TARTRAZİN (E102)

Gıda sanayinde gıdaların albeniliğini arttırmak veya gıdaların rengini korumasını sağlamak amacıyla çeşitli renklendiriciler kullanılmaktadır. Bu renklendiricilerden birisi de tartrazindir. E kodu E102 olan tartrazin, gıda sektöründe yapay renklendirici olarak geçer.

Birçok gıda, üreticiye veya gıdayı hazırlayan kişiye göre değişen oranlarda tartrazin içerir. Yiyecek ve içeceklere sarı renk vermek için kullanılır. Toz halindedir. Ayrıca suda kolay çözünür.

Tartrazin, yiyeceklerde olduğu zaman, yargı alanına ve geçerli etiketleme yasalarına bağlı olarak tipik olarak “renk”, “tartrazin” veya “E102” olarak etiketlenir. Tartrazin içeren ürünler yaygın olarak suni sarı veya yeşil renge sahip işlenmiş ticari gıdalar veya tüketicilerin kahverengi veya kremsi görünmesini beklemektedir. Fırında pişmiş mallardaki “limon” taklitinin parlak sarı renkte sıklıkla kullanılmıştır.

Tatlılar ve şekerlemeler, içecekler, atıştırmalıklar, baharatlar ve diğer işlenmiş gıdalar tartrazin içerebilir.

Tartrazinin gıda sanayindeki kullanım alanlarına baktığımızda genellikle çocuklara hitap eden ürünler olduğunu görmekteyiz. Bu sebeple çocukların bu ürünleri tüketmesiyle ilgili birçok araştırma mevcuttur. Bu araştırmalara sonucunda tartrazin gibi yapay gıda boyası kullanılmış gıda ürünlerinin fazla tüketilmesiyle çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığı ortaya çıkmıştır. Özellikle çocuklarda hiperaktiflik artışına sebep olduğu belirtilmiştir. Bunun yanı sıra kesin kanıtlanmamasıyla beraber kansere ve astıma sebep olabileceği de belirtilmektedir. Ayrıca tartrazine karşı alerjik reaksiyon gösteren kişilerde mevcuttur. Tartrazin içeren gıdaların tüketilmesiyle birlikte bu kişilerde deri döküntüleri, burun tıkanıklığı ve kurdeşen gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Sonuç olarak baktığımızda tartrazine karşı alerjik reaksiyonu olmayan kişilerin günlük önerilen dozda tartrazin tüketmesinde bir sakınca görülmemektedir. Fakat yüksek oranda tartrazin tüketimi de çeşitli sorunlara yol açabilir. Özellikle çocukların beslenmesinde bu tarz gıdaları fazla bulundurmamaya özen gösterilmesi son derece önemlidir.

Norveç ve Avusturya’da tartrazin kullanımı yasaktır. Ülkemizde bu katkı maddesiyle ilgili herhangi bir yaptırım bulunmamaktadır.