DePIN’ler: Gerçek Dünya Uygulamaları Geliştirmek için Bağlantının Gücünden Yararlanma

Blockchain denilince akla ilk gelen şey kriptodur. Ancak bildiğimiz gibi bu teknolojinin sayısız başka kullanım alanları da var; dijital para kadar somut değiller. Ancak yeni bir trend ortaya çıkıyor ve risk sermayedarları arasında konuşulan konu haline geliyor: Merkezi Olmayan Fiziksel Altyapıların kısaltması olan DePIN’ler.

Basit bir ifadeyle DePIN’ler, güneş panelleri, kablosuz ağlar için yönlendiriciler ve GPS gibi fiziksel emtiaların yanı sıra yapay zeka, bilgi işlem, veri depolama, veya bant genişliği. Blockchain tabanlı çözümler söz konusu olduğunda bariz bir sonraki adım gibi görünüyorlar. Tıpkı İnternet gibi Blockchain de sınırların ötesinde birbirine bağlı insanların gücünden yararlanan bir şeye dönüşüyor.

Şubat 2024 tarihli bir crypto.com raporu , risk sermayedarlarının bu alana yoğun bir şekilde yatırım yaptığını ve “en iyi projelerin toplamda 1 milyar ABD dolarının üzerinde finansman sağladığını” tahmin ediyor. DePINS’in ne olduğu anlaşıldığında neden bu kadar abartıldığını anlamak kolaydır. Bağlantıyı ve topluluğun gücünü başka bir düzeye taşıyorlar. Blockchain projeleri, teknoloji, sağlık ve veri gibi çeşitli sektörlerde yenilikçi çözümler ortaya çıkarmak için sınır ötesi bağlantının gücünden yararlanıyor.

Ama nasıl? Yapı, diğer herhangi bir blockchain uygulaması gibi başlar: belirli bir ürün veya hizmet üreten blockchain tabanlı kod satırları. Topluluğa katılın: DePIN’ler, çarkların dönmesini sağlamak için kullanıcılara güvenen merkezi olmayan yapılardır; ancak DePIN’lerle ilgili olmayan çoğu blockchain projesi de öyle. Peki fark nedir? Pratik bir örnek, kullanıcıları blockchain tabanlı kablosuz ağına bağlanmaya ve karşılığında kripto tokenleri kazanmaya teşvik eden, mobil cihazlara kablosuz erişim sağlayan bir şirket olabilir. Lokasyon hizmetlerinden sağlığa, enerjiden bilişime kadar pek çok alanda bunun örnekleri var.

Fiziksel ve Dijital Kaynak Ağları

DePIN’lerin iki ana kategorisi vardır: fiziksel ve dijital . Fiziksel ağlar, kablosuz bağlantı için yönlendiriciler, ortak yolculuk şirketleri için tasarlanmış konum hizmetleri veya ortak enerji üreten güneş panelleri gibi genellikle değiştirilemez olan merkezi olmayan donanım yapılarının geliştirilmesine odaklanır. Dijital kaynaklar, bilgi işlem bulut veri depolama ve bant genişliği gibi uygun hizmetlerle ilgilidir.

DePIN’in temel özellikleri

Topluluk odaklı: Kullanıcılar, token karşılığında projeyi oluşturmak için varlıklara, zamana ve çalışmaya katkıda bulunan ana katkıda bulunanlardır. Yeni DePIN projeleri başlatan çok sayıda şirket var ve hepsinin ortak bağlantısı var: Veri, kullanım hacmi veya ham veri gibi sonuçlar üretmek için insanların (bu durumda kullanıcılar) gücünden yararlanıyorlar.

Merkezi Olmayan: Merkezi olmayan yapısı daha fazla esneklik sağlar, böylece başarısızlık noktalarını azaltır ve hacklenmesi daha zor olduğundan onu daha güvenli hale getirir.

Yeniliği ve ilerlemeyi teşvik eder: İzinsiz, açık ve küresel olduğu için sınırların ötesinde daha fazla sayıda kullanıcıya ulaşmak daha kolaydır; “iki kafa bir kafadan daha iyidir” ifadesi yeni bir anlam kazanır.

Paylaşılan ekonomi: Elbette, DePIN şirketlerinin projeyi başlatmak için ilk parayı yatırmaları gerekiyor, ancak bu yeni anlatının faydalarından biri de kullanıcıların projeyi güçlendirebilmesidir; son kullanıcılar tarafından oluşturulan ücretler daha fazla likidite yaratır ve bu da dönüş, projenin masraflarını karşılamak ve çarkı çeviren kullanıcıları ödüllendirmek için kullanılır.

