MacOS ve Linux (Elementary OS) Dual Boot Yapımı
Herkese merhaba. Uzun zaman sonra tekrar Medium’da yazdığım için çok mutluyum. İnşallah bu gazla yarım kalan diğer serilerimi de tamamlarım. Şimdi bu kısımları geçip sadede gelelim. Efenim, beni Twitter’dan takip ediyorsanız muhtemelen birkaç gün önce attığım twitleri görüp MacOS’un yanına Elementary OS kurduğumu biliyorsunuzdur. Eğer takip etmiyorsanız da aşağıdaki bağlantıdan profilime gidip takip edebilirsiniz. Arada bir ergenliğim tutsa da genel olarak bizim sektörle alakalı faydalı şeyler paylaşmaya çalışıyorum.
Şunu da belirtmeliyim, bilgisayarınıza vereceğiniz zararlardan, kaybedeceğiniz dosyalardan veya herhangi bir yanlış durumdan kesinlikle sorumlu değilim. Bir şeyleri yanlış yaparsanız bana sövmeyin. Eğer ben gerçekten yanlış anlattıysam yine sorumlu değilim :D Nereyi yanlış anlattığımı yazarsanız bu yazıyı düzenleyip başkalarının da hata yapmasını engelleyebiliriz.
Okumazsanız Çok Bir Şey Kaybetmeyeceğiniz Gereksiz Bilgiler
Öncelikle bana çok garip gelen bir durumdan bahsetmek istiyorum. Elementary OS’u daha önce Toshiba cihazımda uzun süre kullandım, şimdi de Macbook’a kurdum. Hemen iki cihazın da özelliklerini yazayım.
Macbook
2010 late Macbook Air. 4GB Ram ve Intel Core 2 Duo işlemciye sahip. Ekran kartı da sanırım Nvidia GeForce 320M (Muhtemelen 256 veya 512mb). 256GB SSD. Donanımdan pek anlamam, o yüzden çok daha fazla detay vermek istemiyorum.
Toshiba Laptop
Intel i7 4710HQ işlemci. 8GB Ram, 2GB AMD Radeon R9 m265x ekran kartı. 1TB HDD.
İki cihazın özellikleri bu şekilde. Şimdi deneyim kısmına geçelim. Ben bu iki cihazda da Elementary OS’u kurdum ve kullandım. Toshiba’da çok uzun süre kullandım, Macbook’ta henüz 2 gün oluyor. Toshiba cihaz, Macbook’tan kat kat daha güçlü olduğu halde gerek programların çalışması, gerek sistemin çalışması açısından Macbook, Toshiba cihazımı resmen ezdi geçti. Son derece akıcı, hızlı ve stabil çalışıyor. SSD’den kaynaklı olduğunu düşünsem de bir türlü emin olamadım.
Peki ben bunu neden anlattım ?
Macbook’unuzun özelliklerine bakıp, “Bu cihazın donanımı pek iyi değil, güzel çalışmaz yeeaaağğğ.” demeyin, en azından bir deneyin diye anlattım. Hiç beklemediğiniz sonuçları almanız muhtemel.
Kurulum
Çok da gerekli olmayan bu ilk başlıktan sonra asıl mevzumuza döndük. Kurulumu yaparken bize yardımcı olacak birkaç program var. Bunları listeleyeyim önce.
Öncelikle (kullanacağınız programın tabiriyle) diskinizin kutsanması için rEFIt’e ihtiyaç duyacaksınız. Şu adresten indirebilirsiniz:
Daha sonra Elementary OS’u indirmeniz gerekiyor. Onu indirmek için de şu adresi ziyaret edebilirsiniz:
“Elementary OS’u Satın Al” ifadesiyle karşılaşabilirsiniz. “Miktarı Belirleyin” butonuna tıkladıktan sonra beliren kutucuğa 0 yazarsanız Elementary OS’u ücretsiz indirebilirsiniz. Eğer paranız varsa da bağış yapmanızı temenni ederim. Gerçekten güzel bir proje çünkü.
Son programımız da linusbobcat’in Elementary OS Installer uygulaması. İndirdiğiniz Elementary OS’u USB belleklere yazmanızı sağlıyor.
