Veri modelleme, veritabanında depolanacak veriler için veri modeli oluşturma sürecidir. Veri modelleme, verilerin organizasyonunu ve ilişkilerini açıklayan diyagramlar kullanılarak gösterilir. En yaygın veri modelleme tekniklerinden ikisi; Varlık İlişki Modeli (ER Modeli) ve Veri Akış Diyagramıdır.
ER Modelinde, varlıklar (entities) ve bunlar arasındaki ilişkiler (relationships) daireler ve çizgiler kullanılarak gösterilir. Her varlık, veritabanındaki bir tabloyu temsil ederken, ilişkiler tablolar arasındaki bağlantıları gösterir. Örneğin, bir müşteri tablosu ve bir sipariş tablosu arasında bir ilişki varsa, bu ilişki bir çizgi ile gösterilir ve sipariş tablosunda müşteri ile ilgili bir sütun yer alır.
VAD, veri akışını ve işlemleri gösteren bir diyagramdır. Bu diyagramda, işlem adımları dikdörtgenler, veri depolama alanları dikdörtgenlerin içinde ve veri akışı ise oklarla gösterilir. VAD, bir işlemi tamamlamak için gereken verilerin kaynağını ve hedefini gösterir.
Bu grafikler, verilerin organizasyonunu ve işleyişini daha anlaşılır bir şekilde gösterir ve veri modellemeyi daha anlaşılır hale getirir.
Primary Key, Foreign Key, Veri Modellemede İlişkiler
- Primary Key (Birincil Anahtar): Bir veritabanı tablosundaki her bir satırın benzersiz olarak tanımlanmasını sağlayan bir veya daha fazla sütundan oluşur. Örneğin, bir müşteri tablosunda her bir müşterinin benzersiz bir müşteri numarası olabilir. Bu numara, birincil anahtar olarak kullanılabilir ve her bir müşteri satırını benzersiz bir şekilde tanımlar.
- Foreign Key (Yabancı Anahtar): Bir veritabanı tablosundaki sütunlardan biri, başka bir tablodaki birincil anahtara referans olarak kullanılabilir. Bu durumda, bu sütun yabancı anahtar olarak adlandırılır. Örneğin, bir sipariş tablosu müşteri numarası sütununa sahip olabilir. Bu sütun, müşteri tablosundaki müşteri numarası sütununa referans olarak kullanılabilir ve böylece siparişler ile müşteriler arasındaki ilişki kurulabilir.
- Veri Modellemede İlişkiler: Veri modellemede, ilişkiler birincil anahtarlar ve yabancı anahtarlar arasında kurulur. Birincil anahtarlar, bir tablodaki her bir satırı benzersiz şekilde tanımlarken, yabancı anahtarlar bir tablodaki sütunların başka bir tablo ile ilişkilendirilmesini sağlar. İlişkiler, birbirleri arasında farklı tiplerde olabilir. Örneğin, “One-to-One” ilişkisinde, bir tablodaki her bir satır, diğer tablodaki sadece bir satıra karşılık gelir. “One-to-Many” ilişkisinde, bir tablodaki bir satır, diğer tablodaki birden fazla satıra karşılık gelebilir. “Many-to-Many” ilişkisinde ise, bir tablodaki birçok satır, diğer tablodaki birçok satıra karşılık gelebilir. Bu ilişkiler, veri modellemesi sürecinde tabloların yapısının doğru bir şekilde oluşturulmasını sağlar ve verilerin doğru bir şekilde depolanmasını ve yönetilmesini kolaylaştırır.