Federal Rezerv Sistemi — FED

GOKHAN
3 min readJan 28, 2022

--

Amerika Birleşik Devletleri’nin merkez bankası olarak bilinen Federal Rezerv Sistemi (Federal Reserve System — FED) ülkenin para politikasını yönetir ve bu bağlamda ABD mali sisteminde istikrarın sağlanmasında ve sürdürülebilmesinde çok önemli bir işlev görür. FED bilinenin aksine tipik bir merkez bankası değildir. Aralık 1913’de kurulan FED özerk ve kendine özgü, özel bir yapıya sahiptir. FED’in merkezi hiçbir eyalete bağlı olmayan ve özel statüye sahip olan Washington DC’de bulunmaktadır. FED özellikle son dönemde sadece ABD’de değil tüm ülkeler özelinde takip edilen ve üzerinde konuşulan uluslarüstü bir finansal kurum haline gelmiştir. FED’in aldığı faiz, parasal politikalar gibi kararlar Avrupa’dan Asya’ya tüm piyasaları ve borsaları doğrudan etkilemektedir.

FED dünyadaki tüm bankaların merkezi konumundadır. Büyük sermaye FED’i, FED ise diğer bankaları ve finansal sistemi kontrol etmektedir. FED 3 ana unsurdan oluşur.

· İdare Meclisi

· 12 adet Federal Rezerv Bankası

· Federal Serbest Piyasa Komitesi

İdare Meclisi (Board Of Governs): FED’in en önemli ve etkili kurumu olup para politikası kararlarının temel sorumlusudur. 7 üyeden oluşan meclis ABD başkanı tarafından tayin edilir ve Kongre tarafından onaylanır.

12 Federal Rezerv Bank: 12 Federal banka ülkeye şu şekilde dağılmıştır; Boston, New York, Philadelphia, Cleveland, Richmond, Atlanta, Chicago, ST. Louis, Minneapolis, Kansan City, Dallas ve San Francisco. Her Rezerv Bank 9 kişiden oluşan yönetim kurulları vardır bu 9 üyeden 6’sını ilgili Federal Reserve District atarken, üçünü ise idare meclisi (Board of Governs) atar. Federal Rezerv Bankaları ya da kısaca FED bankaları, ticari bankalara bankacılık hizmeti sağlamak, ekonomik verileri toplamak ve analiz etmek gibi çeşitli görevleri üstlenmektedir. 12 Federal Banka’yı ise 10 Banka kontrol etmektedir bu bankalar şunlardır; NM Rothschild of London, Rothschild Bank of Berlin, Warburgs Bank of Hamburg, Warburgs Bank of Amsterdam, Lehman Brothers of New York, Lazard of Paris, Kuhn Loeb Bank of New York, The Israel Moses Seıfs Bank of Italy, Goldman Sachs of New York, JP Morgan Chases Bank of New York. FED’in sermayesi üye bankalara aittir. FED’in sahibi ise 8 ailedir bu ailelerin yarısı ABD’de yaşamaktadır yarısı ise yurtdışında yaşamaktadır. Amerika’da yaşayan 4 aile; Rockfeller, Goldman Sachs, Lehman Brothers ve Kuhn Loebs. Amerika dışında yaşayan aileler ise; Rothschild (Paris-Londra), Warburg (Hamburg), Lazard (Paris) ve Moses (İsrail). 12 Federal Reserve bankalarının en büyük hisselerine David Rockfeller, Rothschilds, Paul Warburg, Jacob Shiff ve James Stillman aileleri sahiptir.

FED vergi ödememesine, para basabilmesine, yurtdışında banka açabilmesine, kendi devletine borç verebilmesine, para arzını, faizleri, enflasyonu ve resesyonu kontrol edebiliyor olmasına rağmen statüsü gereği kimseye hesap vermek zorunda değildir önceden de bahsettiğimiz üzere FED’in tüm hissedarları bankacılık sektörüdür. FED’in hisseleri borsada alınıp satılamaz, kurucu hissedarlar tarafından başkasına devredilemez. Amerika Merkez bankası olarak nitelenen FED, ABD’nin ilk değil dördüncü merkez bankasıdır. 1781 yılında kurulan “Bank of North America” ülkenin ilk merkez bankası olarak kabul edilmektedir. 1783 yılında ticari bankaya dönüştürülmüştür. 1791 yılında kurulan “Bank of The United States” ABD’nin ikinci merkez bankası, 1811 yılında geçerliliği sonlandırılmıştır. 1816 yılında kurulan “Second Bank of The United States” ise 1836 yılında kapatılmıştır. FED isminde yer aldığı anlamda Federal olmadığı hatta rezervlerinin de olmadığı bilinmektedir. Federal Reserve Bank’ın bir banka olarak dahi değerlendirilemeyeceğini söyleyebiliriz. FED’in geleneksel merkez bankası modeline ve tanımına uymadığı görülmektedir.

--

--