> Dopamin Reseptörlerimiz İçin Neler Yapabiliriz?
Dopamin reseptörlerini, kısaca vücuttaki dopamin adı verilen bir nörotransmitterın hücrelere bağlanarak işlev göstermesini sağlayan protein yapıları olarak açıklayabiliriz. Dopaminin kendisi ise, beyindeki birçok işlev için hayati önem taşıyan bir nörotransmitterdir.
Dopamin reseptörleri;
- Dopamin sinyallerinin hedef hücrelerde işlev görmesine izin verir.
- Dopamin reseptörlerinin doğru çalışması, birçok temel beyin fonksiyonunun düzenlenmesine yardımcı olur.
- Ödül, motivasyon, hareket kontrolü ve duyguların düzenlenmesi gibi fonksiyonlar üzerinde etkilidir.
Dopamin reseptörleri ayrıca uzmanlara göre bazı psikiyatrik ve nörolojik bozukluklarla da ilişkilendirilmiştir. Örneğin, Parkinson hastalığı gibi hareket bozuklukları, dopamin reseptörlerindeki bozukluklarla ilişkilendirilmiştir. Ayrıca, bazı bağımlılıklar ve duygu-durum bozuklukları, dopamin reseptörlerinin işlevsizliği veya aşırı uyarılması ile ilişkilendirilmiştir.
Uzun lafı kısası dopamin reseptörleri bir çok beyin fonksiyonları ile ilişkilendirilebilecek sıkıntıların ortadan kalkması için hayatı önem taşımaktadır.
Şimdi gelelim asıl konuya. Dopamin Reseptörlerimizin sağlığını, onarımını ve hassasiyetini geliştirmek için neler yapabiliriz?
Egzersiz
Her yazdığım konuyu bir şekilde egzersize bağlamanın yolunu bulabilirim. Zira kişisel tecrübelerim dışında, bilimsel verilerin ve kanıtların bir çoğu bu durumu işaret etmekte olduğundan pek de çekinmiyorum açıkçası. Düzenli egzersiz yapmak, planlı ve programlı bir antrenman rutininizin olması, dopamin ve reseptörleriniz için yapabileceğiniz belki de en önemli kıstas olacaktır. Egzersiz yapmanın sentetik olmayan bir yapısı olmasından mütevellit, ödül mekanizmasını en yüksek ayardan çalıştıran yegane unsurlardan biridir. Güzel doğa yürüyüşleri, koşu, ağırlık antrenmanı, kültür-fizik, yüzme aklınıza gelebilecek bir çok dalı bu konu altında inceleyebilirsiniz. Bedeniniz kadar, zihninizin de pas tutmasını engelleyecektir. En büyük zarar veren unsurlardan biri olan stres kontrolüne büyük oranda katkı sağlayacaktır.
Ek olarak zihni uyandırıcı ve uyarıcı etkisi olmasından dolayı, zihinsel egzersizleri de bu kategori altında incelemek pek de yanlış olmayacaktır. Bulmaca çözmekten, çizim yapmaya kadar geniş bir yelpazede bu konuyu da ele alabilirsiniz.
Beslenme
“Beslenme bunda da mı önemli ya?” Evet, aslında en çok bu konuda önemli. Zira yıkıma en temelden başlayan faktör çoğu zaman yanlış beslenme oluyor.
Sağlıklı beslenme dopamin üretimini attırdığı gibi, dopamin reseptörlerinin de onarımı ve sağlığı için kilit noktalardan biri olacaktır. Özellikle beyin sağlığı ile ilişkilendirilen omega-3 yağ asitleri içeren gıdalar, magnezyum ve kaliteli aminoasit içeriği olan proteinleri tüketmek beyninizin revizasyonu için çok önemli bir unsur olacaktır.
Çok fazla oranda kafein (çay, kahve, kola, enerji içecekleri), şeker, alkol, sigara ve legal/illegal uyarıcılar, sentetik dopamin salınımına neden olacak, hem dopamin üretiminin hem de dopamin reseptörlerinin körelmesine sebebiyet verecektir.
Uyku
Bedenin ve zihnin tekrar yapılandırılması ve iyileşmesi için uykudan daha öte işlenebilecek bir kavram sanırım yoktur. Uyku esnasında organlarımız ve zihnimiz dinlenme ve yapılanma sürecine geçer; salgılanan melatonin vücuttaki en ücra köşelere bile ulaşabilmesinden ötürü en kuvvetli antioksidanlardan biri, salgılanan HGH (Human Growth Hormone) ise en kuvvetli iyileştirici ve yapılandırıcı özelliği olan hormonlardan bir tanesidir. Sadece erkekler için değil, kadınlar için de önem arz eden testosteron hormonunun yenilenmesi ve doğru salgılanması için de elzemdir.
Burada uyunan uykunun miktarından çok kalitesi önem taşıyacaktır. REM uykusu dediğimiz derin uyku fazını en kaliteli şekilde almak en büyük etkiyi yaratacaktır. Hiçbirimiz kurşun geçirmez olmasa da zihinsel ve bedensel dinlenmişlik hissi, dünyaları sırtlamaya yardımcı olur.
Yaşlanmayı geciktirmesi ise cabası.