Büyük bölümünüzün soracağını tahmin ettiğim soruyu cevaplayayım.
“Evet, Elementary OS dışındaki Linux dağıtımlarını da bu program aracılığıyla kurabiliyoruz.” (en azından Ubuntu tabanlı olanları kurabileceğinizi tahmin ediyorum, SemiCode OS gibi Ubuntu tabanlı bir dağıtımı kurabildim bununla)
Şimdi adım adım kurulumumuzu yapalım.
1. Adım
Bu adım aslında opsiyonel sayılabilir. Her ne kadar başlığa dual boot yazmış olsam da içinizden bazıları MacOS’u tamamen silip onun yerine Linux yüklemek istiyor olabilir. Direkt olarak Linux yüklemek isteyenler bu adımı atlayabilir, dual boot yapmak isteyenler okumaya devam etsin.
Öncelikle Disk Utility programımızı açıyoruz. Türkçe’sinin ne olduğunu bilmiyorum, Disk İzlencesi gibi bir şey olabilir.
Programı açtıktan sonra Macbook’umuzun harddiskini seçiyoruz soldan ve partition butonuna tıklıyoruz.
Daha sonra yeni bir partition eklemek için + butonuna tıklıyoruz ve istediğimiz alanı ayırıyoruz.
Şu an dönüp bakma fırsatım olmadığı için bütün bunları ezberden anlatıyorum. Ufak tefek değişiklikler olabilir. Eğer anlattığım şeyi anlayamadıysanız Apple’ın şu dökümanına bakabilirsiniz:
Yeni partition oluşturma işlemini yapabildiyseniz eğer bir sonraki adıma geçebilirsiniz.
2. Adım
Bu adımda da rEFIt kullanarak diskimizi kutsayacağız :D rEFIt bizim için bir boot menüsü oluşturuyor. Yukarda rEFIt için verdiğim linkteki açıklamayı okursanız daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
rEFIt, sadece EFI tabanlı cihazlarda kullanabileceğiniz bir yazılım.
rEFIt’in .dmg dosyasını indirmiştim ben. Paketi açtığım zaman içinden bir kurulum dosyası, bir de ismini hatırlamadığım bir klasör içerisinde bir shell dosyası çıkmıştı. Öncelikle kurulumu yapmanız gerekiyor. Kurulumu yaptıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekebilir.
Uyarı: rEFIt kurulduktan sonra uygulamalarınız arasına gelmiyor, herhangi bir arayüze veya benzeri bir şeye de sahip değil. Kurduğunuz zaman sadece sizin için bir boot menüsü oluşturuyor. Benim gibi saatlerce uygulamayı arayıp bulamayınca da sövmeyin.
rEFIt kurulumunun başarılı olup olmadığını test etmek için bilgisayarınızı kapatın ve açılırken option (alt) tuşuna basılı tutun. Karşınıza bir boot menüsü geldiyse doğru bir şekilde kurulum yapmışsınız demektir. Eğer gelmediyse az önce yukarıda bahsettiğim shell dosyasını çalıştırmanız gerekecek. Direkt olarak üzerine çift tıklayarak çalıştırabilirsiniz.
Dosyanın ismini tam olarak hatırlamasam da şöyle bir ipucu verebilirim: “Dosyanın yanında info.plist gibi bir dosya daha vardı ve dosyanın isminde ‘Bless’ kelimesi geçiyordu.”. Bulmanızın çok zor olmayacağını düşünüyorum.
Bu dosyayı çalıştırdıktan sonra terminal ekranında “Diskiniz şimdi kutsandı” anlamına gelen bir ifade basılmış olması gerekiyor.
Eğer tüm bu yaptıklarınıza rağmen hala bir boot menüsü gelmiyorsa terminalinizi açıp şu komutu çalıştırmayı deneyin:
sudo /efi/refit/enable.sh
Boot menünüz şimdi de gelmediyse farklı bir problem var demektir. Sizi burada Google Amca’ya havale ediyorum.
Bu işlemi yaptıysanız problem kalmamış olmalı. Diğer adıma geçebilirsiniz.
