รีวิว DAMA-DMBOK และ CDMP Certification
สวัสดีครับ ผมเชื่อว่าใครที่ศึกษาหรือทำงานเกี่ยวกับ Data Governance น้อยคนที่จะไม่ผ่านตาชื่อนี้ครับ Data Management Body of Knowledge โดย DAMA International ครับ วันนี้จะมารีวิวเนื้อหาที่อยู่ในหนังสือเล่มนี้กับ Certification ของเขาครับ Certified Data Management Professional (CDMP)
Disclaimer1: บทความนี้เน้นการรีวิวตามความเห็นส่วนบุคคลครับ ไม่ได้กระทำในนามองค์กรใดๆ
Disclaimer2: บทความนี้เน้นการรีวิวครับ ไม่ได้เน้นให้ความรู้ ถ้ามีบางศัพท์หรือชื่อเรียกที่ไม่รู้จัก อาจต้องหาความรู้เพิ่มเติมนะครับ
- DAMA คือใคร
DAMA (https://dama.org/) เป็นองค์กรที่เป็นCommunity เกี่ยวกับ Data Management และ Information Management ครับ (ดูMission, Vision, Purpose and Goals ได้ที่ https://dama.org/content/mission-vision-purpose-and-goals)
โดยถ้าเข้าไปในเว็บไซต์ของ DAMA.ORG ก็จะเห็น Partner เจ้าดังๆอยู่หลายเจ้าครับ ที่คุ้นกับผมที่สุดก็จะเป็น Dataversity ที่มีบทความและคอร์สออนไลน์อยู่เยอะพอสมควรครับ โดย DAMA International ก็มี Chapter อยู่หลายประเทศ และคาดว่าจะมาเปิดที่ประเทศไทยเร็วๆนี้ด้วยครับ แต่สิ่งที่เด่นที่สุดก็คือ หนังสือที่เป็น Data Management Body of Knowledge (DMBOK) ครับ
2) DMBOK คืออะไร
ตามชื่อเลยครับ Data Management Body of Knowledge ก็จะเป็นองค์ความรู้ในภาพกว้างของการบริหารจัดการข้อมูล คล้ายๆ PMBOK ของตระกูล Project Management ครับ โดยสามารถสั่งซื้อเอกสารได้ที่ https://dama.org/content/body-knowledge ราคาในหน้าเว็บ ก็ $79.95 (hard copy) และ $59.95 (soft file)
3) เนื้อหามีอะไรบ้าง
ต้องเริ่มจากที่ว่า ร้อยทั้งร้อยของคนที่มาเจอหนังสือเล่มนี้ จะเริ่มจากการค้นหาคำว่า Data Governance ก่อน ครับ แต่หนังสือเล่มนี้จะพูดถึงบทบาทของ Data Governance ในตัวมันเองและบทบาทที่สัมพันธ์กับ Data Management Function ทั้ง 10 อย่างตามการแบ่งเนื้อหาของหนังสือเล่มนี้นะครับ และจะมีพูดถึงการดำเนินการโดยภาพรวมอีกหลายๆบทแยกไป ทั้งนี้เนื่องจากเค้ามี Disclamation ไว้ว่าเค้าเป็น Vendor-neutral ดังนั้นก็จะไม่ได้ลง Tools หรือเครื่องไม้เครื่องมือมากนะครับ
สำหรับเนื้อหาในเล่มขอเล่าตามแต่ละบทสั้นๆนะครับ
Chapter 1 Data Management
เป็นภาพใหญ่ของ Data เลยครับ พูดองค์ประกอบทั้งหมดของการบริหารจัดการข้อมูล วงจรชีวิตข้อมูล องค์ประกอบที่เกี่ยวข้อง Framework ต่าง ๆ ปัจจัยภายใน-ภายนอก รวมถึง Phasing การพัฒนาระบบ โดยทุกองค์ประกอบของ Data Management จะถูกกำกับดูแลและควบคุมทิศทางด้วยสิ่งที่เราเรียกว่า Data Governance ครับ
Chapter 2 Data Handling Ethics
บทนี้สั้นๆครับ รีวิวหลักการจริยธรรมข้อมูล มีทั้งเรื่อง Privacy และกฎหมายต่างๆที่เกี่ยวข้อง และรวมไปถึงการใช้ข้อมูลที่มีความสุ่มเสี่ยงต่อการผิดกฎหมายและจริยธรรม
Chapter 3 Data Governance
