Hoe het onzichtbare dark web langzaam zichtbaar wordt
Alles wat het digitale daglicht niet kan verdragen, verschuilt zich op het dark web. Hoe groot het dark web precies is, weet niemand. Recente schattingen houden het erop dat slechts 5% van het hele internet geïndexeerd wordt door zoekmachines als Google. De overige 95% staat bekend als het deep web en het dark web is daar onderdeel van. Het ‘ondergrondse’ dark web is een duistere wereld waar wapenhandel, kinderporno en de verkoop van drugs eerder regel zijn dan uitzondering. Als het aan het Amerikaanse Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) ligt gaan de zoeklampen aan door middel van project Memex.
Het topje van de ijsberg
Het internet dat we dus dagelijks gebruiken is slechts een fractie van het gehele internet. Het deep web is naar schatting zeker 500 keer groter dan het ‘gewone internet’. Het blijft bij schattingen want reguliere tools die zoekmachines gebruiken, zoals webcrawlers die het internet indexeren en doorzoekbaar maken, werken niet binnen het deep web door gesloten databases en een afwijkende hyperlink architectuur.
Wat wel duidelijk is, is dat het deep web niet toegankelijk is via standaard browsers als Chrome, Internet Explorer en Safari. Bezoekers van het deep web maken gebruik van de Tor-browser. Tor staat voor The Onion Router, een speciaal netwerk dat gebruikers anonimiseert. Simpel gezegd stelt het gebruikers in staat anoniem te surfen, geblokkeerde websites te bezoeken en websites die op .onion eindigen te bezoeken. Zo is op http://zbnnr7qzaxlk5tms.onion een kopie van Wikileaks te vinden. Tor verbergt je IP-adres en laat een andere IP-adres zien waardoor je niet kan worden gevolgd terwijl je surft en er niet via cookies een profiel van je wordt opgesteld. Tor zorgt er dus voor dat alle data die je verzendt terwijl je op internet zit wordt geanonimiseerd. Handig voor bijvoorbeeld journalisten en klokkenluiders, maar ook voor drugdealers, huurmoordenaars en mensensmokkelaars.
Van onzichtbaar tot (deels) zichtbaar
DARPA, een instituut van het Amerikaanse Ministerie van Defensie dat verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van militaire technologie en onder meer de basis legde voor het internet, GPS en kunstmatige intelligentie, werkt aan een nieuwe zoekmachine die wel tot in de donkere krochten van het deep web kan doordringen. Ze richten zich op het dark web, websites en fora waar criminele activiteiten plaatsvinden. Het doel: het onzichtbare zichtbaar maken.
In een fragment uit het programma 60 Minutes waarin de uitvinder van het systeem, Chris White, wordt geïnterviewd wordt duidelijk wat Project Memex precies inhoudt.
De schaal, snelheid en interface waarmee de data verwerkt wordt ziet er al indrukwekkend en toegankelijk uit. De tool wordt nu bijvoorbeeld al ingezet om inzicht te krijgen in netwerken van vrouwenhandelaren en sekswerkers door patronen te herkennen in locaties, advertenties en beschikbare metadata. Meer ligt echter in het verschiet en dat is nodig ook. Want in een wereld waar zo’n beetje alles online gaat, is criminaliteit geen uitzondering.
Amazon voor drugs en wapens
Het darkweb is vooral bekend door de wildgroei aan online marktplaatsen waar alles wordt verhandeld van cannabis en cocaine tot creditcardgegevens, valse paspoorten en wapens. In november 2014 voerde de FBI een massale aanval uit op online drugsmarkten als Silk Road, BlueSky Marketplace en Cannabis Road. Daarmee haalden ze met succes 30% van het aantal marktplaatsen uit de lucht. Het probleem is echter dat het geen enkel verschil maakt.
De bekendste en grootste handelsplek, Silk Road, was al snel weer online via een aantal servers die in Nederland geregistreerd staan. En in de leegte die ontstond na het omvallen van Silk Road was het dringen om de handelsplek te vervangen en steeg het verkeer bij de opvolgers van Silk Road met 30%.
De Digital Citizens Alliance (DCA) volgt 18 van die handelsplaatsen op het darkweb en registreert wat er allemaal wordt aangeboden. Het laat ook zien dat er op de Nederlandse markt Silkkitien drugs en wapen verhandelt worden.
Aanbieders verschillen in omvang en doen qua omzet alles van een paar honderd dollar tot miljoenen dollars per maand. Drugs en wapens worden gewoon verzonden per post en komen over het algemeen gewoon aan. Vrijwel alle reacties die kopers achterlaten met betrekking tot de verzending zijn positief blijkt uit het Amazon-achtige waarderingsmechanisme voor verkopers. Net zoals op straat, is reputatie alles voor een online dealer. De drugs zijn overigens van betere kwaliteit dan straatverkoop blijkt uit FBI onderzoek. Het gaat echter niet alleen om drugs. Bij handelsplaats Evolution staat 20% van alle aanbiedingen in de categorie fraude. Alles is er te koop: van rijbewijzen en medische dossiers tot creditcard gegevens en vervalste paspoorten. Er zijn zelfs markten waar huurmoordenaars hun diensten aanbieden.
1 miljard euro aan bitcoins
Betalingen vinden vaak plaats via bitcoin of een andere digitale valuta waardoor kopers moeilijk zijn te traceren, maar niet onmogelijk. Silk Road-oprichter Ross Ulbricht, op de site bekend als Dread Pirate Roberts, maakte een fout waardoor zijn echte identiteit kon worden achterhaald en werd vervolgens op Hollywood-achtige wijze in de val gelokt. Ulbricht benaderde een undercover agent om voor 80 duizend dollar een moord uit te voeren. De agent speelde het spel dusdanig goed dat Ulbricht uiteindelijk werd opgepakt op 2 oktober in een bibliotheek in San Francisco. Na zijn arrestatie en het sluiten van Silk road werden er 26 duizend bitcoins in beslag genomen, ruim 2,5 miljoen euro. Volgens de aanklacht tegen Ulbricht heeft Silk Road sinds zijn oprichting een totaal van 9,5 miljoen aan bitcoins omgezet, omgerekend zo’n miljard euro. Inmiddels verklaarde een jury de 30-jarige Ross Ulbricht schuldig aan het runnen van de site. De strafmaat wordt later (15 mei) bepaald, Ulbricht zou levenslang kunnen krijgen.
Naald in een hooiberg
Er komt misschien wat licht door de kieren van het dark web, maar het is er nog altijd pikkedonker. De Memex en de val van Ross Ulbricht zullen weinig dark web handelaren en kopers bang maken zolang ze zich kunnen verschuilen achter een masker van verborgen IP-adressen, codenamen en bitcoins. Daarnaast lijkt online criminaliteit veel op de offline variant, het is dweilen met de kraan open. Valt er ergens een drugsnetwerk om, dan staat de volgende klaar om de vrijgekomen plek op te eisen. Dit maakt optreden moeilijk en ineffectief. Een opvallende conclusie is wel dat anonimiteit op het internet nog altijd bestaat, alleen niet op de 5% van het web waar uw browser toegang tot geeft.
*Zelf via Tor een kijkje nemen op het dark web? Volg deze stappen.
