Muhammet Safa Tekin
3 min readMar 18, 2023

YAPAY ZEKA

Genellikle yapay zeka denilince çoğu kişinin aklına ilk olarak tehditkar robotlar gelir. Ancak bu doğru değil. Yapay zeka, insanların düşünce sürecini ve eylemlerini simüle etmek için algoritmalar kullanarak farklı makinelerde programlanan insan bilgisinin bir taklididir. Yapay zeka için ilk kavramlar 1950'lerde birçok matematikçi, bilim insanı ve filozofun problem çözen ve insanlar gibi kararlar veren makinelerin olasılığını keşfettiği yerde başladı. Yıllar geçtikçe, yapay zeka araştırması büyük bir hızla büyüdü ve artık günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası olarak her sektördeki şirketlerin yatırım yaptığı bir alan haline geldi . Siri ve Alexa gibi akıllı asistanların yaygınlaşmasından uçakta otopilot kullanımına kadar yapay zeka artık her yerde.

Yapay Zeka Türleri

1. Purely Reactive

Bu makinelerin çalışacak herhangi bir hafızası veya verisi yoktur, yalnızca bir çalışma alanında uzmanlaşmıştır. Örneğin, bir satranç oyununda makine hamleleri gözlemler ve kazanmak için mümkün olan en iyi kararı verir.

2. Limited Memory

Bu makineler önceki verileri toplar ve hafızalarına eklemeye devam eder. Uygun kararlar vermek için yeterli hafızaya veya deneyime sahipler ancak hafıza minimum düzeyde. Örneğin bu makine, toplanan konum verilerine dayalı olarak bir restoran önerebilir.

3. Theory of Mind

Bu tür yapay zeka, düşünceleri ve duyguları anlayabilir ve sosyal olarak etkileşime girebilir. Ancak, bu türe dayalı bir makine henüz inşa edilmemiştir.

4. Self-Aware

Kendini tanıyan makineler, bu yeni teknolojilerin gelecek neslidir. Zeki, duyarlı ve bilinçli olacaklar.

Yapay zekanın tarihini gelin birlikte inceleyelim.

Yapay Zekanın Doğuşu (1952–1956)

Yıl 1955: Allen Newell ve Herbert A. Simon, “Mantık Kuramcısı” olarak adlandırılan “ilk yapay zeka programı”nı yarattı. Bu program 52 Matematik teoreminden 38'ini ispatlamış ve bazı teoremler için yeni ve daha şık ispatlar bulmuştur.

Yıl 1956: “Yapay Zeka” sözcüğü ilk olarak Amerikalı Bilgisayar bilimcisi John McCarthy tarafından Dartmouth Konferansı’nda benimsendi. Yapay zeka ilk kez akademik bir alan olarak ortaya çıktı.

O zamanlar FORTRAN, LISP veya COBOL gibi üst düzey bilgisayar dilleri icat edildi. Ve o zamanlar yapay zekaya yönelik coşku çok yüksekti

Altın Yıllar-Erken Coşku (1956–1974)

Yıl 1966: Araştırmacılar matematik problemlerini çözebilecek algoritmalar geliştirmeyi vurguladılar. Joseph Weizenbaum, 1966 yılında ELIZA olarak adlandırılan ilk chatbot’u yarattı.

Yıl 1972: WABOT-1 olarak adlandırılan ilk akıllı insansı robot Japonya’da yapıldı.

İlk AI kışı (1974–1980)

1974 ile 1980 yılları arasındaki süre, ilk AI kış süresiydi. AI kışı, bilgisayar bilimcisinin AI araştırmaları için hükümetten ciddi bir finansman sıkıntısı ile uğraştığı zaman dilimini ifade eder.

AI kışları boyunca, yapay zekaya yönelik tanıtım ilgisi azaldı.

AI patlaması (1980–1987)

Yıl 1980: AI kış süresinin ardından, AI “Uzman Sistem” ile geri döndü. Bir uzman insanın karar verme yeteneğini taklit eden uzman sistemler programlandı.

1980 yılında Amerikan Yapay Zeka Derneği’nin ilk ulusal konferansı Stanford Üniversitesi’nde yapıldı.

İkinci AI kışı (1987–1993)

1987 ile 1993 yılları arasındaki süre, ikinci AI Kış süresiydi.

Yine yatırımcılar ve hükümet, yüksek maliyet ancak verimli sonuç olmaması nedeniyle yapay zeka araştırması için finansman sağlamayı durdurdu. XCON gibi uzman sistem çok uygun maliyetliydi

Akıllı etmenlerin ortaya çıkışı (1993–2011)

Yıl 1997: 1997 yılında IBM Deep Blue dünya satranç şampiyonu Gary Kasparov’u yendi ve bir dünya satranç şampiyonunu yenen ilk bilgisayar oldu.

Yıl 2002: Yapay Zeka ilk kez eve bir elektrikli süpürge olan Roomba şeklinde girdi.

Yıl 2006: Yapay zeka, İş dünyasına 2006 yılına kadar girdi. Facebook, Twitter ve Netflix gibi şirketler de yapay zekayı kullanmaya başladı.

Derin öğrenme, büyük veri ve yapay genel zeka (2011'den günümüze)

Yıl 2011: 2011 yılında, IBM’in Watson’ı, bilmecelerin yanı sıra karmaşık soruları da çözmek zorunda olduğu bir sınav programı olan jeopardy’yi kazandı. Watson, doğal dili anlayabildiğini ve zor soruları hızla çözebildiğini kanıtlamıştı.

Yıl 2012: Google, kullanıcıya bir tahmin olarak bilgi sağlayabilen bir Android uygulaması özelliği “Google now”u başlattı.

Yıl 2014: 2014 yılında, Chatbot “Eugene Goostman” kötü şöhretli “Turing testinde” bir yarışma kazandı.

Yıl 2018: IBM’in “Project Debater”ı, iki uzman münazaracı ile karmaşık konuları tartıştı ve ayrıca son derece iyi performans gösterdi.

Google, sanal asistan olan ve çağrı üzerine kuaför randevusu alan ve karşı taraftaki bayanın makineyle konuştuğunu fark etmediği bir AI programı “Duplex”i gösterdi.

Şimdi ise AI dikkate değer bir seviyeye ulaştı. Derin öğrenme kavramı, büyük veri ve veri bilimi artık bir patlama trendinde. Günümüzde Google, Facebook, IBM ve Amazon gibi şirketler yapay zeka ile çalışıyor ve harika cihazlar yaratıyor. Yapay Zekanın geleceği ilham verici ve yüksek zeka ile gelecek.

Gün geçmesin ki yapay zeka gelişmesin. Akıllardaki tek soru: Acaba yapay zeka insanlığı yok edebilecek gücü elde edebilecek mi?

KAYNAKÇA

https://www.ukessays.com/essays/technology/the-rise-of-artificial-intelligence.php
https://teknofesor.com/yapay-zekanin-tarihi-gelisimi/
https://infinitylearn.com/surge/english/essays/essay-on-artificial-intelligence/
https://builtin.com/artificial-intelligence
https://www.simplilearn.com/tutorials/artificial-intelligence-tutorial/what-is-artificial-intelligence
https://www.javatpoint.com/history-of-artificial-intelligence

Muhammet Safa Tekin
0 Followers

Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi - Yönetim Bilişim Sistemleri