Yerel Alan Ağı (LAN) Topolojileri
Yıllar geçtikçe, ağ tasarımı teknolojisi hızla gelişmiştir ve internetin evrensel bir fenomen haline gelmesiyle birlikte, birçok farklı topoloji türü ortaya çıkmıştır. Topoloji terimi, ağın tasarımına veya görünümüne atıfta bulunur. Ağın topolojisi, veri iletimi ve iletişim için kullanılan fiziksel ve mantıksal yapının şeklini ve özelliklerini belirler.
Bu topolojilerin avantajlarını ve dezavantajlarını aşağıda tartışalım.
Yıldız Topolojisi (Star Topology)
Bir yıldız topolojisinin ana öncülüğü, cihazların birbirleriyle haberleşmeleri için bir switch veyahut bir hub bulundurmasıdır. Bu düzen maliyetinin fazla olmasına rağmen güvenilirliği ve genişleme kapasitesi nedeniyle bugün en fazla yayılım gösteren topolojidir.
Bu topolojide gönderdiğiniz bir paket aygıtın bağlandığı merkezi aygıt (switch veya hub) vasıtasıyla gönderilir. Bu topolojinin avantaj ve dezavantajlarını inceleyelim.
Ağ ne kadar büyük ölçekli olursa, işlevsel kalmak için o kadar fazla bakım gerektirir. Ancak artan bağımlılık nedeniyle bakım zorlaşır ve arızaların giderilmesi de zorlaşabilir. Yıldız topolojisi ise hala başarısızlığa meyyilidir, çünkü merkezi donanım arızalandığında, cihazlar veri gönderemez veya alamaz. Neyse ki, merkezi donanım arızaları genellikle nadir görülür ve çoğu cihaz sağlamdır.
Veri Yolu Topolojisi (Bus Topology)
Veri yolu topolojisi, tek bir omurga kablosu üzerinden tüm cihazların bağlandığı ve bir ağacın dallarının yapraklarına benzeyen bir yapıya sahiptir. Bu topoloji, özellikle küçük ölçekli ağlar için uygun maliyetli ve kolay kurulum avantajlarından dolayı tercih edilebilir. Ancak, birden fazla cihaz aynı anda veri talebinde bulunursa, aynı kablo üzerindeki veri trafiği darboğaza neden olabilir ve sorun gidermesi zorlaşabilir.
Bununla birlikte, teknolojinin gelişmesiyle birlikte, veri yolu topolojisi de geliştirilmiş ve daha yüksek hızlar ve yedeklilik sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Örneğin, çift omurga kablosu kullanarak yedeklilik sağlayan çift veri yolu topolojisi, tek bir arıza noktası olmaması ve daha yüksek performans sağlaması nedeniyle tercih edilebilir. Ayrıca, bazı ağ cihazları, omurga kablosu boyunca yedek bağlantı noktalarına sahip olabilir, bu da yedekliliği artırır.
Sonuç olarak, veri yolu topolojisi, küçük ölçekli ağlar için uygun bir seçenek olabilir, ancak büyük ölçekli ağlar için uygun değildir ve yedeklilik konusunda da sınırlıdır. Ancak, geliştirilmiş versiyonları sayesinde, daha yüksek hız ve yedeklilik sağlayan veri yolu topolojileri de mevcuttur.
Halka Topolojisi (Ring Topology)
Halka topolojisi, bilgisayarların birbirine doğrudan bağlandığı bir döngü oluşturarak çalışan bir ağ topolojisi türüdür. Bu topolojide, kablolama gereksinimleri düşüktür ve özel donanımlara olan bağımlılık daha azdır, bu da yıldız topolojisi ile benzerlik gösterir.
Veriler, diğer cihazları döngü boyunca kullanarak hedef cihaza ulaşana kadar döngü boyunca ilerler. İlginçtir ki, bir cihaz, verileri göndermeden önce yalnızca başka bir cihazdan veri alır. Kendi verilerini göndermek istediğinde, diğer cihazlardan veri almayı bekler.
Tek yönlü veri dolaşımı, ağda ortaya çıkan hataların giderilmesini kolaylaştırır. Ancak, verilerin hedef cihaza ulaşmadan önce birçok cihazı ziyaret etmesi gerektiği için etkili bir veri dolaşımı yöntemi değildir.
Halka topolojisi, otobüs topolojisi gibi darboğazlara daha az eğilimlidir çünkü büyük miktarda trafik ağ üzerinden herhangi bir anda seyahat etmez. Ancak, bu topolojinin tasarımı, kesilmiş kablo veya arızalı cihaz gibi bir arıza durumunda tüm ağın kopmasına neden olabilir.