O nasıl çalışır?

Basitçe söylemek gerekirse DePIN’ler, iletişim ve veri aktarım yolları oluşturmak için blockchain ve eşler arası ağlar gibi merkezi olmayan teknolojilerden yararlanır. DePIN ağındaki her düğüm, bilginin hem göndericisi hem de alıcısı olarak hareket ederek verilerin dağıtımına ve işlenmesine katkıda bulunur.

Diğer tüm blockchain tabanlı uygulamalar gibi DePIN’ler de düğümlerin işlemleri veya veri aktarımlarını doğrulamak ve doğrulamak için işbirliği yaptığı belirli fikir birliği mekanizmalarına dayanır. Merkezi olmayan yönetim, ağın bütünlüğünü ve güvenliğini sağlar (tek bir kuruluşun tüm sistem üzerinde kontrolü yoktur) ve doğal afetler, siber saldırılar veya altyapı arızalarından kaynaklanan elektrik kesintilerine karşı daha fazla direnç sağlar.

DePIN’ler “ne kadar çok olursa o kadar neşeli” ifadesini bir sonraki seviyeye taşıyor: bu uygulamalar onları kullanan kişiler tarafından destekleniyor ve ne kadar çok kullanıcı olursa o kadar fazla trafik üretiliyor ve böylece uygulama geliştiriliyor. Pratik bir örnek, sıcak noktalar aracılığıyla kablosuz bağlantılar sağlayan bir şirket olan Helium olabilir. Kullanıcılar buraya nasıl uyum sağlıyor? Şirket, onları sıcak noktalar kurmaya teşvik ediyor ve onları jetonlarla ödüllendiriyor. Artan kullanıcı sayısı güvenliği ve ölçeklenebilirliği artırır.

Ayrıca DePIN’ler, iletişimleri şifreleyerek ve kullanıcıların kimliğini doğrulamak ve veri bütünlüğünü doğrulamak için kriptografik teknikler kullanarak gizlilik ve veri güvenliğine öncelik verir. Bu, hassas bilgilerin gizli kalmasını ve yetkisiz erişime karşı korunmasını sağlar.

DePIN’ler blockchain araştırmalarında yeni bir alandır. Bu tür uygulama ve projeler geliştiren şirketler, kullanıcıların büyümelerinde aktif rol oynamalarına ve kendilerini dahil hissetmelerine olanak tanıyor. Ayrıca, bu tür bir “kitle kaynak kullanımı”, aynı görevleri yerine getirecek insanları işe almaktan daha uygun maliyetlidir.

Merkezi Olmayan Fiziksel Altyapılar, bağlantı ve iletişimin geleceğini şekillendirmede önemli bir rol oynamaya hazırlanıyor.

Polkadot’ta DePIN Projeleri

Polkadot’taki bazı projeler de DePIN’e yatırım yapıyor.

Crust, yazılım depolamayla ilgili çözümler sunma konusunda uzmanlaşmıştır; amaç, veri gizliliğine ve sahipliğine değer veren merkezi olmayan bir bulut ekosistemi oluşturmaktır.

Peaq Network, mobilite, bağlantı ve enerji sektörlerinde gerçek dünya çözümleri için DePIN uygulamaları geliştirmek isteyen şirketlere ve geliştiricilere yönelik bir çözümdür. Araç (otobüs, araba, bisiklet vb.) paylaşımı, rüzgar ve güneş enerjisi ticareti, kitlesel fonlu ve topluluğa ait 3D yazıcılar, trafik ve hava kalitesi izleme ve çok daha fazlasına yönelik uygulamalar.

Acurast, bir DePIN çözümü (bu örnekte sunucusuz bulutlar) oluşturmak için blockchain’in avantajlarından yararlanıyor. Çevrimiçi depolama alanları bir mobil cihazdan yönetilebilir ve blockchain üzerine inşa edilmiş olmanın tüm avantajlarına sahiptir: güvenilmez, izinsiz ve merkezi olmayan. Hatta insanları projenin bir parçası olmaya teşvik ediyorlar: Bir Android cep telefonu sahibi olarak, hesaplama gücüyle katkıda bulunarak İşlemci olabilirsiniz.

Nodle, kayıp mobil cihazları bulmaya yönelik araçlar ve konum aracılığıyla sosyal medya içeriğinin kimliğini doğrulama gibi coğrafi konumlandırmayla ilgili DePIN çözümlerini kullanıyor. Ayrıca geliştiricilerin kendi uygulamalarını oluşturmaları için oluşturucu araçları da vardır. Akıllı telefonu olan herkes Nodle ağına ve geliştirmekte olduğu çalışmalara katılabilir.