Diyarbakır bombalı saldırısı ve Üstlenme muamması…
4 Kasım sabahı Diyarbakır kentinde Bağlar semtinde bulunan Emniyet Müdürlüğü Ek Binası ( Çevik Kuvvet Şube ve Terörle Mücadele Birimleri) önündeki bombalı araç saldırısında 9'u sivil 11 kişi hayatını kaybetti. Kentin göbeği sayılan yerdeki bu bombalı saldırının yarattığı tahribat yerli yerinde dururken sonrasında eylemin faili tartışmaları ön plana çıktı.
Diyarbakır Valiliğinin olaydan 2 saat sonra “PKK üstlendi” açıklamasından sonra olayın gecesinde IŞİD’in yayın organı olarak bilinen AMAQ haber ajansı Telegram üzerinden saldırıyı üstlendi, Ertesi gün Valilik bu olayı yalanlayarak ellerinde olayın sorumlusunun PKK olduğuna dair kanıtlar olduğunu açıkladı ve nihayetinde bugün önce ANF üzerinden sonra kendi sitesinden TAK eylemi üstlendi. Ve bu üstlenme muamması bombalı saldırının bile önüne geçti…
Büyük çaplı eylemleri birden fazla örgütün üstlenmesi sıklıkla olmasa da yaşanan bir durum. Genelde sesini duyurmak isteyen örgütler yapmadıkları eylemleri üstlenirler. Ancak bu olayda üstlenen iki örgütün de bu durumda olmadığını ve hatta eylem üstlenme konusunda çoğu örgüte göre aşırı titiz olduğunu bilmek lazım. Bu da durumu daha karmaşık hale getiriyor.
Aslında çok fazla soru işaretleri var önce bunlardan başlayıp soruları sıralayalım…
- Diyarbakır Valiliği neden olaydan hemen 2 saat sonra “PKK üstlendi” açıklamasını yaptı? Zira ertesi gün yaptıkları açıklamada telsiz konuşmalarından bunu tespit ettiklerini söylüyorlar. Ancak bir eylemin failini tespit etmek ile örgütün üstlendiğini iddia etmek çok farklı şeyler, neden Valilik olay sonrasında tüm ajanslara düşen açıklamasında, özellkle “ PKK üstlendi” ibaresini kullandı?
- Daha önce Türkiye’deki faili olduğu belirtilen hiçbir bombalı saldırıyı üstlenmeyen IŞİD neden bu saldırıyı hem de alışılandan çok hızlı bir şekilde olayın gecesinde Amaq üzerinden üstlendi? Zira IŞİD bundan önceki Suruç,Ankara,İstanbul AHL,Gaziantep saldırılarını üstlenmedi ayrıca dünya genelindeki saldırıları da aynı gün içinde üstlenmedi.
- Daha önce Kürt illerinde eylem yapmamış olan TAK neden bu saldırıyı yaptı/üstlendi ? ve neden üstlenme açıklaması için özellikle HDP’nin meclis çalışmalarına katılmayacağını açıkladığı ve SDF’nin Raqqa operasyonunu ilan ettiği günü seçti?
- Valilik açıklaması ve TAK üstlenmesinden sonra neden hala IŞİD hesapları Telegram üzerinden eylemi kendilerinin gerçekleştirdiğini söyleyerek tarafları suçlamak konusunda bu kadar ısrarcı?
Bugünkü TAK üstlenmesinden sonra çoğu kişi şaşkınlığa kapılıp onlarca teori attı ortaya hatta bu kişilerin içinde uzmanlar dahi oldu. Ancak dinlediğim veya okuduğum teorilerin hepsi bir veya iki soruya cevap verebiliyor. TAK’ı şaibeli bulanlar da IŞİD’in manipülasyon yaptığını düşünenler de tüm sorulara cevap verecek bir teori ortaya atamıyor. Teorilerdeki bazı görüşlere katılsam bile tümüyle bu inanılmaz çelişkili durumu açıkladığını düşünmüyorum.
