İcranın Geri Bırakılması Kararı Yeni Kanuna Göre Nasıl Alınır

30.11.2021 tarihinden önce icranın geri bırakılması kararı bölge adliye veya yargıtay tarafından verilmekte idi. 7343 sayılı yasa ile 30.11.2021 tarihinden itibaren bu karar, takibin yapıldığı yer icra hukuk mahkemesinden alınmaktadır.

Yeni düzenlemeye göre 30.11.2021 tarihinden sonra

1 — Borçlu, mahkeme ilamını icranın geri bırakılması talepli istinaf veya temyiz etmeli.

2 — Bunu gösterir derkenar ile icra müdürlüğüne başvurmalı. Dosya hesabına uygun teminatı göstermeli ve icranın geri bırakılması kararı getirmek üzere süre talep etmelidir.

3 — Akabinde icranın geri bırakılması kararı verilmesini takibin başlatıldığı icra hukuk mahkemesinden talep etmelidir.

Peki icranın geri bırakılması kararı ne zamana kadar etkilidir?

Borçlu masrafını karşılayarak, icra hukuk mahkemesinin verdiği kararı icra müdürlüğüne ve kararı veren mahkemeye bildirecektir.

Kararın etkisine dair de uygulamadaki belirsizlikler 30.11.2021 tarihli değişiklikle giderilmiştir.

1- İstinaf başvurusunun kabul edilmesi halinde, teminatın iade edilip edilmeyeceğine istinaf mahkemesi karar verecektir.

2- İstinaf başvurusunun KESİN olarak reddi halinde, teminat alacaklıya ödenecektir.

3 -İstinaf başvurusunun temyiz yolu açık olarak reddi halinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder.

4-Yargıtayca hükmün bozulması hâlinde borçlunun başvurusu üzerine, bozmanın mahiyetine göre teminatın geri verilip verilmeyeceğine bozma sonrası esası inceleyecek mahkemece kesin olarak karar verilir.

5-Yargıtayca hükmün onanması hâlinde alacaklının istemi üzerine başkaca işleme gerek kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya ödenir.

Burada icranın geri bırakılması kararının, istinaf ve temyiz aşamaları bakımından ayrı ayrı alınması usulünün muhafaza edildiğinin gözden kaçırılmaması gerekir.

İstinaf başvurusunun temyiz yolu açık olarak reddi halinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder.

Sonrasında yine icranın geri bırakılması kararı alınması gerekmektedir.

Değişiklikten sonra kanun metni aşağıdaki şeklini almıştır. Değişiklik ile eklenen cümleler koyu olarak gösterilmiştir.

İcranın geri bırakılması için verilecek süre

Madde 36 — (Değişik: 2/3/2005–5311/5 md.)

İlâma karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlu, hükmolunan para veya eşyanın resmî bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hükmolunan para veya eşya kıymetinde icra mahkemesi tarafından kabul edilecek taşınır rehni veya esham veya tahvilât veya taşınmaz rehni veya muteber banka kefaleti gösterirse veya borçlunun hükmolunan para ve eşyayı karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması için takibin yapıldığı yer icra mahkemesinden karar alınmak üzere icra müdürü tarafından kendisine uygun bir süre verilir. Bu süre ancak zorunluluk hâlinde uzatılabilir.

Borçlu, Devlet veya adlî yardımdan yararlanan bir kimse ise teminat gösterme zorunluluğu yoktur.

Ücreti ilgililer tarafından verilirse icra mahkemesince icranın geri bırakılması hakkındaki karar, hükmü veren mahkemeye ve icra dairesine en uygun vasıtalarla bildirilir.

Nafaka hükümlerinde böyle bir süre verilemez.

Bölge adliye mahkemesince başvurunun haklı görülmesi hâlinde teminatın geri verilip verilmeyeceğine karar verilir. Yargıtayca hükmün bozulması hâlinde borçlunun başvurusu üzerine, bozmanın mahiyetine göre teminatın geri verilip verilmeyeceğine bozma sonrası esası inceleyecek mahkemece kesin olarak karar verilir.

Bölge adliye mahkemesince başvurunun kesin olarak esastan reddine karar verilmesi veya Yargıtayca hükmün onanması hâlinde alacaklının istemi üzerine başkaca işleme gerek kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya ödenir. Mal ve haklar ise, malın türüne göre icra dairesince paraya çevrilir. Bölge adliye mahkemesinin başvurunun esastan reddine ilişkin kararına karşı temyiz yolunun açık olması hâlinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder. İlâm alacaklısının teminat üzerinde rüçhan hakkı vardır.

Av. Sibel Öztürk Bıçakcı