Temiz Kodlama Prensipleri—1. Kısım

Orkun Mahir Kılıç
2 min readOct 6, 2020

--

Merhabalar. Bu yazıda genel olarak uygulama geliştirirken nasıl daha temiz ve sistematik bir kodlama yaparız bunları inceleyeceğiz. Örneklerde React üzerinden gideceğim, bir sonraki kısım ise tamamen React örnekleri üzerine olacak! Bu yazıyı buradaki İngilizce metinden sadeleştirerek ve geliştirerek çevirmeye çalıştım. Bu sayede programlamaya ve React’a yeni başlayanlar ile İngilizcesi daha zayıf düzeyde olan insanların faydalanacağını umuyorum. Haydi başlayalım!

“Temiz Kod” nedir? Neden önemlidir?

Temiz kod, kodlarınızın yazmasını, okumasını ve geliştirilmesini sağlayan tutarlı bir programlama stilidir. Çoğu geliştirici bir problem veya özellik hakkında uzunca zaman harcar ve çözüldüğü haliyle o kod onun için artık tamamdır. Peki gerçekten öyle mi? Belki uzun bir zaman sonra o kodlara tekrar ihtiyaç duyduğunuzda ya da bir başkası sizin kodunuzu okuduğunda kolayca anlaşılacağını düşünüyor musunuz? %90 ihtimalle anlaşılmayacak. Bu yüzden belirli standartlar ve çözümler geliştirilmiş. Temiz kodlama da bunlardan bir tanesi.

Temiz kod “ilk bakış” testini geçmelidir.

Ne demek istiyorum? Eğer kodunuza bakıldığında “Bir şeyler yanlış gibi” diyorsak büyük ihtimalle öyledir. Temiz yapılmış bir kodlama bu hissi bize vermez.

Temiz kod “DRY” felsefesine uymalıdır.

“DRY” felsefesi “Don’t Repeat Yourself” cümlesinin kısaltmasıdır. Yani “Kendini Tekrar Etme”. Temiz kodlamanın temelinde hangi framework, hangi dil kullanıldığından bağımsız bu madde yatar. Eğer aynı şeyi birden fazla yerde yapıyorsanız, temiz kod stilini takip edememişsiniz demektir.

Bazen DRY felsefesi kodunuzu daha uzun kılabilir. Ancak sürdürülebilirliğini kesinlikle artıracaktır. Yine de siz fazla abartmayın :D

Temiz kod tahmin edilebilir ve test edilebilir olmalıdır.

Yazdığınız kodun başka bir yerlerde bir bug oluşturmadığından emin olmalısınız. Bunun için gerekli test ortamları inşa edip / kullanıp onlarla ilerlemelisiniz.

Mesela; Jest

Temiz kod kendi kendini açıklamalıdır.

Kodlarınızda gerekli yerlerde yorumlar eklemek çok önemli. Bu kuralı her yerde okumuşsunuzdur. Ancak daha sonra değiştirdiğiniz her özelliğin yanındaki yorumları değiştiriyor musunuz? Çoğu zaman atlanıyor veya unutuluyor. Bunu aşmanın en önemli yolu yaptığınız işlerin kendi kendini açıklamasıdır, sizin daha sonra açıklamanız değil. Aşağıdaki örnekle eminim daha iyi anlayacaksınız.

Gördüğünüz gibi; fonksiyon ne yaptığını zaten açıklıyor.

İsimlendirme

Değişkenleri, fonksiyonları ve dosya adlarını isimlendirirken belli kuralları izlemek kodumuzu ve projemizi daha tutarlı hale getirecektir.

Bunlardan bazıları:

  • Boolean (Doğru/Yanlış) değişkenleri ya da fonksiyonları “is”, “has” veya “should” ifadeleri ile başlamalıdır.
  • Fonksiyonlar ne yaptıklarına göre isimlendirilmelidir, nasıl yaptığına göre değil. Peki neden? Çünkü ileride o işin yapılış şeklini değiştirdiğiniz zaman fonksiyonu kullandığınız bütün yerlerde oynamaya yapmak zorunda kalacaksınız.

React Üzerinden Örnekler

B̶u̶ ̶k̶ı̶s̶m̶ı̶ ̶h̶a̶l̶e̶n̶ ̶y̶a̶z̶ı̶y̶o̶r̶u̶m̶. Yazdığım anda hemen buraya linkleyeceğim. Şimdilik kendinize iyi bakın. Keyifli programlamalar!

Ve geldi!

--

--