Waarom Bitcoin en niet een Altcoin? Deel-1 Het argument decentralisatie.

Introductie

Dit artikel is het eerste deel van een reactie op een blog dat verscheen op bitcoin.nl van de hand van Marlies van der Schaar. Marlies draagt diverse argumenten aan om voor Bitcoin te kiezen als men zich wil bezighouden met cryptogeld. Met belangstelling lezen we de artikelen van Marlies. Met name in “Bitcoin, het coronavirus en de financiële crisis” vertolkt zij het oorspronkelijke sentiment waar Bitcoin zijn populariteit aan te danken heeft: Zie Bitcoin als Plan B, als een alternatieve route voor het wereldwijde financiële systeem, gebaseerd op vrije keuze, gespeend van dwang en oneerlijkheid. Maar het is extreem moeilijk om termen als “vrije keuze” en “decentralisatie” te promoten. Zeker als je als schrijver partij kiest. Voor Bitcoin in dit geval. Nog steeds heeft de lezer dan de vrijheid om dat advies of dat voorbeeld niet te volgen, maar iedere richting aanduiding staat dwars op vrije keuze. Dat geeft gelijk aan hoe moeilijk het is om Bitcoin wereldkundig te maken, want voor je het weet trap je zelf in de val van partijdigheid en centralisatie. Dat doet Marlies met haar artikel “Waarom Bitcoin en niet een andere cryptovaluta?”

Altcoins op een zijspoor

In het artikel zet Marlies duizenden cryptovaluta’s op een zijspoor en plaatst Bitcoin op een voetstuk. Zichtbaarder kun je jezelf niet tegenspreken. Zeker als je de lezer gerust stelt dat het niet aan zijn mentale vermogen ligt, maar aan de andere kant toch weer wel, dat hij niet ziet waar het echt om gaat. Haar uitgestrekte vinger wijst op de eerste plaats naar het decentrale karakter van Bitcoin. Dat decentrale aspect in is de cryptowereld een stille hint naar de echte concurrent van Bitcoin: het centraal geregelde fiatgeld systeem. Natuurlijk concurreren Altcoins ook met Bitcoin, maar een grote groep cryptomunten is net zo gedecentraliseerd. Verder is het is onterecht om alle Altcoins over één kam te scheren.

Bitcoin decentraal?

De Bitcoin core-developers hebben wel degelijk de touwtjes in handen en dat is maar goed ook. Wladimir van der Laan heeft niet voor niets de positie van “Lead maintainer”. En hoe weet je wat de echte Bitcoin broncode is? Iemand heeft bepaald dat de actuele echte bitcoin broncode is opgeslagen in het bestand bitcoin-0.19.1-x86_64-linux-gnu.tar.gz met als checksum de SHA256 hash 5fcac9416e486d4960e1a946145566350ca670f9aaba99de6542080851122e4c, door dit te ondertekenen met zijn handtekening. (gpg: Signature made 9 mar 2020 11:58 using RSA key 0x90C8019E36C2E964). Dit maakt Bitcoin niet meer decentraal dan andere Altcoins die dezelfde procedure hanteren, of daar nu een commercieel bedrijf achter staat of niet.

De betrekkelijkheid van decentralisatie door miners

Een tweede decentralisatie-aspect dat Marlies aanhaalt gaat over de distributie van miners en nodes. Marlies noemt ze beiden in één adem, maar als je wilt weerleggen dat Bitcoin meer decentraal is dan moeten miners en nodes afzonderlijk worden behandeld. Een miner maakt weliswaar gebruik van een node (de bitcoin broncode, draaiend op een computer), maar omdat er slechts één bitcoinblok per tien minuten kan worden gemind en er miljoenen bitcoinminers zijn is men op het idee gekomen om de rekenkracht van die miljoenen miners te bundelen in Mining pools. Terwijl er een succesvolle aanval op het Bitcoinnetwerk is uitgevoerd (15 November 2018; blok 609136) stelt Marlies leukweg dat een succesvolle aanval op het Bitcoinnetwerk praktisch onhaalbaar is. Slechts een paar miningpool eigenaren, die het oneens waren met het team van Wladimir van der Laan, bleken in staat om een succesvolle aanval op Bitcoin uit te voeren. Het klinkt tegenstrijdig, maar Bitcoin werd zo nog meer decentraal dan het al was. En dat is het omgekeerde van wat Marlies bedoelde te zeggen.

Een ander aspect dat betrekking heeft op centralisatie bij miners is hardwarespecialisatie. Een moordende concurrentie tussen hardware leveranciers heeft in het verleden voor diverse golven van concentratie geleid en nationale verschillen in de toegang tot stroomvoorziening zijn bijvoorbeeld een bekende reden voor een hoog aandeel van Bitcoin bezit in China.

Iedereen is zijn eigen bank?

