Ne kadar Üretiyoruz? (Spotify)
Açıkçası podcast dediğimiz kavram benim için yakın bir döneme kadar Aykut İbrişim’in yazdıklarını ara sıra takip ettiğim, Baybars veya Türkay ile yapmış olduğum orta-uzun ölçekli yolculuklarda dinlediğim bir oluşumdu. Sonrasında Serdar Kuzuloğlu’nun kanal açtığını öğrenmem ve karantina günlerinde nasıl daha verimli geçiririm diye düşünmemle birlikte derinlik kazanmaya başladı. Bu yazının sebebi ise Olcayto Cengiz’in attığı bir tweet sonrasında ben yapabilirim sanırım bunu demem oldu.
Kısa bir araştırma ile aslında Podcast dünyasının dipsiz bir kuyu olduğunu, Türkiye’de ise genellikle amatör ruhla gelişmekte olduğunu fark ettim. Bu yazıda ise sizlere Türkiye’de hizmet veren 2.298 podcast kanalı ile ilgili bilgiler vermek istedim. Türkiye ile ilgili detaylara girmeden önce Anchor ve Gimlet’in satın alınmasıyla işin ciddiyetinin farkına varılmaya başlandığı Spotify üzerinde yeni yeni oluşan podcast evreni ile ilgili genel bilgiler paylaşalım.
Dünya üzerinde yaklaşık 850.000 aktif podcast kanalı var ve 30.000.000 civarında yayınları bulunuyor.
eMarketer değerlendirmesine göre podcast reklamcılığının 2021 yılında 1 milyar doları geçmesi bekleniyor. (Covid öncesi tahmin)
Spotify’da 500.000 den fazla podcast kaydı bulunuyor.
Podcast dinlemelerimizin %49'unu evde, %11'ini iş yerinde, %29'unu bir yerlere giderken ve %4'ünü sporda gerçekleştiriyoruz.
En büyük üreticiler NPR, iHeartRadio, New York Times, PRX, Wondery ve TED olarak sıralanmaktadır.
Podcastlerin en yaygın olduğu ülkeler ise Güney Kore, İspanya, İrlanda, İsveç ve Amerika Birleşik Devletleri’dir.
Peki Türkiye?
Bu yazının esas konusu Türkiye’de Spotify üzerinden yayın yapan kanallar ve içeriklere dair bilgiler. Yazının başlangıcında da dediğim gibi Türkiye bu konuda çok emekleme aşamasında. Öyle ki 2.298 yayıncının olduğu ve bunların sadece 393 tanesinin (%17.1) Türkçe kanallar olduğunu belirtmekte fayda var. 825 tane İngilizce, 226 tane İspanyonca, 142 tane Almanca ve 120 tane Portekizce yayın yapan Podcast kanalına da ülkemizden erişebilirsiniz. Podcast kanallarının bazıları bir çatı altında toplanabiliyor veya bir oluşum birden fazla podcast yayıncısını içerisinde barındırabiliyor. Bunlardan en büyüğü 10 farklı kanalıyla hizmet sunan Açık Radyo. Sonrasında Radyospor, Storytel (benim de takipçisi olduğum Mirgün Cabas’ın kanalı buraya bağlı), Podbee Media ve spor haberleri için vazgeçilmez kaynağımız Socrates Dergi olarak sıralanıyor. En çok yayına sahip üreticilerin başında ise Ceyhun Yılmaz Show (1195) geliyor. Sonrasında gündem ve haber ağırlıklı Açık Gazete (716) ve Medyascope (536) kendisini takip ediyor.
Karantina günlerini evde geçirmekle birlikte mecra bağımsız üretim açısından oldukça verimli günler geçirdiğimizi düşünüyorum. Her akşam onlarca Instagram canlı yayının yanı sıra YouTube hesabı açan açana. Öyle ki bazı fikir önderleri kanallarının aktifliğinin sadece pandemi döneminde olacağını ve süreçlerimiz düzelince buraları bırakacaklarını da söylüyor. Göreceğiz süreç planlanan şekilde mi ilerleyecek. Fakat Spotify podcastleri üzerinde pandeminin etkisini bariz bir şekilde görebildiğimizi söyleyebilirim. Öyle ki 2019 yılı başından itibaren ortalama aylık 11 yeni kanal hayatımıza girerken 2020 ortalaması (Nisan ayı henüz tamamlanmamasına rağmen) 51 olarak karşımıza çıkıyor. Ülkemizde pandeminin görülmeye başlaması ile birlikte Spotify Podcast kanal açılması rekor kırıyor ve Mart ayında 105 adet yayıncı ilk yayınlarını bizlerle paylaşıyor.
