Ayvalık
Antik Çağda yabani ayva anlamına gelen Kidonia olarak anılan Ayvalık, Balıkesir‘in Ege Bölgesi sınırları içerisinde kalan şirin ilçesi. Kuzey Ege’nin en güzel durağı Ayvalık, huzur veren bir tatil için beklediğiniz ne varsa, hepsini bir arada verebilen nadide yerlerimizden biri. “Kuzey Ege’nin Kalbi” Ayvalık’taki tarihi Rum evlerinin restore edilip, güzelliklerinin yavaş yavaş ortaya çıkmasıyla, yazlık yer algısından uzaklaşıp gerçek Ege ruhunu da hissettirmeye başladı.
Tarihi Rum evlerinin süslediği sokaklar, kiliseler, nefis mekanlar, Ege Denizi’ne inci gibi dağılmış 22 ada, hele ki Cunda Adası, enfes mi enfes kendine münhasır mutfak, fıstık çamıyla ünlü Kozak Yaylası, dünyaca ünlü zeytin yağı ve zeytini, her bütçeye uygun oteller, dingin sokaklar, cennet plajlar, denizinin temizliği, su altı hayatının çeşitliliği… İnsan daha ne ister ki!
1789’dan itibaren de gayrimüslimlerin yaşadığı özerk bir bölge olan Ayvalık, 1821’deki Yunan ayaklanmasında boşaltılarak 1840’da Karesi Sancağına bağlı bir ilçe olmuş. Daha sonra Rumların dönmesine izin verilmesine rağmen, ne yazık ki eski canlılığına kavuşamamış.
1. Şeytan Sofrası
Ayvalık’a gelip de Şeytan Sofrası’na çıkmayanları dövüyorlarmış! Bu inanılmaz manzaraya sahip yer, Ayvalık ilçe merkezinin 8 km güneyindeki büyük kayalık tepelerin üzerinde yer alıyor. Tüm Ayvalık ve Midilli Adalarına karşı güneşin batışını izlemek, birkaç ay yetecek huzur depolamanızı sağlıyor. Popüler tarafı ise, üzerinde şeytanın ayak izinin bulunduğuna inanılan, halkın madeni para atarak dilek dilediği eski bir lav birikintisi.
Dağların denize dik uzanmasıyla burun ve koylardan zengin Ayvalık kıyıları üzerinde Türkiye’nin ünlü plajları bulunuyor. Sarımsaklı, Altıova, Armutçuk ve Cunda Plajlarıince ve temiz kumlu, serin denize sahip cennet plajlar olarak biliniyor.
2. Yeniçarohori Köyü
Eski adı Yeniçarohori olan ve mübadele öncesinde Rumların, daha sonra da Boşnakların yerleştiği Küçükköy’de, son yıllarda tarihi evlerinin dönüştürüldüğü sanat atölyeleri, resim galerileri, tasarım butikleri, gurme restoranlar, lounge ve caz mekanları ile butik otelleri görün. Köy meydanına çok yakın olan Zet Cafe’de ayran eşliğinde enfes Boşnak böreği yemeyi unutmayın. Açıldığında Kıraarthane‘yi de ziyaret etmeyi unutmayın.
Ayvalık Hakkında Bilinmeyenler
Türkiye’nin en çok tescilli tarihi evine sahip ilçesi
Geçmişte Rumların da yaşadığı bir yer olan Ayvalık’ta, dört binden fazla tarihi diyebileceğimiz ev bulunuyor. Ayvalık yöresine özgü sarımsak taşından yapılmış 1860 adet ev tescillenmiş bile. Bu açıdan ülkemizin en fazla kayıt altına alınmış tarihi eve sahip yeri. Cumbaları, ferforjeleri, birbirinden güzel zarif kapıları, alınlıklarındaki işlemeleriyle her biri tek tek fotoğraflanmayı hakediyor. Gidin Ayvalık sokaklarında kaybolun!
Ege Denizi’ne serpilmiş 22 adası var
Ege denizine zümrüt taşı gibi serpilmiş tam 22 ada bulunuyor bu güzel coğrafyada. Cunda Adası belki en iyi bildiğimiz, belki bir ikinici adanın ismini daha söyleyemeyiz, ama orada öylesine bir güzellik yatıyor işte. Sualtı yaşamının zenginliği bizim dalışçıları her sene buraya çekiyor. Dalmasak dahi tekne tırlarıyla bu bölgeleri keşfe çıkalım.
Türkiye’nin en büyük Tabiat Parkı
Türkiye’nin en büyük tabiat parkı olan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı, Ayvalık Adaları olarak bilinen 22 adanın 20’sini kapsayan ve deniz dâhil olmak üzere yaklaşık 18 bin hektarlık bir alana yayılıyor. Akdeniz’de yalnızca iki yerde bulunan Kızıl Mercanlara sahip park bir alanı yine burası. Doğal güzellik işte bu coğrafyada tam olarak ne anlama gelir, gözler önüne seriyor. Deniz, su altı zenginliği, irili ufaklı adalar, yemyeşil bir doğa.
Türkiye’nin ilk Boğaz Köprüsü ve ilk en uzun köprüsü
Ayvalık, 1964’ten bu yana anakaraya Türkiye’nin ilk en uzun köprüsü ile Lale Adası’na bağlı. Bu minik ada da, Ayvalık Koyu’ndaki 22 adasının en büyüğü olan Cunda Adası’na Türkiye’nin ilk boğaz köprüsü ile bağlanmış.
