Linux Nedir

Gürkan Acar
2 min readMar 25, 2024

--

Linux, Unix işletim sistemi türevi, çok görevli, GNU Genel Kamu Lisansı ile sunulmuş olan özgür yazılım projelerinden biri ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir. Açık kaynak kodlu bir işletim sistemi olması her kullanıcının Linux’un gelişimine katkı sunması demektir. 1991 yılında Linus Torvalds tarafından geliştirilmeye başlanmıştır. Linus Torvalds, Linux 0.01 sürümünde yayınladığı bir notta Linux’un sadece bir çekirdek (kernel) olduğunu ve sadece bir çekirdeğin kullanıcıları bir yere götürmeyeceğini ifade ederek Linux ile kullanılan araçların bir çoğunun GNU (GNU is not UNİX) yazılımı kapsamında olduğunu belirtmiştir,

Geliştirilmesinde Unix mimarisinden esinlenilmiştir ancak Linux içerisinde Unix’ten alınmış bir kod bulunmamaktadır. Bu da Linux’un sıfırdan yazılmış bir işletim sistemi çekirdeği olduğu anlamına gelmektedir.

GNU Nedir?
GNU, Richard Stallman tarafından 1984 yılında UNİX’in yazılımını gizli tutmasına ve ticarete dökmesine tepki olarak yazılımın kullanıcıya sunulmasını savunmuştur ve bunun üzerine GNU projesini ve Özgür yazılım vakfını kurmuştur.

Stallman’ın 1984 yılında özgür yazılım projesi dahilinde geliştirmeye başladığı işletim sistemi 1991 yılına gelindiğinde kullanıcı araçları hazır fakat çekirdek yazılımı eksik haldeydi.

1992 yılında Lunis Torvalds geliştirdiği Linux çekirdek yazılımı daha çok geliştirici desteğini alabilmek için özgür yazılım olarak GNU Genel Kamu Lisansı ile yayınlamaya karar verdi. Böylece bu iki proje (Linux çekirdeği ve GNU Tasarısı) birbirlerinin eksik taraflarını tamamlamış ve tam bir işletim sistemi (GNU/Linux) olarak sunulabilir hale gelmiş oldu.

Linux Dağıtımları Nedir?
GNU/Linux açık kaynak kodlu ve ücretsiz bir işletim sistemi çekirdeği olduğundan dolayı bu çekirdek üzerinde bir çok kullanıcı kendi dağıtımını geliştirmiştir. Bu nedenle yüzlerce Linux dağıtımı bulunmaktadır.

Linux dağıtımları Debian, Red Hat ve Arch gibi çeşitli tabana göre sınıflandırılır,

Debian tabanı temel alınarak geliştirilen Ubuntu, Pardus ve Linux Mint işletim sistemleridir.

Red Hat tabanı temel alınarak CentOS, Fedora ve Oracle Linux işletim sistemleri geliştirilmiştir.

Linux’un Avantajları Ve Dezavantajları Nelerdir?
Avantajları
Güvenlik yönünden çok iyi olması

Bir çok dağıtımlarının bulunması

Kişiselleştiriliyor olması

Dezavantajları
Teknik destek sorunu

Standart versiyonun olmaması

Öğrenim süresi

Linux Temel Komutları
Linux temel komutlarından bazıları şunlardır;

1. cd Komutu: Dizinler arası geçiş yapmak için kullanılır.
2. pwd Komutu: Mevcut dizin yolunu kök dizinden itibaren tam yol olarak verir.
3. cat Komutu: Dosya içeriğini okumak için kullanılır.
4. ls Komutu: Dizin ve dosyaları listelemek için kullanılır.
5. mv Komutu: Ana kullanım dosyalarını taşımak ve dosyaları yeniden adlandırmak için kullanılır.
6. cp Komutu: Varsayılan diziden dosyaları kopyalamak için cp komutu kullanılır.
7. touch Komutu: Genellikle dosya oluşturmak için kullanılır.
8. Iocate Komutu: Windows’ta yer alan search komutu gibi kullanılan lokate komutu, dosya konumu bulmak için kullanılır.

--

--