Osmanlı Devleti’nin Batı Mimarisine Açılan Kapısı: Dolmabahçe Sarayı
İstanbul, Osmanlı Devleti’nin tarihsel sürecini saf açıyla gözlemlememize büyük imkan sağlayan bir şehir. Osmanlı Devleti’nin farklı dönemlerinde inşa edilen kasırlar, camiler, köşkler, hanlar devletin tarihi,sosyo-kültürel, ekonomik vb. çok sayıda unsuru yansıtmaktadır. Osmanlı Devleti‘nde inşa edilen çok sayıda göz alıcı saraylar ise tüm bu unsurları bir arada görebileceğimiz bir atmosfer yaratmada çok başarılı.Sultan 1. Abdülmecid‘in emriyle 13 Haziran 1843–7 Haziran 1856 tarihleri arasında dönemin mimari yapılarına damgasını vurmuş Ermeni mimarlar Garabet Balyan ve oğlu Nigoğos Balyan tarafından inşa edilen Dolmabahçe Sarayı İtalyan Rönesansından başlayarak Alman Rokokosu, İngiliz Neeoklasizmi ve Fransız Baroku gibi Klasik Osmanlı Mimarisinden farklı çok sayıda mimari dokuyu içerisinde barındırmasıyla büyük önem taşımaktadır.
Gelin Dolmabahçe Sarayı hakkında bilgi edinelim ve Dolmabahçe Sarayı tarihine giriş yapalım…
Dolmabahçe Sarayı manzarası
Klasik Osmanlı Sarayı Algısında Büyük Bir Değişimin Merkezi- Dolmabahçe Sarayı Hakkında Bilgi
Dolmabahçe Sarayı Müzesi, kullanıma başlandığı 1856 senesinden halifeliğin kaldırıldığı 1924 yılına kadar 6 padişaha ve Osmanlı Devleti’nin son halifesi Abdülmecid Efendi‘ye ev sahipliği yapmış. 1924–1938 yılları arasında ise ulu önder Mustafa Kemal Atatürk‘e ev sahipliği yapan Dolmabahçe Sarayı hem Osmanlı’nın son dönemleri hem de Cumhuriyetin ilk zamanlarına tanık olmasıyla büyük önem taşımaktadır. Gelin birlikte Dolmabahçe Sarayı‘nı keşfedelim:
Dolmabahçe Sarayı denildiğinde dikkat çeken ilk unsur Topkapı Sarayı’nda görmeye alışkın olduğumuz mimari anlayışın çok dışında, Batı tarzı mimari bir anlayışın var olduğu. Dolmabahçe Sarayı‘nın mimari duruşunda Batı tarzını görmemizin nedeni ise sarayın inşasını emreden Sultan 1. Abdülmecid’in Batı düşüncesine açık bir sultan olması. Hatta 1. Abdülmecid‘in sarayı yaptırırken ‘ Kötülük ve çirkinlikler burada yasaktır, burada sadece güzel olan şeyler bulunsun.’ dediğine dair bir söylenti mevcuttur.
Dolmabahçe Sarayı’nın bulunduğu yer olan Beşiktaş- Kabataş arasındaki bölge eskiden denizcilerin gemilerini boğazın serin sularından, engin dalgalarından korumak için sığındıkları bir koymuş. Akıntının olmadığı bu bölgede zaman içinde derelerin getirdiği birikintiler bölgeyi bataklık bir alana çevirmiş. Sultan 1. Ahmed‘in padişahlığı döneminde doldurulmaya başlanan bu bataklık alan zaman içinde padişahların sayfiye amaçlı kullandığı bir ‘hasbahçe’ formuna dönüştürülmüş. Bataklık alanın doldurulmasıyla elde edilen bu yeni hasbahçe saraya ismini vermiş.
285 oda ve 43 salona sahip olan Dolmabahçe Sarayı‘nın ısıtılmasında ve aydınlatılmasında bugün Vodafone Arena‘nın bulunduğu yerdeki Gazhane kullanılmıştır. Gazhane üzerinden gerçekleştirilen Havagazı sistemiyle aydınlatma sadece sarayda değil İstanbul‘un çeşitli semtlerinde de kullanılmıştır. Bununla birlikte Muayede Salonu‘nun ısıtılması salonun bodrumunda ısıtılan havanın sütunlara verilmesiyle sağlanmış. Sultan Reşad döneminde ise sarayın aydınlatılmasında gaz lambaları yerine elektrik, ısıtılmasında ise kalorifer sistemi kullanılmış.
