Miletli Thales
MÖ 620 yılında doğduğu bilinen Thales, özünde kendisi hakkında pek de fazla bilgiye sahip olmadığımız ancak yaptığı çalışmalar ışığında geometrinin temellerini attığı kabul edilen filozof, astronom ve matematikçidir.
En ünlü ve hepimizin bildiğini düşündüğüm çalışması da Thales Teoremi; çapı bir kenar olarak kabul ederek, çember üzerindeki herhangi bir noktayı da 3. köşe alarak oluşturulan üçgenin her daim dik açılı üçgen olduğunun ispatı olan bir çalışmadır. Aşağıdaki resimde görülen B noktası, çember üzerindeki hangi nokta seçilirse seçilsin, her daim dik açı olacaktır.
Antik dönemden beri, Thales Teoremi ve türevleri, gökcisimlerinin konumlarını belirlemek ve gök olaylarını tahmin etmek için kullanılmıştır. Modern astronomide, teleskopların ve diğer gözlem cihazlarının hizalanmasında geometrik ilkeler uygulanmaktadır. Aynı zamanda optik sistemlerde, aynaların ve lenslerin doğru bir şekilde hizalanması ve ışınların istenilen noktalara odaklanması için Thales Teoremi ve diğer geometrik ilkeler kullanılmaktadır. Lazer teknolojisinde, ışınların doğruluğunu ve yönünü sağlamak için geometrik hesaplamalar önemlidir.
Thales, aynı zamanda iki kenarı eşit olan üçgeni ilk ikizkenar üçgen olarak adlandıran ilk kişidir.
Thales’in günümüze kadar ulaşmış hiçbir metni maalesef yoktur. Ancak Thales, astronomi ile ilgili pek çok başarısı olmuş ve MÖ 585'te gerçekleşmiş güneş tutulmasını hesaplamalarıyla gerçekleşmeden önce tahmin edebilmiştir. Bunu aslında Babiller’den aldığı bilgileri kullanarak gerçekleştirmiştir. Babilliler, Saros döngüsü adı verilen bir döngüyü keşfederek yaklaşık 18 yıl 11 gün süren bir periyotta güneş ve ay tutulmalarının tekrarlandığını göstermişlerdir. Öyle ki Thales yaptığı çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda Pisagor’dan 30 yıl önce, Öklid’den ise 300 yıl kadar önce yaşamıştir. Dolayısıyla ilk Yunan matematikçi olarak kabul edilir.
“Şeylerin Doğası Sudur.”
Thales’e göre evrendeki her şeyin temeli suydu. Tüm her şeyin temel ana maddesinin su olduğunu kast etmekteydi. Ona göre, su hem canlıların yaşam kaynağıdır hem de tüm maddelerin başlangıcıdır. Bu düşünce, maddenin birliğini ve doğanın düzenini anlamaya yönelik ilk felsefi adımlardan biridir.
