با تداوم فضای تخریب، تهمت، افترا، وارونه نشان دادن حقایق در خصوص سند 2030، دکتر روحانی در جلسهای با بغض گفتند: هر چه میگوئیم که اینطور نیست ولی…
درباره سند 2030 بیشتر بدانیم / دکتر مرتضی گوهریپور
«وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لاَ يَسْمَعُ إِلاَّ دُعَاءً وَنِدَاءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لاَ يَعْقِلُونَ»
متأسفانه فضای تخریب، تهمت، افترا، وارونه نشان دادن حقایق، ارائه تفسیرهای ناقص و به دور از حقیقت و سونگرانه، در فضای پس از انتخابات همچنان ادامه دارد. تا جائیکه جناب آقای دکتر روحانی در خصوص سند 2030 اخیرا در جلسهای با بغض گفتند: هر چه میگوئیم که اینطور نیست ولی…
پیشتر نیز ایشان در نشست خبری ریاستجمهوری منتخب به این فضای ناسالم اشاره کردهاند.
درباره سند 2030 یونسکو که به امضای وزیر وقت آموزش و پرورش ایران به همراه هیأت همراهشان رسید، متأسفانه افراد اطلاعات دقیقی ندارند و افرادی هم که به نقد و بررسی آن پرداختهاند، به غیر از عدهای که متخصص تعلیم و تربیت هستند (ولی متأسفانه بدون اطلاع دقیق از متن سند و ملحقات آن درباره سند اظهار نظر کردهاند) عموما افرادی هستند که اطلاعات عمومی دارند و قاعدتا نمیتوانند به صورت تخصصی وارد این موضوع شوند.
من همه نقدهایی که به این سند کردهاند را هم خواندم وهم شنیدم. هم آنهایی که هموطنان فارسیزبان نوشتهاند و هم آنهایی که به زبان انگلیسی منتشر شده است. متن اصلی سند به زبان انگلیسی را هم خواندهام و بسیاری از ملحقات آن را نیز مطالعه و تحلیل محتوا کردهام تا مستندات و ارجاعاتی برای نقدها و تحلیلهای انجام شده را در اختیار داشته باشم. واقعیت این است که در فضای داخل کشور، نقدهای انجام شده متأسفانه بدون اطلاعات کامل از متن سند بوده است و بیشتر جوسازی سیاسی و جناحی بوده است و مهمترین نوشته خارجی در این زمینه هم از خانم «شارون اسلاتر» هم دیدگاه ایشان درباره این سند است که یک مطلب علمی است و آن هم در جای خود قابل تأمل و نقد علمی میتواند قرار گیرد.
برخی اشاره کردهاند که این آقایان (یعنی دولت یازدهم) حتی به نقدهایی که خود آمریکاییهایی که دغدغه حمایت و صیانت از خانواده و فرزندان را دارند، به این سند توجه نکردهاند و معلوم نیست با چه انگیزه هایی این سند را به صورت محرمانه امضاء کرده اند!!!
در این باره لازم میدانم چند نکته را عرض کنم:
1- متن انگلیسی سند و همه ملحقات آن موجود است و همگی میتوانند بدان مراجعه نموده و صحت و سقم ادعاهای مطرح شده درباره سند را بررسی دقیق نمایند. رویه عقلانی و علمی این است که هر فردی خودش در این باره بررسی نماید و به حرف و گزارش این فرد و آن فرد استناد نکند. حتی به این تحلیل بنده هم استناد نکند و خودش رأسا اقدام به تحقیق و بررسی نماید.
2- گفتهاند که این سند بر اساس نظام ارزشها و باورهای ما تنظیم نشده است. خوب کدام سند یونسکو با نظام ارزشها و باورهای ما تنظیم شده که این دومیاش باشد؟ اصلا مگر اسناد بینالمللی که قرار است همه مردم جهان و کشورها را تحت پوشش داشته باشد، ممکن است بر اساس نظام ارزشها و باورهای یک کشور و فرهنگ خاصی تدوین شود؟ باید حداقلی از هنجاریهای فرهنگی و ارزشهای اجتماعی مورد توافق و قبول همگان را در آن دید و به تدوین آن همت گمارد. لذا اینکه سند مذکور مبتنی بر ارزشهای ما نباشد، طبیعی و بدیهی است.
3- مطابق آنچه در بالا گفته شد، هر کشوری برای صیانت از فرهنگ، ارزشهای اجتماعی و باورهای مذهبی خود میتواند بخشهایی از هر سندی را که مخالف آن ارزشها و باورها یافت، ملزم به اجرا نباشد. اتفاقا مسئولان کشور هم با بصیرت و احتیاط کامل، با گذاشتن این جمله در امضای سند مذکور، همین صیانت را از ارزشهای فرهنگی و مذهبی کردهاند.
4- گفتهاند که در سند مذکور آموزش دین و مسائل مذهبی را ممنوع کرده اند!!! لطفا بفرمایند کجای این سند چنین چیزی وجود دارد؟ کجای سند آموزش دین را ممنوع کرده است؟ چرا این دوستان از سر تنبلی و کاهلی یا هر انگیزه دیگری ارجاع دقیق متنی نمیدهند و آدرس دقیق نمیدهند و کلیگویی میکنند.
5- سند مذکور مانند هر ادعا و توصیهنامه و قانون دیگری قابل نقد است و راقم این سطور نیز نقدهایی بدان دارم. اما این یک مطلب علمی است که باید متخصصان امر تعلیم و تربیت درباره آن نظر بدهند و آن را نقد کنند، نه افراد غیرمتخصص و ناآگاه و احیانا بازیچههای جریانهای سیاسی خاصی در کشور.