Öneriler
1. Öğle yemeğini esnaf lokantalarında yiyin
Ayvalık’ın bir başka güzelliği de esnaf lokantaları. Burada zeytinyağlılardan tatlılara birbirinden leziz yemekler yapan mekanlar, yalnızca öğle yemeği çıkarıyor, akşama doğru kapanıyor. Elinizi çabuk tutup Paşa Çorbacı’nın Ayvalık’a özgü yemeklerden kabak çiçeği dolmasını ve yine yöreye has zeytin ağacı küllerinin suyu ile yapılan küllü kalburabastısını tadın.
2. Beyaz kumlu mavi bayraklı plajlarda denize girin
Paşa Koyu mevkiinde, Sarımsaklı Plajı’na 3 km, Ayvalık merkeze 4 km mesafede yer alan Murat Reis Ayvalık Otel‘in beyaz kumlu mavi bayrak ödüllü plajında denize girebileceğiniz gibi su sporlarından da yararlanabiliyorsunuz.
Dilerseniz SPA keyfini yaşayın, bedeninizi ve zihninizi yenileyin, dilerseniz terasında yoga, dilerseniz plajında su kayağı ve rüzgâr sörfü yapın. Otelin içinden Melekler Sofrası’na çıkabilir, buradan şahane gün batımı manzarası izleyebilirsiniz.
Avyalık Gezilecek Yerler
1. Taksiyarhis Anıt Müzesi
Ayvalık’ın ilk kilisesi olan ve 2012’de restorasyonu tamamlanarak görkemli bir müze haline getirilen Taksiyarhis Kilisesi, Ayvalık merkezdeki kentin ilk mahallesi olan İsmet Paşa Mahallesi’nde yer alıyor. Mübadele sonrasında tütün deposu olarak kullanılan yapı, işlemeli sarımsak taşları, neo-klasik mimari tarzı ve çevresindeki tipik Ayvalık evleriyle bir bütünlük içinde sizi karşılıyor.
Ayvalık’ta görülecek yerler arasında yer alan Saatli Camii’ne de oldukça yakın olan kilisenin altın rengi oymalarla kaplı sütunların desteklediği iç kısım göz alıcı. 1873’te inşa edilen bir kilisenin içerisindeki çan kulesini Bergama Müzesi’nde görebilirsiniz. Giriş ücreti: 5 TL, öğrenci 2 TL. Ziyaret saatleri yaz dönemi 09.00–19.00, kış dönemi 08.00–17.00.
2. Ayvalık Sokakları
Ayvalık’ta sivil mimari eserler önemli ölçüde muhafaza edilmiş durumda. Mübadele öncesi bir Rum yerleşimi olan Ayvalık’ta, 4 bin civarında tarihi ev bulunuyor. Ayvalık’ın Arnavut kaldırımlı dar sokaklarında karşılıklı selamlaşan ve Ayvalık yöresine özgü sarımsak taşından inşa edilen tarihi Rum evleri, cumbaları, ferforjeleri, zarif kapıları, alınlıklarında bulunan işlemeleriyle tarihi bir yolculuğa çıkarıyor. Mahalle kültürü Ayvalık’ta tüm sıcaklığı ile bu sokaklarda devam ediyor.
1860 tanesi tescillenmiş durumda olan evler günümüzde şirin butik otellere ve sanatçı atölyelerine dönüştürülmüş. Ayvalık’ın bir semtine adını veren, halen Yunanistan’da ve Ayvalık yöresinde kullanılan “macaron” bitkisinin ismini alan Macaron Konağı da bu tarihi konaklardan biri. Birbirini dik ve paralel kesen uzun cadde ve sokaklar arasında kaybolun.
3. Yeniçarohori Köyü
Eski adı Yeniçarohori olan ve mübadele öncesinde Rumların, daha sonra da Boşnakların yerleştiği Küçükköy’de, son yıllarda tarihi evlerinin dönüştürüldüğü sanat atölyeleri, resim galerileri, tasarım butikleri, gurme restoranlar, lounge ve caz mekanları ile butik otelleri görün. Köy meydanına çok yakın olan Zet Cafe’de ayran eşliğinde enfes Boşnak böreği yemeyi unutmayın. Açıldığında Kıraarthane‘yi de ziyaret etmeyi unutmayın.
- Küçükköy Sanat Köyü için -> https://www.bizevdeyokuz.com/kucukkoy-yenicarohori/
4. Cunda Adası
Ayvalık’ın gözbebeği olan Cunda Adası, renkli kültürü, sarımsak taşı tarihi evleri, tarihi dokusunu oluşturan kiliseleri, sahil boyu Ege’nin en leziz tatlarını sunan restoranları, mavi bayraklı cennet plajları ve masmavi deniziyle cennetten bir köşe. Rumların geçmişte Kokuluada (Moshinos) dedikleri Cunda, çam ve zeytin ağaçlarıyla bir huzur beldesi. En az 1 gününüzü Cunda gezilecek yerler için ayırın. Aşıklar Tepesi, Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı, Agios Yannis Kilisesi, Rahmi Koç Müzesi Taksiyarhis Kilisesi, Pateriça Plajı görmeniz gereken yerler arasında.
Cunda Adası’nda ise bistro tadında şarabınızla hem pizza çeşitlerinin hem de Ayvalık mezelerinin tadını çıkarabileceğiniz Cafe Uno ile canlı müzik eşliğinde denize karşı bu yöreye ait yüz elliden fazla mezenin en iyilerini yiyebileceğiniz Hop Cunda Restaurant tavsiyem.