Normal şartlarda neredeyse 2019 yılında aylık açılan kanal sayısı Mart 2020 ile birlikte günlük olarak açılmaya başlıyor. En çok yayıncının hayatımıza girdiği gün ise 24 Mart 2020 (13). Sanırım şirketlerin çok büyük bir çoğunluğunun evden çalışma modelini başlatıp rayına oturttuğu günler. Sonrasında ise 26 Mart (11) ve 28 Mart (11) günleri geliyor. 15 Mart 2020 tarihinden sonra dili Türkçe olan içerikler en çok Pazartesi (794) günleri giriliyor, Pazar günleri (581) ise diğer günlere göre daha sakin geçiriliyor. Pandemi başladıktan sonra en fazla içerik üreten kanallar ise şu şekilde:
Medyascope Podcast (475)
Bahar Solukları (280)
Spotide Olmayan Parçalar (200)
Kutsal Motor (170)
MTT World (90)
Maalesef henüz bir podcast yayıncılığına dair süreç olmadığı için başlangıç noktasında dahi konuyu kirletmeye başlamışız. Fakat benim dikkatimi çeken bir nokta hiç azımsanmayacak kadar çok Psikoloji üzerine yayınların yapılıyor olması. Psikolog Beyhan Budak (285) ve Psikiyatrist Arzu Erkan Yüce (126) ise bu alanda en çok içerik üreten kanallar.
393 Türkçe yayın yapan Podcast kanalı bu zamana kadar 20.325 adet içerik üretmiş. Bu içeriklerin tamamını kesintisiz dinlemek istediğimizde ise 12.454 saat veya başka bir deyişle 518 gün 22 saat 15 dakika ve 18 saniye ayırmamız gerekiyor. :) Bu veriler ışığında bir kanalın ortalama 1.901 dakika, bir içeriğin ise ortalama 36 dakika olduğunu söyleyebiliriz. Konu Türkiye’de yayın yapan ingilizce içeriklere geldiğinde ise çok daha büyük rakamlar söz konusu oluyor.
Öyle ki 825 podcast kanalı tarafından üretilen 137.255 adet yayın bulunmakta ve bunların toplam süresi 102.451 saat (4268 günden fazla)
Salgın ve büyük çoğunluğumuzun evlere kapanması içerik üretmemizi arttırdı. Öyle ki normal zamanlarda 2019 yılında ortalama aylık 560 içerik üretirken 2020 yılında ortalama (Nisan ayı bitmemesine rağmen) 2.010 içerik üretiyoruz. Elbette şu anda rekorun sahibi 3.160 içerik ile Mart ayı. Fakat ilgi çekici olan nokta içeriklerin ortalama zamanlarının ciddi boyutlarda düşmesi. Pandemi öncesi ortalama 40–43 dakika bantlarında olan içerik süreleri evde kalmaya başladıkça 25–30 dakika seviyesine gerilemiştir. Daha kısa süreli daha çok içerik üretmeye başlamışız. Aylara göre değişmekle birlikte içerik üreticiler olarak daha çok Salı, Perşembe ve Pazartesi günleri içeriklerimizi yayınlıyoruz. Teknoloji ve İş Dünyası kategorisine bağlı kanalların üretmiş olduğu içeriklerin sayısı pandemi ile birlikte genelde olduğu gibi artış göstermiş fakat genelin aksine içerik sürelerinde belirgin bir düşüş yaşanmamıştır.
Türkçe yayın yapan podcast kanallarında Corona ile ilgili konuşmalar Mart ayının çok öncesinde 23 Ocak tarihinde konuşulmaya başlanmış. Fakat pandemi ile ilgili en çok yayının yapıldığı tarihler 2 Nisan (29), 31 Mart (28) ve 24 Mart (27) tarihleridir.
Son olarak üretmiş olduğumuz içerikler kimlerle, neresiyle ve hangi organizasyonlarla ilgili onlara bakalım. Lokasyon olarak sırasıyla en çok Türkiye (664), Istanbul (263) ve Izmir (89) hakkında konuşmuş, içeriklerimizde bu lokasyonlardan bahsetmişiz. Kişileri incelediğimizde ise Hilmi Çeltikçioğlu (192), Kaan Özaydın (182) ve Okan Bayülgen (131) isimleri öne çıkmakla birlikte organizasyonlarda ise sıralama şu şekildedir: Twitter (416), YouTube (310), Instagram (248) ve Patreon (222)
Koray senin dinlemekten keyif aldığın podcast kanalları ne diye soracak olursanız:
Önümüzdeki günlerde benzer yayın kuruluşları için de çalışma yapmayı planlıyoruz. Spotify Podcast için benzer veri, grafik veya farklı boyuttan bir talebiniz olması durumunda benimle her zaman iletişime geçebilirsiniz.
Bol ve iyi içerik üreteceğiniz nice sağlıklı günlere…
