Coaching on the job

In gesprek met de coaches van Talent Award

Haasten geblazen

Op maandag 3 december spreek ik de coaches die de jongeren in het Talent Award Programma van het Rode Kruis begeleiden. Betaald? Nee, ook de coaches zijn vrijwilligers, die de begeleiding naast hun banen doen. Maar de coaches komen niet onbeslagen ten ijs. Zij worden op hun beurt gecoacht door een professionele coach die het Rode Kruis voor hen heeft ingehuurd. Ook wel nodig, want de doelgroep is divers en dat vraagt veel van hun coachingsvaardigheden.

Om hun tijd efficiënt te gebruiken spreek ik hen voordat zij een gezamenlijke afspraak hebben met de coach die hen begeleidt. Om 18.00 komen de coaches meteen door uit werk. Ze laten niet merken dat ze er al een dag werken op hebben zitten. Ze nemen graag de tijd om te vertellen over de deelnemende jongeren en de rol die zij vervullen. Het minste wat ik kan doen is het bestellen van pizza’s, zodat ze om 19.00 in ieder geval met gevulde magen met de coach aan de slag kunnen. Pizza doet het zowel goed bij jongeren als bij de coaches! Nadat ze op adem zijn gekomen van het haasten van werk naar deze afspraak en de eerste honger is gestild komen ze meteen terzake.

Cultuurdiversiteit

Motivatie

De coaches geven aan dat de jongeren in te delen zijn in twee groepen. Er is een groep Nederlandse jongeren die primair meedoen voor de EHBO-training. Veel van hen willen later een medisch beroep uitoefenen zoals verpleegkundige of arts. Deze ervaring bij het Rode Kruis biedt hen medische kennis en een mooie plus op het CV.

De andere groep zijn jongeren met een Syrische achtergrond uit schakelklassen. Deze jongeren zien het Talent Award Programma als een leuke activiteit buiten school om. Voor de schakelklassen wordt over het algemeen minder georganiseerd dan de jongeren in het reguliere onderwijs. Dit is voor hen dus een buitenkans! Daarnaast kennen de Syrische jongeren het Rode Kruis van hun reis van Syrië naar Nederland. Dit programma biedt hun de kans om iets terug te doen. De coaches vermoeden bovendien dat de jongeren tijdens hun reis heftige ervaringen hebben opgedaan. In dit programma krijgen ze in de EHBO-training handvatten om te kunnen anticiperen op een (medische) noodsituatie. Een van de coaches vertelt dat hij aan de groep vroeg waar hij hen midden in de nacht wakker voor kon maken. Waar de Nederlandse jongeren enthousiast leuke dingen vertelden, zei een van de Syrische meiden: “Als er iets ergs met mijn ouders aan de hand is”. Om het verschil tussen de werelden maar te illustreren…

De coaches geven aan dat zowel voor de Nederlandse als de Syrische jongeren geldt dat dat zij het fijn vinden om ergens bij te horen en mee verbonden te voelen. Het Rode Kruis heeft een sterke merkwaarde.

Groepsvorming

De coaches staan voor de uitdaging om de twee groepen met elkaar te integreren. En dat is niet eenvoudig, want groepsvorming heb je nu eenmaal altijd. De Syrische kinderen kennen elkaar en zoeken elkaar dus op. Bovendien spreken ze zeker niet allemaal vloeiend Nederlands, en is het gemakkelijker om onderling Arabisch te spreken. Deze taalachterstand is ook in de plenaire gedeelten zoeken voor de coaches. “We moeten soms vertragen voor de Syrische jongeren, terwijl de Nederlandse jongeren door willen”. Maar door middel van spellen en interactieve werkvormen mengt de groep zich. De begeleiding vindt bovendien plaats in kleinere subgroepen die ook gemengd zijn.

Match met de aanpak

De coaches merken daarnaast dat het voor de Syrische jongeren niet gebruikelijk is om snel open te staan en anderen deelgenoot te maken van hun gedachten. In het Talent Award Programma staat (zelf)reflectie centraal, en de match tussen de Syrische jongeren en deze aanpak is dan ook zoeken. Zeker in de individuele coaching merken de coaches dat ze het vertrouwen van de Syrische jongeren moeten winnen. Een leuke uitdaging, aldus de coaches!

Lessons learned

Duidelijkheid, duidelijkheid en duidelijkheid

In deze eerste weken hebben de coaches al een aantal lessen geleerd. Zo is het belangrijk dat jongeren bij aanvang een realistisch beeld hebben van het traject. Dit is in een proeftuin die in ontwikkeling is natuurlijk lastig. Sommige jongeren realiseerden zich aan de voorkant niet dat het zo een uitgebreid traject was. Zo moesten de jongeren ook een ontwikkelplan schrijven. Dit is niet eenvoudig, zeker niet op hun leeftijd geven de coaches aan. “En alles wat moeilijk is, is niet leuk” zegt een van de coaches. “De jongeren hadden het misschien iets vrijblijvender verwacht”. Doordat de jongeren andere verwachtingen hadden, moesten ook de coaches hun verwachtingen bijstellen. In plaats van hen te coachen op talentontwikkeling, waren zij in het begin drukker met motiveren. “We wilden graag op één lijn staan met de jongeren, in plaats van schools boven hen. Ze willen toch zelf? Maar de schoolse aanpak is wel wat ze nodig hebben.”

De behoefte aan duidelijkheid aan de voorkant geldt ook tijdens het traject. “Duidelijkheid is zo belangrijk! De jongeren weten dat ze mee willen doen, want ze hebben zich aangemeld. Tegelijk vinden ze het allemaal heel spannend. We moeten hen helpen om het ‘nu’ te koppelen aan hun ambities”.

Nadenken over je ontwikkeling

Een andere les is dat de coaches merken dat het op voorhand schrijven van een ontwikkelplan met grote vragen lastig is. Vragen als ‘wat zijn jouw talenten, idealen, waarden en visie-statement’ zijn volgens de coaches over het algemeen te groot en te abstract voor de jongeren. “Deze vragen hadden we beter moeten inleiden of kleiner moet maken. We moeten ze hiermee meer bij de hand nemen: minder open vragen, en meer handvatten, keuzemogelijkheden en voorbeelden”. Ook de vorm van het schrijven van een plan vinden de jongeren lastig. De coaches willen graag door middel van spellen en andere interactieve vormen samen met de jongeren ontdekken wat hun krachten en zwakten zijn. “We moeten ze dingen laten doen, in plaats van laten denken”.

Experimenteren!

Dit betekent niet dat ze het niet goed hebben gedaan. Een leertuin biedt juist de ruimte om dit soort waardevolle lessen te ontdekken en daarop te anticiperen. Linda, de projectleider helpt hen daarbij door vragen te beantwoorden en hun signalen mee te nemen. “Het is echt learning on the job” geven de coachen aan. “We stellen onszelf nu meer de vraag wat hun belevingswereld is. De jongeren kunnen zelf nog niet zo goed aangeven als ze iets niet begrijpen. We moeten de checkvraag stellen ‘wat ga je hier nu mee doen?’.” Coach zijn voor deze doelgroep is niet eenvoudig concluderen we lachend. Je moet geduld hebben en de jongeren stapsgewijs verleiden. “Op den duur valt het kwartje en vinden ze het leuk.”