Şeyh Şaban Efendi Çeşmesi
Taş Mektep olarak bilinen tarihi Kütahya Lisesi’nin karşısında eskiden Şeyh Şaban Efendi Tekkesi’nin bulunduğu yerde idi. Pirinç oluğundan devamlı akan gür suyu olduğunu biliyorum. Son derece temiz içilebilir
olan bu çeşme ek Adliye Binası yapılırken yıkılmıştır.
Suyunun da yıkılan diğer çeşmelerde olduğu gibi kanalizasyona bırakıldığını tahmin ediyorum. İçilebilir suyun her şeyden kıymetli olduğu günümüzde böyle güzel suların heba edilmesi çok üzücüdür. -Ayşe Doğan Elarslan, 2022.
Tarihi Kütahya Lisesi “Taş Mektep’in karşısında ve Adliye Sarayı ek binasının caddeye bakan cephesinin yanında dört köşe bir mermer niş içinde bulunan bu çeşmenin suyu boldur. Arkasında daha önce İl Özel İdareye ait yedi- sekiz katlı bir bina ve ondan önce de İl Özel İdare (eski adı Hususi Muhasebe) müdür ve personelinin vazife gördüğü bina vardı. O zaman yanındaki tarihi Hükümet Konağı da Vilayet ve diğer resmi dairelerin ve mahkemelerin tamamını içine alan bir mekân idi.
Medreselerin, tekke ve zaviyelerin kapatılmasından önce ise burada Şeyh Şaban Efendinin Tekkesi bulunuyormuş. Bu zatın ahfadına “Şaban Zadeler” derler. Merhum Ahmet BOZBAY’a ve Bozbaylar’a hemşerilerimizin verdiği lakaptır. Bu çeşmenin arkasındaki yerde bir evliya kabri olduğunu yaşlılardan duydum. Adliye Sarayı ek binası yapımında bu çeşme kaldırılmıştır. -Mustafa Kalyon, 2010.