Kobak Çeşmesi
“Kobak Çeşmesi, “Kobakdibi Çeşmesi”, “Fuat Paşa Çeşmesi”, “Fuat Paşa Mahallesi çeşmesi”
Tarihi: Çeşmenin üzerinde yer alan kitabesi büyük oranda tahrip olduğu için okunamayacak hale gelmiştir. Buna karşın çeşmenin düzeni ve kemer formu itibariyle Şükrü Şeker Konağı Çeşmesi, Ilık Çeşme ve Paşa Çeşmesi ile benzer özellikler göstermektedir. Bu nedenle yapı 18. yüzyılın sonlarına tarihlendirilebilir. -Yasemin Verim, 2019.
Kitabe: Kemer nişi içerisinde yer alan kitabe, üç sıra halinde olup, altı bölüme ayrılmıştır. Üzerinde yazan ifadelerin büyük oranda tahrip olmasından dolayı kitabe okunamamıştır. -Yasemin Verim, 2019.
Mimari Özellikleri: Bağımsız çeşmeler grubunda yer alan Fuat Paşa Çeşmesi’nin yalnızca kemer bölümü sağlam durumdadır. Çeşmenin mevcut kemerinden alınan ölçüler doğrultusunda 1.80 m yüksekliğinde ve 82 m genişliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Yuvarlak bir kemere sahip olan çeşme, dışta daha kalın tutulan iç bükey bir silme ile içte ise bir içbükey bir dış bükey iki silme ile hareketlendirilmiştir. Kitabenin kemer nişi içerisinde olduğu görülmektedir. Çeşme sadece yuvarlak bir kemer formundan ibaret olup bu kemeri taşıyan ayaklar yoktur ve kemerin etrafı ve üstü mermer bir malzeme ile kaplanarak doğrudan zemin seviyesi üzerine oturtulmuştur. Suyun akışını sağlayan lüle, kitabenin alt bölümünün delinerek buraya yerleştirilmesi sonucu oluşturulmuştur. Çeşmenin önünde yer alan yalak biçiminde mermer havuz, kemerin etrafını ve üstünü çevreleyen mermer ile aynı özelliktedir.
-Yasemin Verim, 2019.
Süsleme Özellikleri: Çeşmenin üzerinde herhangi bir süsleme öğesi yoktur. -Yasemin Verim, 2019.
Malzeme ve Teknik: Orijinal olan yuvarlak kemerin kesme taş malzemeden yapıldığı anlaşılmaktadır. Lüle ise pirinç dökmedir. -Yasemin Verim, 2019.
Eskiden köşesinde çok büyük bir kobak ağacının bulunması sebebiyle bu ismi almıştır. Benim çocukluk devremde veya daha önceki tarihlerde çok şiddetli bir kış olmuş ve kar aylarca kalkmamış. Belediye o zaman bu çok büyük ağacı kesip parçalayarak fakirlere dağıtmış.
Burası şehrin evlerinin bittiği ve bahçelerinin başladığı bir yer idi, aşağıya doğru devam eden bahçelerin bittiği yerde de “Kobak Çayırı” vardı. Bu semte yakın olan mahallelerin evlerinde en azından bir inek veya dombay beslenirdi. Daha fazla olanlar da vardı. Bu büyükbaş hayvanlar “Kobak Başı” diye tabir edilen bu dört yol ağzına kadar getirilerek burada özel olarak tutulan çobana teslim edilir çoban tarafından ikindi ezanına kadar bu çayırda otlatılır, daha sonra hayvanlar sahipleri tarafından teslim alınarak evlerindeki ahırlarına götürülürlerdi. Bazı hayvanlar evlerinin yolunu bildikleri için kendileri evlerine kadar gelerek sahiplerine seslenirler hayvanın sahibi de : “Geldin mi kızım?” diye boynunu ve sırtını okşayarak onları içeri alırdı. O zamanlarda hayvan sahipleri, hayvanı olmayan komşularına süt, yoğurt, kaymak gibi süt ürünlerini ikram ederlermiş. -Mustafa Kalyon, 2010.
Kitabesi: Kemer tablasında oldukça tahrip olmuş ta‘lik hatlı Osmanlı Türkçesiyle hakkedilmiş, üç satır ve altı kartuşluk bir kitabe bulunmaktadır. -Ali Tekin, 2021.
Metin: -١ … … اوغلى حاجى محمد … -۲ -۳ ١۲٦٠… … ..
Okunuşu: - … … oğlu Hacı Muhammed … 2- 3- … … … 1260
Malzeme ve Teknik: Yapımında küfeki taşı kullanılmakla birlikte, son onarımda kemer ve niş harici mermer malzemeyle kaplanmış, niş cephesi de betonarme harçla derzlenmiştir. Yalak kısmı da mermerdir. -Ali Tekin, 2021.
Mimari: Cadde üzerinde düz bir arazi üzerinde ve dükkân önünde konumlandırılan yapı, kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda bağımlı ve tek cephelidir. Çeşme, mevcut haliyle 1.78 m yüksekliğinde, 2.45 m genişliğindedir. Kuzeybatı cephede 0.55 m olan derinlik, güneydoğu cephede 0.61 m’dir. Tek lüleli çeşmenin önündeki yalak kısmı yeni olup, dinlenme sekisi yoktur. Sivri kemeri taşıyan başlık ve ayaklar görülmemektedir. Çeşme kemeri, ikisi düz, biri içbükey üç silmeyle çerçevelenmiştir. Kitabesi 0.37x0.87 m ölçülerinde olup, hemen üzerinde 0.14x0.20 m ölçülerinde dikdörtgen formlu bir tas nişi yer almaktadır. Çeşmenin üstü, düz bir şeklinde son bulmaktadır. -Ali Tekin, 2021.
Süsleme: Kemerdeki üç sıra silme çeşmedeki tek süsleme unsurudur. -Ali Tekin, 2021.
Tarihlendirme: Çeşmenin kitabesinde H.1260/M. 1844–1845 yılı ve Hacı Muhammed ibareleri geçmektedir. Kitabenin tamamı okunamadığı için, bu tarihin inşa veya tamir yılı olduğu anlaşılamamaktadır. -Ali Tekin, 2021.
Mevcut Durum: Kültür ve Turizm Bakanlığı Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu tarafından 17.07.1987 tarih ve 3552 sayılı kararla tescillenen çeşme kullanılmaktadır. -Ali Tekin, 2021.
