KABE
KABE
Dünya’daki bütün Müslümanlar, Dünya’nın neresinde olurlarsa olsunlar, namazlarını Kâbe’ye dönerek kılarlar. Kâbe’nin olduğu yöne kıble denir. İslâm’ın beş temel şartından biri olan Hac esnasında Kâbe; farz olan ziyaret tavafı ve vacib olan veda tavafı ile en az iki kere tavaf edilir. Bunların dışındaki tavaflar ise sünnettir. Tavaf, (yukarıdan bakıldığında) saat yönünün tersine bir yönde Hacerü’l Esved köşesinden yola çıkılarak. Kâbe’nin etrafında yedi tam tur yürümektir. Tavaf sırasında dönülen her bir tura ise şavt denir. Tavaf ayrıca Umre’nin de şartları arasındadır. Hac sırasında yaklaşık 6 milyon hacı toplanarak aynı gün tavaf yapılır.
Kâbe, tarih boyunca birçok değişikliğe uğramıştır. Çeşitli dönemlerde kısmen ya da tamamen yeniden inşa edilmiştir. Kâbe’nin ilk olarak Adem tarafından yapıldığına ancak ondan geriye sadece temellerinin ayakta kaldığına inanılır. Kur’an’a göre İbrahim ve İsmail peygamberler tarafından temelleri atılmıştır.
İslam’dan önce Kâbe’de pagan Araplar tarafından kutsal sayılan 360 tane put bulunmaktaydı. Bunların en büyüğü en güçlüsü Al-İlâh’ın Güneş’le evli olup Al-Uzza, Al-Menat ve Al-Lat adlı üç kızı olduğuna inanılırdı. Putların yanı sıra İbrahim, İsmail, İsa ve Meryem’in figürlerinin de yer aldığı söylenir.
Muhammed zamanında Kâbe Müslümanların kontrolüne geçti ve bütün putlar kaldırıldı. Kabe bugün 16 metrelik yüksekliğe sahiptir. Ancak Mekke’’nin fetih günü Muhammed’in damadı Ali’yi omuzlarına çıkarıp onun da Kâbe’nin üzerindeki putları aşağı indirip kırdığına dair hadise dayanarak 630 yılında yüksekliğinin günümüzdekinden daha alçak olduğuna inanılır.
Yezid ve İbn-i Zübeyr savaşında Kâbe, mancınık atışından isabet alarak yıkılmış ve yanmıştı. İbn-i Zübeyr, Kâbe’yi yıkıp yeniden inşa etti. I.Mervan döneminde ise Kâbe eski haline döndürüldü.
Kâbe’nin etrafını çeviren ve Kâbe yüksekliğini aşmayan kubbeli yapı, eskilerinin etrafına, Osmanlı Padişahı II.Selim zamanında yapılmış, planlarını Mimar Sinan hazırlamıştır.