Bazen bu tür karmaşık durumların ardında çok basit bir neden yatabilir. Karşımızda sadece yaptığı eylemleri üstlenen TAK ve çoğu zaman gerçekleştirdiği eylemleri dahi üstlenmeyen IŞİD ve olayın başında tuhaf bir açıklama ile belki de tüm bunlara sebep olan Valilik var. Zihin egzersizi yapıp tüm sorulara kısmen cevap verebilecek uçuk bir teoriyi yaratabiliriz.
Ya bombalamayı, üstlenen iki örgüt de gerçekleştirdi ise? Evet çok saçma gelebilir ama nedenleri ile sıralayalım.
- Bombalamanın olduğu ilk gün, ajanslar 1 ton patlayıcı kullanıldığını geçti IŞİD üstlenmesinden sonra Valiliğin yaptığı yalanlamada ise olayda 3 ton patlayıcı kullanıldığı resmi olarak dile getirildi. 1 gün içinde %200 fark nasıl oldu?
- Bombalamanın olduğu gün, görgü tanıkları Bomba yüklü minibüsün taksi ile çarpıştığı ve sonrasında taksicinin farketmesi ile içindeki bombacının minibüsü patlattığını anlattı. TAK açıklamasında “fedai eylemi” olduğu belirtilip failin adı verilerek öldüğü söyleniyor, IŞİD kaynakları ise üstlenme mesajında ve sonrasında park halindeki aracın uzaktan kumanda ile patlatıldığı ve kayıplarının olmadığı belirtiyor. Görgü tanıklarının ifadelerine rağmen Amaq’ın üstlenme metninde bile park halinde dediğine göre farklı bir araçtan bahsediyor olabilir mi?
- Valilik telsiz konuşmalarını dinleyip eylemin failinin kod adını dahi birkaç saat içinde tespit edebildiğine göre muhtemelen eğer olayda 2. araç varsa bunu da hemen olay sonrası farkedip kasıtlı olarak “PKK üstlendi” açıklamasını yaymış olabilir mi? Bunu gören IŞİD daha önce hiç yapmadığı şekilde ve dünyadaki tüm eylemlerinden daha hızlı üstlenmiş olabilir mi? Ertesi gün Valilik eylemi gerçekleştiren militanın kod adını dahi verince bunun kanıtlayacağını anlayan PKK, IŞİD ile aynı tarafa düşmemek adına alelacele TAK üzerinden üstlenmiş olabilir mi? (Normalde TAK eylemlerinde TAK sitesinde yayınlandıktan sonra haber yapan ANF, bugün daha sitede yayınlanmadan aceleyle haberi geçtiği için belki hacklenme karmaşası ortaya atılmış olabilir)
Belki milyonda bir rastlanacak bir durum belki çoğunuza saçma gelebilir ama teoriye göre başka bir hedefe yönelmekte olan TAK aracı farkedilince bombayı patlatmak zorunda kalmış (Ankara Güvenpark eyleminde böyle olduğu söylenmişti) aynı hedefte park halinde olan IŞİD aracı da patlamış olabilir.(Eylem sonrası görüntülerdeki çapına göre büyük yıkım ve 1 tonun 3 tona dönüşmesi bu sebeple olabilir) Valilik bunu muhtemelen olay yeri inceleme sırasında farkedip alelacele “PKK üstlendi” haberini yaymış ve sonra bu haberleri gören IŞİD alışıldığın dışında mecbur kalıp alelacele üstlenmiş olabilir, Ertesi gün militanın kod adının belirlendiğini düşünen TAK da bu açıklamayı yapmak zorunda kalmış olabilir….
Önümüzdeki günlerde olayın detayları ortaya çıktıkça daha net fikir oluşabilir ancak şimdilik, örgütlerin alışkanlıkları ve eldeki bilgilerle çıkarılabilecek en uç senaryo bu…