Dolmabahçe Sarayı‘nın sadece kendisi değil hasbahçesi de Batı tarzı mimarinin örneklerini bize sunmakta. Hasbahçenin çevresinde yer alan çeşitli heykeller ( özellikle aslan heykelleri), fenerler, vazolar bahçe süslemesinde de Batı etkisinde kalındığını bizlere göstermekte. Bununla birlikte Dolmabahçe Sarayı‘nın hasbahçesini dikkatle incelerseniz Avrupa ve Asya kökenli çiçeklerin, bitkilerin kullanıldığını görebilirsiniz.
Dolmabahçe Sarayı‘nın süslemelerinde dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen çok sayıda eseri görmemiz mümkün. Sarayda bulunan 280 vazodan sadece 46 tanesi Yıldız porselenidir. Geriye kalan porselenlerden 59’u Çin, 26’sı Japonya, 29’u Fransa’dan getirilmiştir. Geriye kalan 166 vazo ise çeşitli Avrupa ülkelerinden Dolmabahçe Sarayı‘na getirilmiştir. Türk ve yabancı ressamların yapmış olduğu 600’e yakın tablo sarayın duvarlarını süslemekte. Özellikle sarayın baş ressamı oryantalist ressam Zonaro (1854–1929)’nun İstanbul’un Fethi, Hücum, Ertuğrul Süvari Alayı vb. tabloları Dolmabahçe Sarayı’nı gezerken mutlaka görülmeli.
Dünyadaki tüm saraylar içinde en büyük balo salonuna sahip olan saray Dolmabahçe Sarayı‘dır. Muayede Salonu adındaki bu balo salonu 56 sütundan oluşmaktadır. Salonun içinde yer alan 4.5 tonluk İngiliz yapımı kristal avize ise yerli yabancı herkesin dikkatini çekmekte.
Sarayın hemen her yerinde büyük bir ihtişam söz konusudur. Kristal avizeler, şamdanlar, şömineler bunun en büyük örneği. Bununla birlikte dikkat çeken bir diğer detay önemli salon ve odalarda kullanılan her şeyin aynı veya benzer renk tonlarına sahip olması. Bu kadar ihtişamın arasında ahengi yakalamamızı sağlayan bu uyum saraya duyulan hayranlığı bir kat daha arttırmakta.
Dolmabahçe Sarayı Nerede ? Dolmabahçe Sarayı Haritası
Dolmabahçe Sarayı, İstanbul‘un incisi diyebileceğimiz, büyüleyici bir atmosfere sahip Beşiktaş‘ta yer almaktadır. Vodafone Arena‘nın karşısında yer alan Dolmabahçe Sarayı tarihi duruşu ve göz alıcı mimarisiyle İstanbul gezilecek yerler listenizde unutulmaması gereken bir yer.
Dolmabahçe Sarayı Nasıl Gidilir ?
Dolmabahçe Sarayı nasıl gidilir?
Anadolu Yakası’ndan gelecekseniz Beşiktaş‘a giden vapurlara binip Kabataş yönüne doğru kısa bir yürüyüşle Dolmabahçe Sarayı‘na ulaşabilirsiniz.
Bununla birlikte Beşiktaş’tan kalkan 28 ve 28T otobüsleriyle de Dolmabahçe Sarayı‘na ulaşabilirsiniz.Yol üstünde yer alan Deniz Müzesi, Bezmialem Valide Sultan Camii ( Dolmabahçe Camii) ve Dolmabahçe Sarayı‘na girmeden sizi karşılayacak olan görkemli Dolmabahçe Saat Kulesi İstanbul görülecek yerler listenizde mutlaka yer almalı.
Eminönü tarafından gelecekseniz 70KE, 26 ve 26A otobüslerine binip Kabataş durağında indikten sonra kısa bir yürüyüşle Dolmabahçe Sarayı‘na ulaşabilirsiniz. 41E, 43R, 58UL, 26B, 70KE, 58N gibi çok sayıda otobüsle Dolmabahçe Sarayı‘na gelebilirsiniz.
Taksim ve Maçka’ya 15–20 dakika yürüme mesafesinde yer alan Dolmabahçe Sarayı İstanbul gezilecek yerler listenizde yer almalı.
Dolmabahçe Sarayı Ziyaret Günleri-Dolmabahçe Sarayı Kaça Kadar Açık ?
