Κατόπιν ώριμης σκέψης, αποφάσισα να καθιερώσω αρχής γενομένης της φετινής χρονιάς το βραβείο του “μαθητή της χρονιάς”. Η σκέψη μου είναι ότι είναι πολύ όμορφο να επιβραβεύεται ηθικά κάποιο άτομο που έχει προσπαθήσει πολύ να βελτιωθεί. Να ξεκαθαρίσω ότι ο τίτλος του “μαθητή της χρονιάς” αφορά μόνον σε μαθητές ελληνικών. Εάν είχα αντίστοιχο τίτλο για τα μαθήματα ιστορίας, αναμφίβολα η μαθήτριά μου Πάολα θα κέρδιζε δικαίως τον τίτλο για την περασμένη χρονιά.
Αυτό το οποίο έκανα για το παρόν άρθρο ήταν να επιλέξω τους τρεις μαθητές μου με την μεγαλύτερη πρόοδο κατά το έτος 2022. Αυτό σημαίνει ότι δεν κρίνω ποιος μιλάει καλύτερα ελληνικά, καθώς δεν ξεκινούν όλοι από την ίδια αφετηρία. Έχω μαθητές που μιλάνε ελληνικά σε καταπληκτικό επίπεδο, αλλά μιλούσαν ήδη εξαιρετικά ελληνικά πριν αρχίσουν μαθήματα μαζί μου. Για αυτούς είναι εξαιρετικά δύσκολο να είναι στη λίστα, καθώς είναι ευκολότερο να πετύχει κάποιος εκρηκτική πρόοδο, όταν τα ελληνικά του είναι σε χαμηλό επίπεδο παρά όταν έχει ήδη μεγάλη ευχέρεια με τη γλώσσα.
Αυτό το οποίο, λοιπόν, θα κάνω είναι ότι θα επιλέξω τρεις μαθητές μου που τα πήγαν περίφημα φέτος, θα τους παρουσιάσω αλφαβητικά, θα εξηγήσω τους λόγους που αυτοί είναι οι τρεις υποψήφιοι για τον τίτλο του “μαθητή της χρονιάς” και στο τέλος του άρθρου θα ανακοινώσω τον τελικό νικητή. Είναι αυτονόητο ότι υπάρχουν πολλοί μαθητές μου που τα πηγαίνουν πολύ καλά, αλλά δεν θα είναι στη λίστα, γιατί έπρεπε να επιλέξω μόνο τρία άτομα.
1ος υποψήφιος= Γκιφρέ
Με τον Γκιφρέ ξεκινήσαμε μαθήματα το καλοκαίρι του 2020. Ήταν αρχάριος. Ήθελε να μάθει ελληνικά, επειδή η κοπέλα του είναι Ελληνίδα και ήθελε να μπορεί να μιλάει με τους γονείς της (δυσκολεύτηκα να καταλάβω γιατί το ήθελε αυτό, αλλά εν τέλει με έπεισε).
Ο Γκιφρέ είναι καλός με τις γλώσσες. Γεννήθηκε στην Καταλωνία, οπότε μιλούσε ήδη καταλανικά, ισπανικά και φυσικά αγγλικά που έμαθε ως παιδί στο σχολείο. Πριν από κάποια χρόνια μετακόμισε στη Δανία, όπου και μένει ακόμη, ως εκ τούτου γνωρίζει και κάποια δανέζικα.
Κανένας μαθητής μου από τότε που διδάσκω δεν έχει υπάρξει τόσο συνεπής σε τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Βδομάδα τη βδομάδα, του βάζω πάντοτε ασκήσεις και έχω δουλέψει μαζί του με τουλάχιστον πέντε διαφορετικά βιβλία διαφόρων επιπέδων. Σπανίως δεν προλαβαίνει να κάνει ασκήσεις και ακόμη πιο σπανίως ακυρώνει το μάθημά του. Δεν διαβάζει μόνο τις ασκήσεις που του δίνω, αλλά προσπαθεί κι ο ίδιος να αφιερώνει χρόνο στα ελληνικά ακούγοντας μουσική και podcasts, βλέποντας βιντεάκια στο youtube, παρακολουθώντας ελληνικές σειρές κ.ά..
