Önce Temelini Anlayalım -Kavramlar

Gizem Ciftci
5 min readMay 3, 2023

--

YetGen & Paribu Hub’un Blokzincir Temelleri Eğitim Programı’nın ilk haftası tamamladıktan sonra bu konu hakkında anlamakta güçlük çektiğim temel kavramları ele almak istedim.

Eğitimimiz 4 hafta sürecek ben de anladıklarımın üzerine araştırmalarımı katarak konu hakkında yazılar yazacağım.

Web’in Dönüşümü:

1989'da Tim Berners-Lee tarafından geliştirilen bir projeye dayanmaktadır. Bu projede, internet üzerindeki bilgiye erişmek için bir araç olarak kullanılabilecek bir sistem tasarlanmıştır. Bu sistem, Hypertext Transfer Protocol (HTTP) ve HTML (Hypertext Markup Language) gibi teknolojileri kullanarak çalışır.

Web’in ilk sürümü olarak kabul edilen Web 1.0, 1991'den 2003'e kadar olan bir dönemi kapsar. Bu dönemde, web sayfaları genellikle statikti ve kullanıcıların etkileşim kurması mümkün değildi. Web 1.0'ın en önemli özelliklerinden biri, internet üzerindeki bilginin yayılmasını sağlayarak, bilginin erişilebilirliğini artırmış olmasıdır.

Web 2.0, Web 1.0'dan farklı olarak, 2003'ten itibaren ortaya çıkan bir dönemi kapsar. Bu dönemde, web sayfaları daha etkileşimli hale geldi ve kullanıcıların içerik oluşturmasına ve paylaşmasına olanak tanıyan sosyal medya platformları ortaya çıktı. Web 2.0, kullanıcılar arasında etkileşimi artırmış ve internet üzerindeki bilginin paylaşımını daha kolay hale getirmiştir.

Web 3.0 ise henüz tam olarak geliştirilmemiş bir kavramdır ve gelecekteki bir dönemi ifade etmektedir. Bu dönemde, internet üzerindeki bilgi daha akıllı ve bağlantılı hale gelecek ve bilgiye erişim daha kişiselleştirilmiş olacak. Bu dönemde, yapay zeka, blockchain ve diğer teknolojiler internet üzerinde daha fazla kullanılacak ve internet kullanımı daha güvenli hale gelecektir.

Geldik Blockchain’e:

Blockchain, merkezi olmayan, dağıtılmış bir defter teknolojisidir. Bu teknoloji, işlemlerin kaydedilmesi, doğrulanması ve güvence altına alınması için kullanılır. Blockchain, işlemleri blok adı verilen küçük parçalara ayırır ve ardından bu blokları birbirine bağlar. Bu sayede, işlemlerin doğruluğu ve güvenliği artar.

Yararları Saymakla Bitmiyor;

1. Güvenilirlik: Blockchain, işlemlerin güvenli bir şekilde kaydedilmesini ve doğrulanmasını sağlar. Bu sayede, işlemlerde hile yapılması veya manipülasyon yapılması neredeyse imkansız hale gelir.

2. Merkezi olmayan yapı: Blockchain, merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan çalışır. Bu sayede, herhangi bir kişi veya kuruluşa bağımlı olmadan işlemler gerçekleştirilebilir.

3. Hız: Blockchain, işlemlerin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Bloklar arasındaki bağlantılar sayesinde, işlemler çok kısa bir sürede doğrulanabilir.

4. Şeffaflık: Blockchain, işlemlerin herkes tarafından görülebilir olmasını sağlar. Bu sayede, işlemlerin şeffaf bir şekilde gerçekleşmesi mümkün olur.

5. Daha az maliyet: Blockchain, işlemlerin daha az maliyetle gerçekleştirilmesine olanak tanır. Merkezi olmayan yapısı sayesinde, aracılar ve komisyoncular gibi aracıların maliyetleri ortadan kalkar.

Ya Güvenli Değilse;

Blockchain teknolojisi, güvenli bir yapıya sahiptir. Bu güvenlik, blokların doğruluğu ve bütünlüğü üzerine inşa edilir. Her blok, bir önceki bloğun karmaşık bir matematiksel işlemi sonucu elde edilen bir kodunu içerir. Bu sayede, bir bloktaki değişiklikler, bloğun hash değerini etkiler ve zincirdeki sonraki blokların doğruluğunu etkiler.

Ayrıca, blockchain teknolojisi, bildiğimiz gibi merkezi olmayan bir yapıya sahiptir. Bu da, tek bir noktanın başarısız olması veya kötüye kullanılması durumunda bile, blok zincirinin güvenliğini sağlar. Çünkü blok zinciri, dağıtılmış bir ağda tutulur ve blokların kopyaları birçok farklı düğümde saklanır.