İstanbul Dolmabahçe Sarayı ziyaret günleri,Dolmabahçe Sarayı kaça kadar açık ? Dolmabahçe Sarayı Pazartesi ve Perşembe günleri dışında haftanın her günü saat 09:00–16:00 saatleri arasında ziyaretçilerini bekliyor. Bununla birlikte sarayın son ziyaret saati ziyaretçi sayısının yoğunluğuna göre öne alınabilmekte. Gişeden biletinizi aldıktan sonra isterseniz sarayın girişinde verilen kulaklıklarla bir yandan sarayı gezerken diğer bir yandan da Dolmabahçe Sarayı Tarihi‘nde soluksuz bir yolculuğa çıkabilirsiniz. Saray içinde fotoğraf ve video çekimine ise izin verilmemektedir.
Dolmabahçe Sarayı Giriş Ücreti
Dolmabahçe Sarayı giriş ücreti ne kadar ? Dolmabahçe Sarayı giriş ücreti müzenin farklı bölümleri için değişiklik göstermektedir. Tam biletlerde sadece selamlık bölümünün ücreti 40 TL, harem-camlı köşk- saat kulesi bölümlerine girişler 30 TL, selamlık-harem-camlı köşk-saat kulesi girişleri 60 TL ve Dolmabahçe Sarayı‘nın içinde yer alan Saray Koleksiyonları Müzesi‘ne giriş 10 TL dir. İndirimli biletlerde ise sadece selamlık bölümünün ücreti 20 TL , harem-camlı köşk-saat müzesi bölümlerine girişler 15 TL, selamlık-harem-camlı köşk- saat müzesi giriş ücreti 30 TL ve Saray Koleksiyonları Müzesi giriş ücreti 5 TL dir. Bununla birlikte Dolmabahçe Sarayı öğrenci gezi bileti sistemi öğrencilerin sarayı gezip görmesine büyük olanak tanıyor. Bilet gişesinde öğrenciler öğrenci kartlarını görevliye gösterdikten sonra sadece 5 TL vererek sarayın ziyarete açık tüm bölümlerini gezebiliyor. Öğrenciler için Saray Koleksiyonları Müzesi’ne giriş ücreti ise 2.5 TL. Diğer Milli Saraylarda olduğu gibi Dolmabahçe Sarayı’nda da müze kart sistemi geçerli değil. Bununla birlikte 10 Kasım’da Atatürk’ü Anma Töreni etkinliklerine katılım gösteren tüm ziyaretçiler için saraya giriş ücreti alınmamaktadır.
Dolmabahçe Sarayı Bölümleri
1856–1924 yıllarına kadar 6 Osmanlı padişahına ev sahipliği yapmış Dolmabahçe Sarayı, batı tarzı inşa edilen Osmanlı eserlerinin en güzel örneğini oluşturmaktadır. Sarayın birbirinden göz alıcı salonları, daireleri, eserleri ise tüm turistlerin dikkatini çekmekte. Gelin sarayın bölümlerini birlikte keşfedelim:
1. Muayede Salonu
Dolmabahçe Sarayı‘nın çeşitli balo, etkinlik ve törenlere ev sahipliği yapan bu bölümü sarayın en dikkat çekici noktasını oluşturmakta. Muayede Salonu‘na ilk adımınızı attığınızda 4.5 tonluk göz alıcı kristal avizeden gözünüzü alamayacaksınız. İngiliz yapımı, 750 ışıkla salonu aydınlatan bu kristal avize sizi zamanda yolculuğa çıkaracak. Kendinizi neşeli bir balo ortamının içinde hissedebilirsiniz. Bununla birlikte Ramazan ve Kurban Bayramlarında Topkapı Sarayı’ndaki 250 kiloluk altın taht saraya getirilip bayram kutlamaları bu sarayda gerçekleştirilmiş. Yabancı ülkelerin elçileri ise yapılan bu bayramlaşma törenlerini salonun üst katından izlermiş.
Dolmabahçe Sarayı’nda hemen girişte bulunan büyük toplantı ve balonu salonudur.
