Kripto Para bizi nasıl dönüştürür

Yaman ural
3 min readAug 15, 2018

--

Internet ilk yaygınlaşmaya başladığında, sıradan kullanıcının hayatına ilk olarak yaygın şekilde sohbet programları ile girdi. Bir çoğu için yaygın kullanımı açısından sohbet programından çok da öteye geçebilmiş değil. Fakat, internetin sağladığı olanaklar, dünyayı tamamen farklı bir yaşam alanına dönüştürdü. Kamusal alan olarak tanımlanan şeyin şeklini değiştirdi. Değiştirmeye, yaratıcı şekilde bozmaya ve yeniden inşa etmeye de devam ediyor. Bence konunun en önemli noktası ise bunu kullanıcılarının katılımı ile ve kullanıcıları aracılığı ile yapıyor olması.

İlk çıktığı gün internetin nereye evrilebileceğini kestirmek, hatta bu günlerini hayal edebilmek mümkün değildi. Fakat ortaya çıkan olgunun giderek, dünyayı daha güçlü etkileyeceği konusunda bir çok kişi hem fikirdi. Yaygınlaşmaya başladığı 1996’dan beri internet, dünyadaki tüm sektörleri, yaşam şeklimizi ve ilişki kurma biçimimizi, geri dönüşsüz olarak etkiledi. Dolayısı ile teknoloji ve toplum birbirlerini biçimlendirerek, birlikte evrildiler.

Sanırım aynı durum Blockchain teknolojisi için de geçerli. Çünkü bana kalsa blockchain’i interneti bir zamanlar sohbet programı sandığımız kadar anlayabildik. Blockchain teknolojisinin ne olduğu başka bir yazının konusu olsun. Bu yazıda, Kripto Para teknolojisinin bizi nereye götürebileceğine dair bazı öngörülerde bulunup, bunları zaman içinde tekrar gözden geçirmek istiyorum.

Blockchain’in hayatımıza maddi bir değerin üretilmesine, paylaşılmasına ve kullanılmasına olanak sağlayan bir teknoloji olarak girmiş olması, en çok bankalar ve devletleri ilgilendiriyor olmalı. Çünkü bu güne kadar devlet tekelinde olan para üretmek, ve genelde bankalar tarafından sağlanan paranın korunması ve akışını gibi hizmetleri, büyük kitleler, kendi olanakları ile devletten izin alma ihtiyacı duymadan gerçekleştirebilir hale geldiler. Dolayısı ile ilk ciddi dönüşümün gerçekleşeceği alanın Devlet ve bankacılık sitemleri olması gayet muhtemel.

Bankalar büyük olasılıkla kredi sağlama hizmetini sürdürmeye devam edecektir ama paranın güvenli şekilde saklanması ve aktarımı gibi hizmetleri vermekte giderek zorlanacaklar. Dolayısı ile cüzdanları saklayan, kullanımını kolaylaştıran ve ek hizmetler aracılığı ile kar etmeye çalışan kurumlara dönüşmeleri olası.

Kanımca ilerki on yılda en önemli dönüşüm devlet tarafında gerçekleşecek. Ancak vergi toplayarak, hizmet üretebilen bir kurumun, anonim hesaplardan vergi toplaması giderek zorlaşacak gibi gözüküyor. Üstelik elinden, piyasaya kendi belirlediği oranda para sürebilme tekeli alınmış bir otorite giderek gücünü ve yetkisini dağıtık sistemlerle paylaşmak zorunda kalacaktır. Dolayısı ile belli bir bölgede yaşayan ve belli bir kripto para üzerinde güven zinciri kurabilmiş büyük kitlelerin, devletin karar verme mekanizmasında daha çok güce ve söze sahip olma olasılığı ortaya çıkıyor. Dağıtık paranın yaratacağı ekonomik sistemler, yetkisi tabana yayılmış, nispeten daha demokratik (ya da oligarşik) ve dağıtık bir devlet sistemini zorunlu hale getirebilir. Bu da devletleri, yapısal olarak küçültmese bile , yetkilerinin yerel yönetimlere kaymasına neden olur.

Devlet zorunlu olarak dönüşürken, vatandalık kavramının da ister istemez yeniden tanımlanması gerekliliği ortaya çıkıyor. Dağıtık yapıların varlığını zorunlu kılan, kitlesel (ama aynı zamanda bireysel) katılım gereksinimi, vatandaşın daha yetkili, daha çok söz sahibi olmasını sağlarken, özellikle yerel yönetimin doğrudan gerçekleşmesi ve denetlenmesi gibi sorumlulukları da beraberinde getiriyor.

Dönüşüm bu şekilde mi gerçekleşir bir şeyler söylemek için henüz çok erken. Fakat bu gün bildiğimiz anlamdaki bankacılık ve devlet sistemlerinin dönüşmesi kaçınılmaz gibi gözüküyor. Sosyal medya araçları, haber alma ve haber yayma biçimimizi nasıl kökten değiştirdiyse, Banka ve Devlet gibi ekonomi ile iç içe yaşamak zorunda olan kurumların, yeni ekonomik sistemle uyumlu hale gelmeleri gerekiyor. her şeyde olduğu gibi dönüşüme uyum sağlayabilenler varolmaya devam ederek güçlenirken, diğerlerinin onların altında ezilmesi ve zamanla asimile olmaları kaçınılmaz.

--

--