Blockchain teknolojisi, açık kaynak kodlu bir teknolojidir. Bu da, herkesin kaynak kodunu inceleyerek, sistemin nasıl çalıştığına dair bilgi sahibi olabileceği anlamına gelir. Aynı zamanda, blockchain teknolojisi şeffaf olduğu için herkes tarafından görülebilir. Bu sayede, herhangi bir işlem veya değişiklik hızlı bir şekilde tespit edilebilir ve gerektiğinde önlem alınabilir.

Tabi bazı güvenlik riskleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin, özel anahtarların korunması çok önemli. Özel anahtarlar, blok zincirindeki hesapların yönetiminde kullanılır ve kaybedilmesi veya çalınması durumunda hesaplar kullanılamaz hale gelir. Bu nedenle, özel anahtarların güvenli bir şekilde saklanması ve korunması gereklidir.

Ama özünde şunu unutmamalıyız, Blockchain 2009 yılında başladı ve o günden bugüne bir dakika bile durmadı. Ve 2009 yılında yapılan ilk işlemden bugüne kadar yapılmış bütün işlemleri takip edebilirsiniz. Hiçbiri değişmedi, hepsi şeffaf bir şekilde ortada.

Bitcoin Dediler Geldik;

Bitcoin, 2009 yılında Satoshi Nakamoto takma adı kullanan bir kişi veya grup tarafından oluşturulan, merkezi olmayan bir dijital para birimidir. Bitcoin, blok zincir teknolojisi kullanarak işlemlerin kaydedilmesi ve doğrulanması için dağıtılmış bir ağda çalışır.

Bitcoin, geleneksel para birimlerinden farklı olarak, merkezi bir otoriteye bağlı değildir ve işlemler doğrudan kullanıcılar arasında gerçekleştirilir. Bu sayede, işlemler daha hızlı ve daha düşük maliyetli olabilir. Ayrıca, Bitcoin’in kaydedilmesi ve işlem yapılması için gerekli olan altyapı, herhangi bir ülkeye veya kuruluşa bağımlı değildir.

Bitcoin, açık kaynak kodlu bir teknolojiye dayanır ve herkes tarafından kullanılabilir. Bitcoin ağı, blok zinciri olarak adlandırılan bir defterde tüm işlemleri kaydeder ve bu defter herhangi bir merkezi otoriteye bağlı olmadan, her düğümde tutulur. Bu sayede, Bitcoin işlemleri güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Bitcoin ağında herhangi bir hesaba gelen paranın, ilk yaratıldığı ana kadar hangi hesaplarda durduğu görünür. Bu bilgi toplamda yaklaşık 300 GB büyüklüğünde ve isteyen bilgisayarına yükleyip inceleyebilir.

Ama Çok Enerji Harcıyor!

Bitcoin madenciliği, yani yeni Bitcoin’lerin oluşturulması için yapılan işlemler, oldukça yüksek enerji tüketimine sahip bir işlemdir. Bunun nedeni, Bitcoin madenciliğinin, işlemlerin doğrulanması ve blok zincirine eklenmesi için karmaşık matematiksel problemlerin çözülmesini gerektirmesidir.

Bu durum, sistemi dışarıdan gelecek tehlikelere karşı tutmak için ödenen bir bedel. Şu anki Bitcoin değeri on binlerce makinenin çalışmasında kullanılan enerji maliyetini karşılamaya yetiyor. Eğer bir gün Bitcoin fiyatları düşerse makineler de çalışmayı bırakabilir ve sistem bir noktada kendi dengesini bulur.

Enerji Harcaması Konusunda Ülkeler Ne Yapıyor;

Bazı ülkeler, Bitcoin madenciliğinin yüksek enerji tüketimine dikkat çekmek ve çevresel etkisini azaltmak için politikalar geliştirmeye başlamıştır. Örneğin:

Norveç, Bitcoin madenciliği için kullanılan enerjinin çoğunluğunun yenilenebilir kaynaklardan sağlanmasını teşvik etmek için politikalar geliştirmeye başlamıştır.

İzlanda, Bitcoin madenciliği için kullanılan enerjinin çoğunun hidroelektrik ve jeotermal kaynaklardan sağlandığı bir ülke olarak, Bitcoin madenciliğine karşı açık bir tutum sergilememektedir.

Çin hükümeti, Bitcoin madenciliği için kullanılan enerjinin çoğunun kömür gibi fosil yakıtlardan sağlandığı bölgelerde madencilik faaliyetlerine kısıtlamalar getirmeye başlamıştır.

Kanada, Bitcoin madenciliği için kullanılan enerjinin çoğunu hidroelektrik enerjiden sağlayan bir ülke olarak, Bitcoin madenciliğini destekleyen bir tutum sergilemektedir.

Bu haftalık bu kadar, haftaya konunun devamıyla görüşmek üzere.

Diğer Yazılarıma Göz Atmak İsterseniz;

--

--