2. Zülvecheyn Salonu
Padişahın kendi özel alanını oluşturan bu salon iç ve dış mabeyne bağlantı sağladığı için Zülvecheyn ( iki cepheli) adını almış. Padişahın çalışma ve kabul alanı olan Zülvecheyn Salonu, haremdeki kadınların Selamlıkta yer alabildikleri tek yermiş. Zülvecheyn Salonu‘nu incelediğimizde ayaklarında çeşitli mitolojik hayvanların figürlerinin bulunduğu, salonun tam ortasında yer alan büyük bir masa dikkat çekiyor. Bu masanın üstünde yer alan lacivert renkli Sevres vazosu ise altın rengin hakim olduğu salona farklı bir doku katmış. Genellikle önemli gün ve tarihlerde ve de dini törenlerde kullanıldığı bilinen Zülvecheyn Salonu nikahların kıyıldığı, mevlidlerin okunduğu bir salon olmasıyla Osmanlı saray hayatı hakkında bizlere önemli bilgiler vermekte. Zülvecheyn Salonu‘ndaki açık yeşil lakelere sahip Playel marka Fransız piyanosu da ziyaretçinin ilgisini çekmekte.
3. Mavi Salon
Mavi Salon, padişahın harem üyeleriyle bayramlaştığı, onların tebriklerini kabul ettiği tören salonudur. Mavi salon dokuma, seramik ve süsleme örneklerinde mavinin ve mavinin dikkat çekici tonlarını barındırmasıyla dikkat çekiyor. Haremin en gösterişli salonu olan Mavi Salon aynı zamanda Atatürk’ün şahsi dairesi olarak da kullanılmış.
4. Pembe Salon
Valide Sultan Dairesi ve Balkonlu Sofa isimleriyle de bilinen Pembe Salon, Dolmabahçe Sarayı‘nın valide sultana ayrılan bölümüdür. Valide sultan ve kadın efendilerin özel konuklarının ağırlandığı bu bölümde zaman zaman padişah ta davetlere katılırmış. Salonun en dikkat çeken detayı ise zemini bütünüyle kaplayan Hereke Halısı. Salonun duvarlarda yer alan ve haremin ruhunu yansıtan kadın portleri salona ayrı bir hava katmış. Charles Chaplin’in Mayıs Gülleri ve Pierre D’esire Guillement’e ait İki Saraylı kadın portreleri salonda dikkat çeken portreler arasında yer alıyor.
5. Süfera Salonu
Yabancı elçi ve konukların kabul edildiği Süfera Salonu’nun dekorasyonu ve mimarisi elçilerin ve konukların beğenisini toplayacak çok sayıda detaya ev sahipliği yapıyor. Altın varaklarla süslü tavanı, kristalden yapılmış şamdanları ve gözalıcı kristan avizesiyle sarayın ihtişamını yansıtan Süfera Salonu aynı zamanda Atatürk’ün Harf Devrimi ile ilgili ilk uygulamalarına da ev sahipliği yapmış.
6. Elçi Kabul Odası
Sefirler Odası ismiyle de bilinen Elçi Kabul Odası, Osmanlı siyasi tarihi boyunca çok sayıda olaya şahitlik etmiş. Salonun dikkat çeken dekorasyon ayrıntılarını incelediğimizde kumaş dokusu hissini veren duvar kaplama süsleri, altın varaklarla süslü tavanı, 19 yy. modasını yansıtan porselen süslemeli sehpalar salonun ihtişamına ihtişam katıyor.
7. Kırmızı Oda ( Has Oda)
Kırmızının her tonunu görebileceğiniz, haremin kabul odası olarak bilinen Kırmızı Oda harem dairesinin en görkemli odası olarak kabul ediliyor.Odayı dikkatle incelediğinizde tavanın kubbe biçiminde inşa edildiği dikkatinizden kaçmayacak. Kırmızı kristal avizeler, dünya haritası işleme örnekleri,altın ve lake kaplı kapıların üstünde yer alan hilal deseni salonun göz alıcı detayları arasında yer almakta.
8. Sedefli Oda
Salonun içinde yer alan sedef dokulu birbirinden güzel eşyalardan adını alan bu Sedefli Oda Dolmabahçe Sarayı’nı gezerken estetik dokusuyla sizi oldukça etkileyecek.
9. Atatürk’ün Vefat Ettiği Oda
Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk‘ün hastalığı süresinde kaldığı bu oda Harem dairesinin denize bakan 4. odası olan 71 numaralı odadır. 10 Kasım 1938 saat 09:05’ ten günümüze olduğu gibi korunan sarayın bu odası her 10 Kasım’da ziyaretçi akınına uğramaktadır. Odanın içinde Atatürk’e arkadaşı Nuri Conker tarafından hediye edilen saat, o dönemin Moskova Büyükelçisi Zekai Apaydın’ın hediyesi olan Dört Mevsim adlı tablo odanın görülmesi gereken detaylarından sadece birkaçı. Bununla birlikte odanın banyosunun girişinde yer alan dolapta, Atatürk’ün tedavisi süresince kullandığı ilaçları da görebilirsiniz. Aynı zamanda 1937 yılında Atatürk için Mavi Salonun içine yapılan asansör hala kullanılır durumdadır.