Η πρόοδός του ήταν τεράστια ήδη από το 2021, αλλά θεωρώ ότι το 2022 πέτυχε σε μεγάλο βαθμό τον αρχικό του στόχο. Μπορεί και μιλάει με την οικογένεια της κοπέλας του άνετα και επικοινωνεί εύκολα περί διαφόρων θεμάτων. Φυσικά, έχει ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης, αλλά έχει πετύχει ήδη τον πρώτο του στόχο. Και μην το θεωρείτε καθόλου αυτονόητο αυτό που πέτυχε: λίγοι μαθητές θα κατάφερναν να φτάσουν τα ελληνικά τους στο επίπεδο του Γκιφρέ μέσα σε μια διετία. Το βάθος του λεξιλογίου του και τα ελάχιστα γραμματικά λάθη που κάνει πια τον ανάγουν σε έναν πολύ καλό ομιλητή της ελληνικής γλώσσας. Αναμφίβολα δικαιούται να είναι υποψήφιος για τον τίτλο του “μαθητή της χρονιάς”.
2ος υποψήφιος= Μπράντον
Ο Μπράντον είναι μια διαφορετική περίπτωση από τον Γκιφρέ. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμερική, αλλά ο παππούς του ήταν Έλληνας. Το 2020 αποφάσισε να ξεκινήσει μία ξένη γλώσσα και επέλεξε τα ελληνικά λόγω της μακρινής καταγωγής του από Ελλάδα. Ο Μπράντον έχει τρία παιδιά, δύο κόρες γύρω στα 17 κι έναν γιο γύρω στα 9.
Ο Μπράντον δεν γνώριζε άλλες ξένες γλώσσες πριν ξεκινήσει ελληνικά. Όπως πιθανόν γνωρίζετε, όταν κάποιος ξεκινάει να μάθει για πρώτη φορά μια ξένη γλώσσα, και ειδικά εάν δεν είναι σε παιδική ηλικία, έχει τεράστια δυσκολία. Προσθέστε σε αυτό ότι δεν ξεκίνησε μια γλώσσα που θα ήταν ευκολότερη για εκείνον, π.χ. ισπανικά, αλλά ξεκίνησε ελληνικά, που αναμφίβολα είναι μία πολύ δύσκολη γλώσσα για πρώτη ξένη γλώσσα. Αντιλαμβάνεστε επίσης πόσο περιορισμένο χρόνο έχει ο Μπράντον ως πατέρας τριών παιδιών, ως φαρμακοποιός και ως άτομο με πολλά ακόμη ενδιαφέροντα (του αρέσει το τρέξιμο, η αναρρίχηση, να ακούει και να διαβάζει βιβλία και πολλά ακόμη πράγματα).
Αν έχω μάθει κάτι με τους μαθητές μου τόσα χρόνια που διδάσκω, είναι ότι μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει ποιος μαθητής θα προχωρήσει μακριά και ποιος όχι. Έχω διδάξει χαρισματικούς μαθητές που θα μπορούσαν σε σύντομο χρονικό διάστημα να μιλούν εξαιρετικά ελληνικά, αλλά που τα παράτησαν νωρίς και έχω δουλέψει και με μαθητές που δυσκολεύονταν, αλλά με την επιμονή τους τα πήγαν τελικά περίφημα.
Ο Μπράντον δυσκολευόταν πάρα πάρα πολύ στην αρχή. Ήταν ένας εντελώς νέος κόσμος για αυτόν. Νέα ξένη γλώσσα για πρώτη φορά, νέο αλφάβητο, νέα σύνταξη, νέα γραμματική, όλα από το μηδέν. Ήταν απόφασή μου, όπως κάνω με όλους τους αρχάριους, να τον βάλω από την αρχή στα βαθιά και να μιλάμε μόνο ελληνικά. Όπως μου ομολόγησε αρκετό καιρό μετά, τον πρώτο καιρό, πριν από κάθε μάθημα, σχεδόν δεν ήθελε να έρθει η ώρα του μαθήματος. Ήταν πάρα πολύ δύσκολο και απαιτητικό για εκείνον να πρέπει επί εξήντα λεπτά να μιλάει μόνο σε μια γλώσσα που μόλις είχε ξεκινήσει να μαθαίνει.