3. Adım
Şimdi bootable bir USB bellek hazırlayabiliriz. Elementary OS Installer programını çalıştırıp Elementary OS’un iso dosyasını ve bu işletim sistemini kurmak istediğiniz USB belleği seçmeniz gerekiyor. Zaten bunlar dışında da herhangi bir işlem yapmanıza gerek yok, her şeyi kendisi hallediyor. Sadece 1 kez parolanızı girmenizi isteyebilir o kadar.
4. Adım
Boot edilebilir USB’miz hazırsa şimdi bilgisayarımızı kapatabiliriz. Cihazımızı kapatıp USB belleğimizi takalım ve bilgisayarımızı açarken option (alt) tuşuna basılı tutalım. Boot menüsü açıldığında orada USB belleğinizi de göreceksiniz. USB belleği seçip cihazınızı onunla boot ettikten sonra karşınıza (yanlış hatırlamıyorsam) 4 tane seçenek çıkacak. “Elementary OS’u dene, Elementary OS’u yükle” gibi. Ben direkt olarak yükle seçeneğini seçtim. Siz önce bir denemek isterseniz USB bellek üzerinden Elementary OS’u çalıştırabilirsiniz.
5. Adım
Elementary OS’u yükleme aşamasına geldiğinizi varsayıyorum. İlk başlarda size zaman dilimi, yaşadığınız ülke gibi birkaç temel bilgiyi soracak. Bundan sonra Elementary OS’u yükleyeceğiniz partition’ı seçme kısmı gelecek. Size birkaç tane seçenek sunulacak: “Diski sil ve Elementary OS’u yükle” vb. seçenekler. Burada seçmeniz gereken şey en aşağıda duran “Başka bir şey yap/seç” seçeneği olacak. Bunu seçip devam et dediğiniz zaman Elementary OS’u yükleyeceğiniz bölmeyi seçebiliyorsunuz. İlk başta Disk Utility programı ile oluşturduğumuz boş partitionı seçelim ve sol aşağı doğru yerleştirilmiş “-” butonuna basalım ve partitionı bir free space’e çevirelim. Free space’e çevirme işlemini yaptıktan sonra yapmamız gereken şey bu partition’ı tekrar seçip “-” butonunun hemen yanında duran “+” butonuna basarak ext4 formatında yeniden biçimlendirmek. Bu işlemi yaptıktan sonra biçimlendirdiğiniz partitionı seçin ve devam et butonuna basın. Burdan sonrası zaten next next install :D
Tebrik ederim, MacOS’un yanına Linux kurma işlemini başarılı bir şekilde tamamladınız. MacOS’tan Linux’a geçiş sürecinde birtakım ufak problemlerle karşılaşabilirsiniz. Çok basit bir örnek vereyim. Bilgisayarınızı açın ve ekstra bir klavye kullanmadan ekran görüntüsü çekmeye çalışın :)
Bu süreçte ben Magic Mouse ve klavye düzeni ile alakalı birtakım problemler yaşadım (Cihazlar düzgün çalışıyor, el alışkanlıklarımla alakalı problemler yaşadım genel olarak). Bu problemleri muhtemelen siz de yaşayacaksınız. Bunları nasıl çözdüğümle alakalı bir yazıyı da ilerleyen zamanlarda yine Medium üzerinden paylaşacağım.
Son olarak yazının birtakım yerlerinde kullandığım afaki ifadeler için özür dilerim (“Dosyanın yanında info.plist gibi bir dosya olacak ve dosya isminde bless ifadesi geçecek” gibi ifadeler). Daha da geç saatlere kalmamak için ve bilgilerim tazeyken hemen yazayım diye MacOS’a tekrar geçemeden yazdım bu yazıyı. Bu yüzden MacOS’ta yapmanız gereken birtakım işlemleri aklımda kaldığı kadarıyla anlattım. Anlaşılması zor olan ifadeleri daha anlaşılabilir bir hale çevirmek konusunda da siz, yorumlarınızla destek olursanız sevinirim.
Okuduğunuz için teşekür ederim.
Beni takip edebileceğiniz ve benimle iletişime geçebileceğiniz adresler:
