Tableau ile İş Zekası #15
“Forecasting (Tahminleme Modelleri)”
Tableau ile yapabileceklerimizin hayal gücümüz ile sınırlı olduğunu önceki yazılarımızda yer yer belirtmiştik. Bu yazımızda da yine Tableau’nun çalışmalarımızı bir adım öteye taşımamızı sağlayacak olan bir özelliğinden bahsedeceğiz.
Daha önce çizgi grafik (line charts) nasıl yapılır öğrenmiştik. Bugün artık çizgi grafik yapmakla kalmayacağız, grafiklerimizde tahminleme yaparak raporlarımızı tüketen kullanıcılara ya da kendimize üst düzey çıkarımlar sunabileceğiz.
Tableau ile Tahminleme Nasıl Yapılır ?
Tahminleme, elimizdeki değerleri belirli kalıplar ile tanımlayarak, gelecekteki yönelimleri tasvir etme sürecidir. Bu teknik “üstel düzeltme” olarak adlandırılır. Üstel düzeltme yöntemleri çok çeşitlidir, Tableau ile tahminleme yapmak istediğimizde, Tableau çeşitli yöntemler içinden bize en uygun tahmin modelini kullanarak bir final model oluşturmaya çalışır.
Tahminleme sürecinin dayandığı iki önemli kavram vardır; Trendler ve Mevsimsellik (Trends and Seasonality). Trend verilerin zaman içinde artması ya da azalması, mevsimsellik ise belirli bir zaman aralığında (haftalık, aylık, üç aylık, yıllık vb.) değerlerde tekrar eden değişimlerdir. Bu mevsimsel ve tekrar eden varyasyonlar öngörülebilir ve bize verimizin gidişatı hakkında tahminler verebilir.
Tableau belirttiğimiz üzere, veri setinin gereksinimlerine en uygun yöntemi belirleyerek mevsimsellik ve trend hesabı yapar. Dilersek otomatik olarak tahmin sonucunu getirir ya da istersek bize farklı seçenekler sunabilir. Bu seçimleri neye göre ve nasıl yapmamız gerektiğine daha sonra değinebiliriz, şimdilik tahminleme işlemi nasıl yapılır, hangi adımları izlememiz gerekir sırasıyla inceleyelim.
Tableau ile Modelleme Nasıl Yapılır?
Örnek Sample-Superstore verimiz üzerinden adım adım ilerleyerek analizimizi yapalım.
- Adım olarak öncelikle continues Month olarak Order Date verimizi Columns kısmına, Sales verimizi ise Rows kısmına sürükleyip bırakalım ve bir line chart oluşturalım.
2. Analytics penceresine gelip, Forecast seçeneğini sürükleyip açılan Forecast seçeneklerinin içine bırakalım. Burada bize uygun çeşitli seçenekler sunulmaktadır, yaptığımız çalışmada tek bir seçenek göreceğiz. Bu işlemin sonucu olarak direkt olarak Tableau bize bir tahmin çizimi yapmış olacak.
3. Oluşturduğumuz bu tahmini geliştirmek ya da ihtiyaçlarımıza uygun bir hale getirmek için ilgili alanın üzerine sağ tıklayıp sırasıyla Forecast > Forecast Options seçeneğini kullanabiliriz.
Açılacak olan iletişim kutusunda dilediğimiz düzenlemeleri yapabiliriz. Tahmin edilen zamanın uzunluğunu, kaynak veriyi, hesaplama türünü ve tahminleme yapılan model türünü buradan değiştirebiliriz.
4. Bir sonraki adımda ise yapılmış olan tahminin detaylarını görüntüleyebileceğimiz yine ilgili tahmin alanına sağ tıklayıp Forecast > Describe Forecast seçenekleri ile ulaşabiliriz.
Bu sayede açılacak olan iletişim kutusunda iki ayrı sekme göreceğiz. İlk sekme bize bir özet bilgi sunarken, ikinci sekme ise modelin tipini, performans ölçüm metriklerini, trend ve mevsimsellik bilgilerini inceleyebileceğimiz detayları gösterir.
Aslında tahminleme yapmak bu kadar kolay ancak bunu bir adım daha ileri taşımak istersek, daha önceki yazılarımızda Dual Axis konusuna değinmiştik. Aynı anda tek bir ekranda iki farklı metriği inceleyebiliyoruz, burada Dual Axis yapmayacağız ancak profit verisinide aynı ekranda tahminlemek istiyoruz. Görselimizde ilave olarak Profit verisini Rows kısmına, Sales verisinin yanına sürükleyip bırakalım ve ikinci bir görsel oluşturalım. Tableau bizim için direkt olarak tahminleme işlemini de yapıp profit verisini ekrana getirecektir. Dilersek ayrıca tahminlenen alanın rengini Marks > Color seçeneklerini kullanarak değiştirebiliriz. Burada Estimate verisini turuncu yapalım.
Bu sayede aynı anda hem satış verimizin hem de kar verimizin sonraki 13 aylık periyotta nasıl bir trend izleyeceğini tahminlemiş olduk.
Bu platformda Tableau hakkında Türkçe bir kaynak oluşturmaya çalışacağız, diğer makale ve içeriklerimiz için takipte kalabilirsiniz.
Tableau hakkında yayınladığımız çok sayıda video, makale ve diğer içeriklerimize ise Yeni Nesil İş Zekası web sitemizden erişebilirsiniz.