De distributie van nodes, oftewel “volwaardige bitcoin portemonnees”, is een heel ander verhaal in verband met decentralisatie. Ook hier is het succes van Bitcoin gelijk weer een zwakte, net zoals bij de hoeveelheid miners en hun rekenkracht. Door de populariteit van Bitcoin zijn de grenzen van haar capaciteit bereikt. Bij omstreeks 300.000 Transacties per dag bedraagt de gemiddelde blokomvang 1 MB (een pakket transacties over een periode van 10 minuten). Het bereiken van die grens heeft niet alleen als neveneffect dat de transactiekosten stijgen, maar ook dat iedere node “voelt” wat het betekent om een bijdrage te leveren aan het decentraliseren van Bitcoin: Zwaar. De computerbelasting heeft tot gevolg dat het publiek het laat afweten en het aantal core-nodes komt al sinds 2017 niet hoger dan omstreeks 10.000. De decentralisatie van Bitcoin stagneert dus op dit punt. Het gevolg is dat particulieren en bedrijven op grote schaal hun toevlucht zoeken voor de opslag van hun Bitcoins bij minder veilige oplossingen, zoals centrale partijen, en zo hun rechtstreekse toegang tot hun kapitaal kwijtraken en zelfs weer worden gedreven in de armen van centrale regulering.

Door de introductie van Altcoins mag gesteld worden dat cryptogeld een oneindige capaciteit heeft gekregen. Dat lijkt te conflicteren met het zeldzaamheidsprincipe van cryptogeld, maar dat is niet zo. Dit is weliswaar een onderwerp voor een ander artikel, maar iedere Altcoin heeft een identiteit en een beperkte community die hem accepteert. Zo ontstaat een kleurrijke maar eindige verzameling van cryptomunten met specifieke eigenschappen en toepassingen en een specifieke waarde.

Arm en Rijk

Een volgend punt waarom Marlies de Altcoins minder decentraal noemt is de verdeling van de hoeveelheid munten. De vraag is of dat zo is en waarom dat een probleem zou zijn. Zolang die vragen niet beantwoord zijn heeft het hele punt geen betekenis, dus laten we er op inzoomen.

De enige manier om de distributie van de beschikbare hoeveelheid munten te kunnen beoordelen is door te kijken naar de zogenaamde rich-list per Altcoin. De rich-list is de top-X van het aantal munten dat is toegewezen aan specifieke portemonnee adressen. Als we bij de Bitcoin-richlist zelf beginnen, dan zien we gelijk al een probleem en dat is dat de “rijkste” adressen eigendom blijken te zijn van beurzen of van centrale partijen die munten beheren voor hun klanten (custodial). Een “rijk” adres hoeft dus niet de rijkdom van een individu te representeren.

Het tweede probleem is dat bij sommige adressen bekend is wie de eigenaar is maar bij de meeste adressen niet. Het uitgangspunt is dat niemand weet wie de eigenaar is van een cryptogeldadres behalve de eigenaar zelf en degene die er iets naar toe heeft gestuurd. Daarmee is speculatie over de verdeling van cryptogeld zelden gebaseerd op feiten en de verdeling over een community een aangelegenheid voor vrijwillige adoptie en voor de vrije markt.

Cryptogeld wordt decentraler

Als je kijkt naar de ontwikkeling van de verdeling van munten in de loop van de tijd is het logisch dat die verbreedt naarmate een munt meer populair wordt en zolang er geen centrale bron of centrale put is. Het woord populair zegt het al. In het begin waren alle beschikbare Bitcoins eigendom van Satoshi. Toen Bitcoin in de kinderschoenen stond was er één pizzaboer die er 10.000 had, enzovoort.

De acceptatie van cryptogeld vraagt meer dan geloof alleen. Het vraagt ook kennis en zo is biedt ook de introductie geen mogelijkheid voor een eerlijke verdeling. Bij het ontstaan van Bitcoin waren er maar weinig met de benodigde kennis en zo was Bitcoin bij de introductie de waarschijnlijk de meest gecentraliseerde Altcoin ooit. Juist door de introductie van Altcoins werden nieuwe communities aangeboord, is de drempel tot cryptogeld verlaagd en is er een nieuwe mate van decentralisatie bereikt.

Omgekeerd is HODL (zoveel mogelijk vast houden) binnen de Bitcoin community naast DECENTRALISATIE een belangrijke slogan. Die twee termen staan loodrecht op elkaar. Decentralisatie staat voor gelijke kansen om bitcoin te vergaren. HODL staat voor wie het eerst komt het eerst maalt. Laatkomers betalen zo relatief meer en “early adopters” worden beloond voor hun geloof in de toekomst, maar staan wel decentralisatie in de weg.

De stelling van Marlies “Bitcoin is het meest decentraal” heeft zo aardig wat kanttekeningen. Dat betekent niet dat Marlies ongelijk heeft, maar wel dat zij de betekenis van cryptogeld onderschat. Haar loyaliteit is verder ook een niet te onderschatten aspect dat kleeft aan cryptogeld. Dat is de reden voor het bestaan van een bitcoincommunity. Maar die moet dan wel eerlijk zeggen “Bitcoin is het meest centraal”.