Open Banking (Açık Bankacılık)

Açık Bankacılığın Önünü Açacak Olan Kanun Değişikliği (7192 sayılı kanun)

Zeynel Enes MİRZA
2 min readDec 14, 2019

--

Her geçen gün yeni alanlarda fintekler ortaya çıkıyor ve finteklerin pazardaki etkinliği, sundukları hizmetin kalitesi ve hızı ile artıyor. Diğer ülkelerdeki açık bankacılık uygulamaları ile bankaların finans sektöründe tekel olması engellenerek, finansal bilgilerin (banka hesap bilgileri, düzenli fatura ödemeleri, kullanılan krediler vb.) diğer şirketlerle paylaşılması zorunlu hale getiriliyor. Türkiye’nin özellikle bu alanda regülasyon değişikliğine ihtiyacı vardı. Devlet 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndaki bazı maddeler ile Fintek ekosistemini ciddi anlamda destekleyeceğinin sinyallerini vermişti. Bu maddeler:

  • Güvenli bir finansal teknoloji ekosisteminin oluşumu desteklenecek. Fintek ekosisteminin Türkiye’de gelişmesine yönelik yol haritası oluşturulacak ve uygulamaya dair koordinasyon tek bir kamu kurumu tarafından sağlanacak.
  • Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği kurulacak.
  • Açık bankacılık hukuki altyapısını güçlendirmek amacıyla AB Ödeme Hizmetleri Direktifi 2 (PSD2) ile mevzuat uyumu sağlanacak. Bu kapsamda ödeme sistemlerinin gözetim ve denetimi TCMB’ye bağlanacak ve bu sistemlerin etkinliğinin artırılması için gerekli düzenlemeler yapılacak.
  • Düzenleme Deney Alanı (Sandbox) ve Endüstri Deney Alanı ile fintek ekosistemi için gerekli mevzuat değişikliği çalışmaları yapılacak.

22 Kasım 2019 tarihli 7192 sayılı kanun değişikliği sandbox dışındaki bütün maddelere dokunan ve regülasyon anlamındaki eksiklikleri gidermek için önemli bir kanun değişikliği diyebiliriz. Bu kanun ile aşağıdaki önemli değişiklikler yapıldı:

  • BDDK ve TCMB arasındaki ikili yapıya son verilerek, ödemeler alanındaki bütün yetkiler (6493 sayılı kanundaki yetkiler) TCMB’ye devredildi.
  • Avrupa Birliği (PSD2 — Payment Services Directive) ile uyum sağlanarak açık bankacığın önünü açaçak kanun değişikliği yapıldı. “PISP, ödeme emri başlatma hizmeti” ve “AISP, hesap bilgileri sağlama hizmeti” gibi açık bankacılık kapsamında sayılan hizmetler düzenlenirken diğer hizmetlerin düzenlenme yetkisi ise TCMB’ye verildi. Ödeme emri başlatma hizmeti, kullanıcının izni doğrultusunda başka bir ödeme hizmeti sağlayıcısındaki ödeme emrinin yapılmasıdır. Hesap bilgileri sağlama hizmeti ise tek bir banka üzerinden ya da ortak bir uygulama ile müşterinin bütün hesap bilgilerini görüntülüyebilmesi hizmetidir. Bu iki hizmetin dışındaki hizmetlerin belirlenme yetkisi TCMB’ye verilmiştir.
  • Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği’nin kurulması netleştirildi.

Merkez Bankası’nın yapacağı çalışmalar ile belirleyeceği yeni hizmetler sayesinde açık bankacılık gelişmiş ve yaygınlaşmış olacaktır. Açık Bankacılık ile birlikte Fintek’ler bankaların alt yapısını kullanabilecekken, müşteriler de farklı bankalarda bulunan finansal bilgileri farklı ya da tek bir kanaldan görüntüleyebilme ve finansal işlemleri farklı ya da tek bir kanaldan gerçekleştirebilme imkanına sahip olacaktır. Finteklerin bankalara nazaran belli alanlara odaklanıldığı düşünülürse müşterilerin daha kaliteli hizmete ulaşma imkanının artacağını söyleyebiliriz.

Bu güzel gelişmelerin sandbox ile devam etmesi ümidiyle :)

--

--