Και πράγματι δυσκολευόταν πολύ. Και πολλοί θα μπορούσαν να τα είχαν παρατήσει. Ο Μπράντον όμως επέμεινε. Συνέχισε τα μαθήματα, ξεκίνησε να διαβάζει βιβλία και μόνος του, αφιέρωνε πάρα πολύ χρόνο για τα ελληνικά. Για να είμαι ειλικρινής μαζί σας και μαζί του, εκτιμώ πως αφιέρωνε δυσανάλογα πολύ χρόνο. Όταν μαθαίνεις μία ξένη γλώσσα για πρώτη φορά, δεν πρέπει μόνο να μάθεις την ξένη γλώσσα, αλλά πρέπει να μάθεις και πώς την μαθαίνεις αποδοτικά κι αυτό θέλει χρόνο και πολλούς πειραματισμούς.
Το καλοκαίρι του 2022 ο Μπράντον πήγε τελικά στην Ελλάδα μαζί με όλη του την οικογένεια. Ταξίδεψε στο νησί της Κω και γνώρισε συγγενείς του παππού του. Τα ελληνικά του πια έχουν βελτιωθεί πολύ. Στο μάθημα μιλάμε άνετα για τα νέα μας, για τα πλάνα του, για τους στόχους του και φυσικά για πολλά ακόμη θέματα.
Ο Μπράντον έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει, ώστε να μπορέσει να μιλάει πραγματικά άνετα για διάφορες θεματολογίες. Τα έχει πάει περίφημα, όμως, μέχρι τώρα και αναμφίβολα δικαιούται να είναι ο ένας από τους τρεις υποψηφίους για τον τίτλο του “μαθητή της χρονιάς”.
3ος υποψήφιος= Νταβίντ
Έχοντας πια διδάξει ελληνικά τόσα χρόνια, έχω στο μυαλό μου έναν οδικό χάρτη τού πώς να διδάσκω ελληνικά σε έναν άνθρωπο από το μηδέν. Όπως προφανώς φαντάζεστε, ωστόσο, αυτό δεν εφαρμόζεται ποτέ ακριβώς, καθώς όλοι οι μαθητές έχουν τις δικές τους δυσκολίες, άλλοι περισσότερες και μεγαλύτερες και άλλοι λιγότερες. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το μάθημα προσαρμόζεται στις ανάγκες τους.
Ίσως ο πιο χαρισματικός μαθητής που είχα ποτέ να είναι ο Νταβίντ. Αν για ένα κεφάλαιο υπολόγιζα 2–4 μαθήματα, ο Νταβίντ ήταν ικανός να το έχει τελειώσει και κατανοήσει σε 1–2 μαθήματα. Αν ο ιδανικός μαθητής είναι αυτός που διαβάζει αποδοτικά το υλικό που στέλνω και περνάει κι ο ίδιος αποδοτικό χρόνο δικού του διαβάσματος σε δικό του υλικό, ο Νταβίντ τα κάνει όλα. Του στέλνω πέντε, διαβάζει οκτώ. Του ζητάω να γράψει ένα κειμενάκι, μου στέλνει ένα μεγάλο κείμενο. Επιχειρώ να του εξηγήσω κάτι στη γραμματική, αλλά, πριν καν το κάνω, το έχει αποκωδικοποιήσει από μόνος του ήδη.
Να αναφέρω, παρεμπιπτόντως, ότι ο Νταβίντ είναι από τη Νότια Ισπανία. Έχει ζήσει σε διάφορες χώρες και σπούδασε διερμηνέας. Μιλάει ισπανικά, αγγλικά, γερμανικά και λίγα ιταλικά και είναι από τους μαθητές που είχα μέχρι τώρα είναι ο μαθητής μου με την υψηλότερη γλωσσική νοημοσύνη. Συνδυάζει το έμφυτο ταλέντο με το προσωπικό διάβασμα. Ξεκίνησε ελληνικά τον Ιανουάριο του 2022, αλλά το επίπεδό του είναι υψηλότατο. Είναι αναμφίβολα ο μαθητής μου με την ταχύτερη και εκρηκτικότερη πρόοδο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από τότε που ξεκίνησα να διδάσκω ελληνικά ως δεύτερη ξένη γλώσσα.
Και είναι κι αυτός ένας από τους τρεις υποψηφίους για τον τίτλο του “μαθητή της χρονιάς”.
Ο τελικός νικητής
Ξεκινώντας από το τέλος, αν έπρεπε να επιλέξω ως μαθητή της χρονιάς τον πιο χαρισματικό και ταλαντούχο μαθητή ελληνικών, αναμφίβολα ο τίτλος θα πήγαινε στον Νταβίντ, ιδιαίτερα εφόσον ξεκίνησε ελληνικά το 2022.