บทนี้ถือเป็นพระเอกของเล่มนี้เลยครับ เล่าถึงที่มา กระบวนการ ตัวชี้วัด การจัดการองค์กร กระบวนการที่สำคัญๆ (กระบวนการในเล่มนี้ก็จะ unique ของเล่มนี้นะครับ ตำราหรือ Framework อื่นๆอาจจะไม่เหมือนกัน) การออกแบบและการImplement ครับ
ส่วนตั้งแต่บทที่ 4–13 ก็จะพูด 10 องค์ประกอบครับ มีทั้งหลักการเชิงเทคนิคที่เกี่ยวข้อง ทฤษฎี กระบวนการ ตัวชี้วัด ผู้รับผิดชอบ และ Deliverables
Chapter 4 Data Architecture
Chapter 5 Data Modeling & Design
Chapter 6 Data Storage and Operations
Chapter 7 Data Security
Chapter 8 Data Integration and Interoperability
Chapter 9 Document and Content Management
Chapter 10 Reference and Master Data
Chapter 11 Data Warehousing and Business Intelligence
Chapter 12 Metadata Management
Chapter 13 Data Quality
แล้วมีพ่วงแถมมา Chapter 14 ครับ เป็นหัวข้อ Big Data and Data Science มีเรื่อง NoSQL, Data Lake และก็เนื้อหาแนว AI Machine Learning พอประมาณครับ
โดย Chapter 4 -14 ที่จะเกี่ยวข้องกับ Data Governance ก็คือจะมี Roles & Responsibility ของบุคลากรที่เกี่ยวข้อง และ Metrics (ตัวชี้วัด) ของการดำเนินงานในแต่ละฟังค์ชั่นครับ
พอพูดถึงองค์ประกอบ data management เสร็จแล้ว ก็จะมีบทที่พูดในมุมการจัดการตามมาครับ
Chapter 15 Data Management Maturity Assessment
Chapter 16 Data Management Organization and Role Expectations
Chapter 17 Data Management and Organizational Change Management
รวม 17 บทครับ รวมๆก็ 600 กว่าหน้า
4) CDMP คืออะไร
Certified Data Management Professional (CDMP) https://cdmp.info/ เป็น Certification ที่จะอ้างอิงตาม DMBOK ครับ ซึ่งก็จะช่วยยืนยันว่าเรามีองค์ความรู้ในภาพกว้างของ Data Management และ Data Governance ครับโดย Certification มี 4 ระดับตามในภาพ
โดยค่าสอบในแต่ละวิชาจะเป็น $300 กับค่า Proctor อีก $11 เป็น $311 ครับ
ในการสอบทุกระดับจะต้องสอบผ่าน 1วิชา คือ Data Management Fundamentals Exam ซึ่งเป็นเนื้อหาของ DMBOK เกือบทั้งเล่มครับ โดยแบ่งเป็นสัดส่วนของเนื้อหาตามด้านล่าง
Data Management Process — 2%
Big Data — 2%
Data Architecture — 6%
Document and Content Management — 6%
Data Ethics — 2%
Data Governance — 11%
Data Integration and Interoperability — 6%
Master and Reference Data Management — 10%
Data Modelling and Design — 11%
Data Quality — 11%
Data Security — 6%
Data Storage and Operations — 6%
Data Warehousing and Business Intelligence — 10%
Metadata Management — 11%
สำหรับวิชานี้ ถ้าผ่าน 60% จะได้เป็นระดับ Associate แต่ถ้าสอบผ่าน70% จะสามารถไปสอบในเลเวลที่สูงขึ้นได้ครับ แต่ก็ต้องสอบวิชาเฉพาะให้ผ่าน 70% อีก 2 วิชาครับ ตอนนี้วิชาเฉพาะสามารถดูได้ที่ https://cdmp.info/exams/
5) ข้อสอบยากมั้ย