Dolmabahçe Sarayı’nda Atatürk’ün vefat ettiği oda
10. Saat Müzesi
Saatlere karşı özel bir ilginiz varsa Dolmabahçe Sarayı’nın bahçesinde yer alan Saat Müzesini mutlaka gezmelisiniz. İçeriye adımınızı attığınızda İngiliz, Fransız ve Osmanlı yapımı toplam 71 saatten oluşan bir müze yolculuğu sizi bekliyor olacak. Ünlü İngiliz saat ustası George Prior’un müzikli otomatları sizi 18.-19. yy. arası bir yolculuğa çıkarırken, Fransız yapılı altın kaplamalı konsol saatleri ise zarafete ışık tutuyor. Bununla birlikte es-Seyyid Süleyman Leziz’in astronomik saati ve Osman Nuri’nin Decimal Saati gibi dünyaca ünlü mekanik saatler de Dolmabahçe Sarayı Saat Müzesi içinde sergilenmektedir.
Dolmabahçe Sarayı bahçesinde Saat Kulesi’nin tepesine çıkılamıyor ya da içine girilemiyor.
Pratik Bilgiler
Dolmabahçe Sarayı giriş ücretleri sarayın her bir bölümü için farklılık göstermektedir. Bu sebeple müzenin hangi bölümünü gezmek istediğinize karar vermelisiniz. Bununla birlikte 10 Kasım ( Atatürk’ü Anma Töreni etkinliklerine katılanlar), 23 Nisan (Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşları) ve 19 Mayıs‘ta tüm ziyaretçiler için müzeye girişler ücretsizdir.
Dolmabahçe Sarayı, Beşiktaş‘ın stadyumu Vodafone Arena‘nın tam karşısında yer almaktadır. Maç günleri yoğunluğun oldukça yüksek olduğu bu bölgede trafik sıkıntısından kurtulmak için maç saatlerinden önce Dolmabahçe Sarayı‘na gelmenizde fayda var.
Yapmadan Dönmeyin
Dolmabahçe Sarayı’nın göz kamaştırıcı has bahçesinde yer alan aslan heykellerini incelemeden, sarayın tam önünde yer alan görkemli havuzun içindeki ördeklerin dansını izlemeden,
Sarayın çeşitli balolara, bayramlaşmalara kucak açan Muayede Salonunu, salonun içindeki 4.5 tonluk İngiliz yapımı kristal avizeyi görmeden,
Dolmabahçe Sarayı‘nın baş ressamı Zonaro’nun tablolarında tarihsel bir yolculuğa çıkmadan,
Kırmızı kristal avizeleriyle görkemine görkem katan Kırmızı Oda ( Has Oda)’yı gezmeden,
Sarayın hasbahçesinde yer alan aslan heykellerini görmeden,
Dolmabahçe Sarayı‘nın sahil kenarında yer alan banklarda oturup zamanda yolculuğa çıkmadan,
Atatürk‘ün ebedi yolculuğa adım attığı 71 numaralı odayı ve odanın içindeki saati ve Dört Mevsim tablosunu görmeden,
Dünyaca ünlü saatlerin sergilendiği Dolmabahçe Sarayı Saat Müzesi‘ni gezmeden,
Camlı Köşk‘ün bahçesindeki tavus kuşlarını görmeden,
https://gezigunlugum.net/istanbul/dolmabahce-sarayi-2.html — #Dolmabahçe, #Sarayı #dolmabahçecamii, #dolmabahçesaatkulesi, #dolmabahçesarayı, #dolmabahçesarayıgirişücretleri, #dolmabahçesarayıharitası, #dolmabahçesarayınerede, #dolmabahçesarayısaatmüzesi, #dolmabahçesarayıtarihi, #İstanbul, #istanbuldolmabahçesarayı, #MilliSaraylar, #osmanlıdevleti, #saraykoleksiyonlarımüzesi, #sedeflioda, #selamlık, #selamlık-harem-camlıköşk-saatkulesi, #sultan1.abdülmecid, #taksim, #Türkiye
