in jouw situatie is de uitkomst misschien anders. Als je zeker wilt weten dat je belastingadministratie aan de wettelijke eisen voldoet, raad ik je aan een adviseur in de arm te nemen.
Wat is Patreon?
Patreon is een in 2013 opgericht Amerikaans bedrijf dat als dienst een financieringsplatform aanbied. Via dit platform kunnen patronen (‘patrons’) creatievelingen (‘creators’) steunen door per maand een vast bedrag over te maken (per maand, per video, etc.), in ruil voor een (kleine) tegenprestatie (‘reward’). Creators kunnen zo doorgaan met het maken van kunst in het openbaar. De opzet is hiermee vergelijkbaar met het systeem van patronage van vroeger; alleen dan met een eenentwintigste-eeuws-crowdfundtintje. Patreon word met name veel gebruikt door artiesten, internet-kunstenaars, makers van podcasts, Youtubers, en andere creatievelingen.
Het geld dat Patreon hiermee inzamelt wordt aan de creators overgemaakt, minus een eigen vergoeding van 5% en transactiekosten, die ze zelf op 5% schatten. Je houdt dus 90% van het ingezamelde bedrag over. Als creator kan je patrons de mogelijkheid geven om op verschillende niveaus (‘tiers’) mee te doen, zodat ook fans met weinig middelen hun favoriete creators kunnen ondersteunen. De tegenprestaties op deze niveaus zijn dingen als je naam in de aftiteling, toegang tot previews, of een kijkje achter de schermen via een afgesloten Instagram-account. Als creator vraag je zo vrij weinig van mensen en hoef je niet veel extra kosten te maken, maar als zelfs een kleine deel van je fans je steunt kan je er een redelijke aanvulling op je inkomen aan overhouden.
Nederlandse inkomstenbelasting
Net zoals voor meer recente ‘uitvindingen’ bestaan er nog geen bijzondere regels voor diensten als Patreon in het Nederlandse belastingrecht. Er is ook geen rechtspraak over geweest. De Belastingdienst is nog bezig met het samenstellen van beleid en heeft belooft om dat te publiceren zodra dat geformuleerd is, maar dat beleid zal per platform zeker verschillend werken. Hieronder leg ik uit hoe ik het voor mijn klanten invul.
Het geld dat een creator van Patreon ontvangt is zeker inkomen en belast met inkomstenbelasting, en geen schenking of investering. Patreon heeft wat dit betreft een heel duidelijke opzet; het doel is duidelijk creators van een (aanvullend) inkomen te voorzien, en er staat altijd een directe tegenprestatie tegenover, zodat het ook geen schenking is. Sommigen gebruiken Patreon om geld in te zamelen voor een goed doel; het is echter heel moeilijk om belastingvrij te schenken aaneen Nederlandse organisatie via een Amerikaanse tussenorganisatie, voor zover belastingvrij crowdfunding überhaupt mogelijk is onder het huidige recht. Let op: als je in het contact met je fans worden als ‘donatie’ gebruikt, kan je ze de indruk geven dat het gaat om een schenking. Let er op dat je je patrons hierover geen verkeerde indruk geeft.
Als je Nederlandse belastingplichtige bent valt het bedrag dat je van Patreon ontvangt onder inkomen onder winst uit onderneming als je een ondernemer bent (kijk hier voor de ondernemerscheck), of resultaat uit overige werkzaamheden als je dat niet bent. Dit is zelfs zo als je al je inkomen van het bedrijf Patreon krijgt. Patreon is duidelijk een loketinstelling die enkel financiering makkelijk maakt, en geen werkgever. De maandelijkse bijdrage die je van Patreon ontvangt is dan ook geen loon. Bij zowel winst uit onderneming als resultaat uit overige werkzaamheden gaat het om je netto-inkomen; je betaalt dus alleen belasting over het bedrag dat je daadwerkelijk ontvangt, en niet het hele bedrag van je patron-bijdragen.
Amerikaanse belasting
Patreon is een Amerikaans bedrijf, en moet zich aan de Amerikaanse belastingregels houden, al zit je zelf als klant in Nederland. Het Amerikaanse belastingrecht zit niet makkelijk in mekaar, daarom heb ik er even onderzoek naar gedaan. Amerikaanse bedrijven moeten een bronbelasting heffen op betalingen naar het buitenland (de zogeheten Chapter 3 tax). Die is meteen 30% van het bedrag dat Patreon aan jou als klant geeft! Deze voorbelasting kan je proberen te verrekenen met de Nederlandse belasting, maar er is ook een betere oplossing. Patreon is verplicht om van jou een formulier (met de naam W8-BEN) te vragen waarop jij aangeeft dat jij geen Amerikaanse belastingbetaler bent. Via dit formulier kan je ook beroep doen om het Amerikaans-Nederlandse belastingverdrag; als je gebruikt maakt van de juiste bepaling, hoeft er minder of zelfs geen bronbelasting ingehouden te worden. Een adviseur zoals ik kan je hierbij natuurlijk helpen.
Omzetbelasting
We moeten het nog even hebben over de omzetbelasting, ook wel Belasting Toegevoegde Waarde (BTW) genoemd. Omdat je als creator aan je patrons een tegenprestatie geeft, voldoe je aan de wettelijke voorwaarde voor de inhoudingsplicht voor de omzetbelasting. Ook als je geen ondernemer bent moet er omzetbelasting ingehouden en afgedragen worden. De omzetbelasting wordt inmiddels op Europees niveau geregeld, en is behoorlijk aan het veranderen juist om tegemoet te komen aan ontwikkelingen in de e-commerce. Het is nu nog zo dat als je meer dan een drempelbedrag ontvangt uit een ander Europees land, je in dat land de omzetbelasting moet afdragen. Dit kan voor veel extra administratie zorgen.
Patreon heeft ervoor gekozen om dit werk van inhouden en afdracht voor eigen rekening te nemen, en dit voor alle Europese klanten zelf af te doen. Hier valt ook de afdracht naar andere landen in de EU over, elk met hun eigen tarief. Je betaalt er dus geen hogere lasten door, al zullen je klanten wel merken dat ze iets meer moeten betalen dan het tarief dat je op je Patreon-pagina hanteert. Dit betekent ook dat je zelf geen invloed op hebt wanneer en waar je deze omzetbelasting betaald, terwijl je er toch voor aansprakelijk kan zijn. Ik raad je dan ook aan deze afgedragen belasting toch ergens in je administratie op te nemen, ook al vul je het niet in bij je eigen kwartaalaangifte omzetbelasting.
