Mahremiyet ne işe yarar?

Mahremiyet kavramı kendi başına pek bir şey ifade etmez. Hatta bazı dillerde bu kelime bile yoktur! Bunun yerine insanlar, sürekli gözlemden muaf olmanın insanlar için ne anlama geldiğini açıklamak için haysiyet, güvenlik veya bütünlük gibi terimler kullanırlar. Bunu biraz keşfedelim…

Saygınlığın Sağlanması

Saygınlık, başkaları tarafından gözlemlenmeden, yargılanmadan ve saldırıya uğramadan, bir insan olarak yapmanız gereken şeyleri yapmak için gereken huzuru ve sessizliği ifade eder. Örneğin, patronunuz veya öğretmeniniz sizi gözlemlemeden ve davranışlarınızı her zaman kontrol etmeden çalışabilme veya okuyabilme. Bu, size güven duyulduğu, keşfetme, öğrenme, yaratma ve geliştirme yeteneklerinize saygı duyulduğu ve size onurlu bir insan olarak davranıldığı anlamına gelir.

Sağlıklı bir işyerinde veya okulda inceleme, yargılama ve müdahale baskısı sürekli olarak değil, yalnızca bir inceleme, proje teslimi veya bir sınav sırasında uygulanır. Çevrimiçi gizlilik korumaları, sürekli izlenmeden çevrimiçi olarak çalışabilmenizi, oluşturabilmenizi ve keşfedebilmenizi sağlayarak saygınlığınızı korumanıza olanak tanır.

Güvenliğin Sağlanması

Güvenlik muhtemelen mahremiyetle ilgili en yaygın çağrışımlardan biridir. Gizlilik korumaları, kimliğinizin başka türlü saldırıya uğrayabilecek yönlerini koruyarak güvenlik sağlar. Özellikle çevrimiçi dünyada, baskıcı rejimlerde ve yüksek riskli ortamlarda. Fikirler, değerler, arka planlar ve dünya görüşleri, insanların hızla tehdit edilebileceği bir noktaya kadar birbirinden ayrılıyor.

İletişimin güçlü mahremiyetinin sunduğu güvenlik unun suçla mücadele için daha iyi olduğu düşünüldüğünden genellikle baltalanır çünkü bunun suçla mücadelede daha iyi olduğu düşünülüyor. Ama aslında suçlular, güvenlik gevşek olduğunda en iyi şekilde çalışırlar. Uçtan uca şifrelemeden ödün vererek veya toplu gözetlemeye göz yumarak arka kapıları herkese açmak, herkesi suçluların ve şirketlerin hedef almasına ve manipüle etmesine açık hale getirir. Kitlesel gözetleme norm olduğunda, mahremiyet korumaları yalnızca birkaç kişinin (ve genellikle suçluların) karşılayabileceği bir lüks haline gelir. Bu da toplumun geri kalanını aynı düzeyde koruma olmaksızın insafına bırakıyor.

Bütünlüğün Sağlanması

Bütünlük daha soyut bir kavramdır, ancak son derece önemlidir. Bu en iyi fiziksel bedenimizle ilgili olarak açıklanır: fiziksel bedenimiz tek bir varlıktır. Vücudumuzun bütünlüğü genellikle yasalar, genel uygulamalar ve Hipokrat Yeminleri tarafından korunur — bir doktorun müdahale etmeden önce sizin açık rızanıza ihtiyacı vardır, organ kaçakçılığı ciddi şekilde cezalandırılır, vb. Neden ve ne amaçla (örneğin ameliyat) net bir şekilde anlaşılmadan ve anlaşmaya varılmadan insanların vücudumuzun bütünlüğüne girmesine genellikle izin vermeyiz.

Zihinsel ve duygusal süreçlerimiz eşit düzeyde dürüstlüğü hak ediyor. Onlar, birey olarak kim olduğumuzun bir parçasıdır. Ancak kitlesel gözetimin sağladığı profil oluşturma ve hedefleme, zihinsel ve duygusal süreçlerimizi dijital pazarlarda alınıp satılan, serbestçe alınıp satılan ve en yüksek teklifi veren tarafından kullanılan veri noktalarına dönüştürdü.

Kendimizin ve toplumun tanımlanmamış kısımlarını korumak

Son olarak, her birimizin kimliğimizin henüz oluşmamış ve bir şeyleri çözmeye çalışan kısımları vardır. İnsanların ve toplumların gelişmesi ve büyümesi için, belirsizliğe — henüz emin olmadığımız, hala deneysel, ön hazırlık niteliğinde olan, yeni olma ve hareket etme yollarını deneyebileceğimiz kısımlara — yer olmalıdır. Bu hassas bir durumdur. Hata yapma veya sonradan pişman olacağımız şeyler yapma eğilimindeyiz. Hata yapma ve riskli şeyleri deneme özgürlüğü keşif, yaratıcılık ve merak için gereklidir. Gizlilik erken gözleme, hesaplamaya ve yargıya karşı koruma sağlayarak buna izin verir.

Eğer mahremiyet saygınlık, güvenlik ve bütünlük sağlıyorsa, gözetimin neyi mümkün kıldığını düşünmeye değer mi? Gözetim birincil amaçları kontrol, hedefleme ve müdahaledir. İster suçlular ister tüketiciler olsun, teknoloji kimi hedef alacağını, davranışlarını nasıl kontrol edeceğini ve müdahale edeceğini hesaplayan aynı kitlesel gözetimdir. İkisi arasındaki bu farkı anlamak, mahremiyet veya bunun tersine gözetim, kontrol, hedefleme ve müdahaleye karşı toplum saygınlığı, güvenliği ve bütünlüğü için varsayılan ise ortaya çıkan toplum türünün anlaşılmasını sağlar.

Son zamanlarda, gizlilik araçları giderek daha fazla korku ve endişeyle karşılandı. Bu, finansal mahremiyete düşman olan düzenlemelere ve mahremiyetin suçlular için bir koruma sağladığı iddiasıyla korumaların altını oymaya neden oldu. Ancak gerçek şu ki, durum tam tersidir: mahremiyetin olmaması ve kitlesel gözetlemenin hakimiyeti, hepimizi suçluların ve şirketlerin hedef almasına karşı savunmasız hale getirir.

Cypherpunk’ların bir sözü vardır: güçlüler için şeffaflık, geri kalanımız için mahremiyet. Mahremiyeti varsayılan olarak sağlayan ve bunu ortak altyapılarımıza ilke olarak yerleştiren bir toplum, saygınlık, güvenlik ve bütünlük sağlayan bir toplumdur.

Kaynaklar

• Privacy in the age of interconnectivity (podcast)
• Digital integrity (blogpost)