ตอนเราสมัครสอบ เราสามารถเลือกได้ว่าจะเป็น ESL (English as Second Language มั้ย) ถ้าเลือกแพคเกจนั้น เวลาสอบจะเพิ่มจาก ปกติ 90 นาที เป็น 110 นาที ในจำนวนข้อสอบ 100 ข้อ!! เฉลี่ยข้อละ1นาทีนิดๆ แต่ข้อสอบเป็น Open Book ครับ ดังนั้นถ้าหวังว่าจะไปเปิดหนังสืออย่างเดียวนี่ไม่ทันแน่ๆ
ข้อสอบเป็นภาษาอังกฤษ Multiple Choice 5ตัวเลือก เลือกตอบ 1 ตัวเลือกครับ และเป็น 5 ตัวเลือกเท่านั้นครับ ไม่มี2 หรือ 4
พอลงทะเบียนสอบ จะมี Test Exam ให้เราลองฝึกทำข้อสอบให้คุ้นเคยกับ Environment ครับ แต่ข้อสอบใน Exam pool ก็มีอยู่ในข้อสอบจริงน้อยมากคับ
6) สามารถเอา Cert อื่นมาเทียบบางวิชาได้มั้ย
ในเว็บบอกแค่ว่าสามรถเทียบได้ตามรายการไม่กี่ตัวครับ เช่น PMP, TOGAF, Zachman, Prince2, ISACA สามารถไปแทนที่ได้บางรายวิชา
7) หน้าตา Certification เป็นยังไง
หลังจากสอบผ่านในระบบ เราสามารถดาวน์โหลด Badges มาใช้ได้ และไม่กี่วันหลังสอบผ่านก็จะมีการส่ง Certification มาทางอีเมลครับ
8) ไม่อยากอ่านเอง เรียนที่ไหนได้
ปกติ DAMA จะมีไปจัดอบรมระยะสั้นในประเทศต่างๆอยู่เรื่อยๆนะครับ ล่าสุดในงาน Enterprise Data World 2020 ก็มีจัดติวและสอบ on-site เลย แต่ถ้าเป็นเรียนออนไลน์ที่ดูน่าสนใจจะเป็นของ Dataversity ครับ https://training.dataversity.net/learning-paths/dmbok-and-cdmp-preparation-learning-plan
ราคาก็โหดอยู่เหมือนกัน $1,599 ส่วนตัวผมก็ยังไม่เคยเรียนนะครับ เคยเทคคอร์สวิชาอื่นของเว็บนี้ เอกสารกับแพลตฟอร์มทำมาโอเคเลย
มาถึงตรงนี้หวังว่าผู้อ่านจะได้เห็นภาพรวมนะครับ ถ้าจะให้แนะนำ ผมว่าหนังสือเล่มนี้เป็น Bible อีกอันที่ควรจะมีติดไว้สำหรับคนที่ทำงานด้าน Data โดยเฉพาะ Data Governance แต่อย่างไรก็ตาม Data Management / Governance Framework ก็มีอีกหลายเจ้าที่ทำออกมานะครับ (แต่อาจจะไม่ได้ครอบคลุมเท่านี้) อาจจะลองหาข้อมูลดูได้ครับ
ในเดือน ส.ค. นี้ หลักสูตรปริญญาโท IT Management ม.มหิดล ในรายวิชา EGIT534: Data Governance and Data Architecture เปิดลงทะเบียนสำหรับบุคคลภายนอกครับ โดยเนื้อหา70% จะอ้างอิงจาก DAMA-DMBOK ทั้งเล่มครับ โดยจะมีข่าวประชาสัมพันธ์ช่องทางการลงทะเบียนเร็วๆนี้ สามารถติดตามได้ที่ FB Album https://www.facebook.com/zotarutto/media_set?set=a.10158544426698189
โดยข้อมูลรายวิชาสามารถดูได้ก่อนที่ http://datagov-itm.zotarat.com/
หรือสอบถามทางอีเมลได้ครับ Sotarat.tha@mahidol.ac.th
ผศ.ดร.โษฑศ์รัตต ธรรมบุษดี (อ.โอม)
Lecturer- Technology of Information System Management Division, Faculty of Engineering, Mahidol University, Thailand
Director- Datalent Team
Certified DPO — issued by PECB
CIMP- Data Governance (Ex) and Data Quality
CDMP- Certified Data Management Professional issued by DAMA
CDS- Certified Data Steward
RapidMiner- Certified Analyst & Machine Learning and Data Engineering Master
Email: sotarat.tha@mahidol.ac.th
Profile: https://cv.zotarat.com