6- این سند با اطلاعاتی درباره وضعیت فرهنگی، اجتماعی و آسیبهایی که در کشورهای مختلف جهان وجود دارد، تهیه و تنظیم شده است و رویکردی در جهت کاهش و رفع آن آسیبها دارد. دو آسیب مهم در این سند مورد توجه قرار دارد: یکی نابرابری فرصتهای آموزشی که بیشتر متوجه برخی کشورهای عربی است و دیگری بروز آسیبهای اجتماعی شدید در بسیاری از کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی و آمریکایی در جهان در خصوص مسائل جنسی، گسترش جمعیتهای هم جنسباز و تعاریف جدی از خانواده و… لذا یکی از اهداف سند مذکور کاهش این آسیبهاست که توصیه کرده کشورهای مختلف با لحاظ تنوع فرهنگی، دینی، جغرافیایی و… متناسب با شرایط خودشان برای این موضوع تدابیر آموزشی در جهت کاهش این آسیبها بیندیشند. طبیعی است که اگر ایران از برخی از این آسیبها به دور باشد، اصلا نیازی به چنین تمهیداتی نیست. از سوی دیگر اگر هم نیاز به چنین آموزشهایی بود، متخصصان تعلیم و تربیت کشور متناسب با شئونات کلی دینی و فرهنگی مردم و کشور، مانند همه برنامههای درسی دیگر، برایش برنامه درسی تهیه کرده و به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش میرسانند.
7- گفتهاند که مفاهیم این سند مبهم است و امکان تفسیرهایی دارد که برخلاف ارزشهای دینی و فرهنگی جامعه ماست و لذا نباید آن را امضاء میکردند. خوب با شرطی که در امضای سند گذاشته شده است، اگر برفرض چنین تفسیرهایی امکانپذیر بود، آسیب دیدن جامعه و کشور از این زاویه منتفی است. در ثانی هر فردی که با ساختار یونسکو از لحاظ حقوقی آشنایی دارد، الزام اجرایی و اظهارنظر رسمی درباره اسناد یونسکو، برعهده نظام پارلمانی (قوه مقننه) کشورهاست. اگر مجلس شورای اسلامی سند مذکور را کلا فاقد اعتبار بداند، هیچگونه الزام و تعهدی برای ایران به همراه نخواهد داشت و اگر آن را اجرایی کند، میتواند با حق تحفظ حقوقی هر بخشی را که قبول نداشت، صریحا بدان اشاره کرده و کنار نهد. لذا هیچ جای نگرانی نیست. البته اگر مقامات مسئول رسمی درباره بندهایی از سند مذکور اظهاراتی بکنند، احتمال لازم الاجرا شدن آن (با رعایت همان شرطی که در امضای سند از سوی ایران گذاشته شده است) ممکن است پیگیری شود. از این رو، مقامات دولت تاکنون درباره این سند بسیار هوشمندانه سخن راندهاند تا باعث هیچگونه تعهدی نشود. دوستان و دلسوزان نظام هم که در شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر نهادهای رسمی کشور هستند، لطف کنند در جهت رعایت مصالح ملی کشور و آشنایی با مبانی حقوق بینالملل و رعایت آن در سخنان خود، موجب بروز مشکل برای کشور نشوند.
8- گفتهاند ما خودمان سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اسناد بالادستی داریم، چرا باید خود را ملزم به اجرای این سند کنیم؟ این سند با توضیحاتی که داده شد، در بسیاری از موارد همسو با اسناد بالادستی ماست و امضای آن به معنی کنار نهادن اسناد بالادستی نظام نیست.
9- گفتهاند که این سند باعث میشود که نیرهای استکباری و نظامهای لیبرالی بر آموزش و پرورش ما حاکم شوند!!! خوب است دوستان به سخنانی که میگویند بیشتر توجه کنند. این جمله یعنی که ایران فاقد هرگونه نظام حکومتی، سیاسی، مجلس قوای سه گانه و… است و با چند ورق کاغذ آن هم با توضیحاتی درباره حق تحفظ و… میشود نظام آن را یک شبه لیبرالیستی کرد و همه مردم و فرزندانشان را همجنسباز نمود. این سند در راستای کاهش این مسائل است دوستان عزیز و ناآگاه. این سخنان توهین به شعور ملت بزرگ ایران، توهین به رهبری نظام، توهین به مجلس، توهین به قوه قضائیه و کل مردم ایران است. یعنی مردم ایران یک عده افراد منفعل و تهیمغز هستند که فقط ابزار دست چند ورق کاغذ میشوند. آیا ملت بزرگ ایران را اینگونه میشناسید؟
10- لذا به ملت بزرگ و شریف ایران اطمینانخاطر میدهم که هیچ آسیب و صدمهای از ناحیه سند مذکور متوجه تعلیم و تربیت فرزندانمان نمیشود.
11- سند مذکور بسیار تأکید بر فرصتهای برابر آموزشی فارغ از رنگ، نژاد، طبقه و … برای همگان دارد. یک دیپلماسی فعال از سوی ایران و وادار کردن کشورهایی چون آمریکای جنایتکار در امضای این سند، همواره ایران را محق و بازخواستکننده از نظام تربیتی کشورهایی چون آمریکا میکند که هرگز فرصتهای برابر تربیتی برای هیچکس نداشتهاند. جمهوری اسلامی ایران با برخورد فعال با این سند میتواند در رو سیاه کردن، اثبات تبعیض و ضایع کردن حقوق انسانها در کشورهایی چون آمریکا در سازمان ملل دائم جبهه حق به جانب داشته باشد و از همین فرصت دیپلماسی برای رسوایی آنها و احیای حقوق ملت شریف ایران بهترین استفاده را ببرد.
دکتر مرتضی گوهریپور