Cennet Çeşmeleri
İstiklal Mahallesi, Kelebek Sokak’ta başka bir çeşme ve çamaşırlık bulunur. Çamaşırlığın dış ön duvarı ve çeşmesinin olduğu duvar Kütahya çinileriyle kaplıdır. Çeşmenin demir lülesinin bulunduğu yer mermer kaplı, mermerin üzeri sol kısmı vazo şeklinde sıralı (mavi, kırmızı, yeşil, renklerinde) çini kaplıdır. Sağ tarafı karanfil, lale, çiçek ve yaprak motifleriyle (lacivert, açık yeşil, kırmızı renklerde) süslü, üstleri yine farklı renk ve desendeki çinilerle süslüdür. Çeşmenin dikdörtgen uzun bir havuzu vardır. Çeşme akmamaktadır.
…Mahalle sakinleri çeşmenin ve çamaşırlığın eskiden daha kullanışlı olduğunu, üzerinde bir çeşmesi daha olduğunu, tamir ederken “derme çatma” şimdiki halini aldığını, genellikle halı kilim gibi eşyaların yıkamasında çamaşırlığın kullanıldığını söylediler. Bu çeşme ve çamaşırlıkta, Cennet Çeşme Sokağı’nın yüz metre ilerisindedir. Ve en tepede bu çeşme ve çamaşırlık bulunmaktadır. Bu da suyun kaynağının da aynı olduğunu düşündürüyor. -Ayşe Doğan Elarslan, 2022.
İstiklal Mahallesi, Cennet Çeşme Sokak’ta türbeye varmadan hemen önce bir çeşme bulunuyor. Cennet Çeşmesi adının asıl sahibi olan bu çeşmeye ve diğer çeşmelere veya Cennet Suları Mustafa Kalyon, Cennet Çeşmeleri denmesinin hikayesini Kütahya’da Su Medeniyeti kitabında şöyle açıklıyor: “Bu çeşmeye çamaşır yıkamak için saf ve temiz bir kadın geliyor; fakat çeşmenin suyu akmamaktadır. Kadın orada halis ve içten bir dua ediyor; “Ya Rabbi, ailemin çamaşırlarını ve küçük çocuklarımın bezlerini yıkayıp temizleyemezsem onlar sana nasıl dua ve ibadet edecekler, bu çeşmenin suyunu akıtiver”, diye dua ediyor. Kadının duası üzerine çeşme akmaya başlıyor. Kadın çamaşırlarını yıkayıp ALLAH’a şükrediyor.”
Daha sonra çeşmenin suyu akmaya devam edip hiç dinmiyor. Mahalleli bu kadının ismi Cennet olduğu için çeşmenin adına “Cennet Çeşmesi” diyor. Cennet Çeşmesi halen akmaktadır ve kullanılıyor. -Ayşe Doğan Elarslan, 2022.
Cennet Çeşmeleri I: Ertuğrul Gazi Caddesi, İstiklal Mahallesi Zafer Camii’nin karşısı kıble yönünde, çinilerle süslü üstü yarım kapalı iki adet çeşmedir. Betonarme yapının kurnasının bitimine kadar olan bölüm, yerler ve lülelerin olduğu bölüm mermer, çeşmenin Selçuklu tarzı kemer ve alınlık bölümü diğer etrafı ile birlikte çinilerle kaplıdır. Bu üç tarafı ve üstü kapalı çeşme kendisiyle birlikte kullananları da iklimsel olaylardan korumaktadır. Çeşmenin alınlığında çiniden Besmele yazılı bir pano bulunmaktadır. Devamlı akan bir çeşmeyken lülelerin yerine musluk takılmıştır. Kütahya çinilerinin en iyi örnekleriyle bezenmiş güzel bir çeşmedir. Halen akmakta ve kullanılmaktadır. Çeşmenin kim tarafından ve hangi tarihte yaptırıldığı bilinmemektedir. Çeşmenin sağ yan tarafında tuvaletler bulunmakta olup bu bölüm yenilerde yıkılarak yeniden yapılmıştır.
Cennet Çeşmeleri ve Çamaşırlığı: İstiklal Mahallesi Kuşak 1. Sokak’ta yine bir çamaşırlık bulunmakta olup oldukça aydınlık eski bir çamaşırlıktır. Çamaşırlığa batıya bakan demir kapıdan girilir. Sağda duvarda büyük ocakbaşı, doğudan kuzeye uzanan L şeklinde bir havuz ve giriş solda tek çamaşır taşı bulunur. Demir lülesinden devamlı akan suyu vardır. Mahalle sakinleri dört kuşaktır burada olduğunu söylediklerine ve “biz biliyoruz daha da evveliyatı var” dediklerine göre, iki yüz yıllık belki daha da eski olduğu söylenebilir. Halen suyu akmakta ve kullanılmaktadır.
Cennet çeşmeleri Sokağı’nın arka ara sokağında olduğundan bu çamaşırlığın suyunun da aynı yerden geldiğini tahmin ediyorum. Çamaşırlığın su akan lülesinin üzerinde delikli metal bir levha göze çarpmakta, bu da akla su haznesinin bulunduğu yerin duvarın arkasında olabileceğini getirmektedir. Ayrıca bir de nişi bulunur. -Ayşe Doğan Elarslan, 2022.