Εάν έπρεπε να επιλέξω έναν μαθητή που κατάφερε σε ένα όχι πολυετές χρονικό διάστημα να φτάσει ένα πάρα πολύ υψηλό επίπεδο επικοινωνίας στα ελληνικά ξεκινώντας από το μηδέν και όντας πάντοτε συνεπής στην προσωπική του μελέτη στα ελληνικά, τότε ο Γκιφρέ θα ανακηρυσσόταν ο μαθητής της χρονιάς, μιας χρονιάς κατά την οποία πέτυχε έναν πάρα πολύ δύσκολο στόχο που είχε θέσει προ διετίας, και για τον οποίο άλλοι μαθητές θα χρειάζονταν πολύ περισσότερο χρόνο.
Με βάση τα δικά μου κριτήρια, ωστόσο, “μαθητής της χρονιάς” για το 2022 δεν μπορεί παρά να ανακηρυχτεί ο Μπράντον. Δεν έχει το χάρισμα του Νταβίντ με τις γλώσσες, ούτε τα ελληνικά του είναι στο επίπεδο του Γκιφρέ, αν και μαθαίνουν ελληνικά παρόμοιο χρονικό διάστημα. Είναι όμως αξιοθαύμαστος.
Η γυναίκα του δεν είναι από την Ελλάδα, δεν έχει φίλους Έλληνες, δεν γνωρίζει άλλες ξένες γλώσσες και γενικά το προφίλ του είναι το προφίλ ενός ανθρώπου που θα μπορούσε εύκολα να τα παρατήσει. Όμως ο Μπράντον αποτελεί το πρότυπο ενός ανθρώπου που δεν τα παρατάει ποτέ και συνεχίζει μέχρι να πετύχει τον στόχο του ασχέτως δυσκολιών και ασχέτως ταλέντου.
Τρέφω τεράστιο θαυμασμό για το πρόσωπό του, γιατί διδάσκει τρόπο ζωής. Διαρκώς μου μιλάει για τους νέους του στόχους ως προς τη γυμναστική, ως προς τα βιβλία του, ως προς την προσωπική του εξέλιξη, και όλα αυτά παρά την χαώδη καθημερινότητα μιας πενταμελούς οικογένειας. Ίσως αυτό που εκτιμώ περισσότερο, όμως, είναι η επιμονή του σε κάτι που δεν έχει φυσικό ταλέντο. Είναι πανέξυπνος, καταπληκτικός στα αθλήματα, αλλά στα ελληνικά δυσκολεύεται. Από μικρά παιδιά μάς λένε πόσο σημαντικό είναι να αναπτύσσουμε τις δεξιότητές μας, αλλά ο Μπράντον διδάσκει πόσο σημαντικό είναι να επιμένουμε και εκεί που δυσκολευόμαστε. Εγώ, για παράδειγμα, είμαι καλός με τις γλώσσες ή με την ιστορία, αλλά σε συγκεκριμένα αθλήματα δυσκολευόμουν. Αυτό με έκανε πάντα να αφιερώνω περισσότερο χρόνο εκεί που ένιωθα ότι ήμουν καλύτερος. Αν μου δίδαξε ένα πράγμα ο Μπράντον, είναι ότι με επιμονή και προσπάθεια μπορείς να πετύχεις τα πάντα. Κι αν έχει καταφέρει αυτή τη σπουδαία βελτίωση σε αυτόν τον τομέα που δεν είναι προνομιακός για τον ίδιο, εξηγείται κατ’ αυτόν τον τρόπο πλήρως η τεράστια επιτυχία του στους τομείς εκείνους που έχει πηγαίο ταλέντο, όπως είναι τα αθλήματα, η φαρμακολογία και πολλά ακόμη.
Ο Μπράντον είναι ο “μαθητής της χρονιάς” για το 2022, όχι γιατί είναι ο καλύτερος “μαθητής ελληνικών”, αλλά γιατί είναι ο καλύτερος “μαθητής” εν γένει. Ένας “μαθητής” που γίνεται καθηγητής και διδάσκει όλους μας γύρω του με τη στάση και τη φιλοσοφία ζωής του.
Πλέον σε κάθε μαθητή μου που δυσκολεύεται με τα ελληνικά του μπορώ να αναφερθώ στο παράδειγμα του Μπράντον και να του πω “κάν’ το όπως ο Μπράντον”.
