Conclusie, toewerken naar de Groen Licht Presentatie

Robert Groenewald
Afstudeerproces blog
7 min readApr 26, 2015

Ik ben in een fase gekomen waar ik concluderend kan gaan spreken over mijn bronnenanalyse. Nadat ik het gevoel heb gehad dat ik maar babystapjes aan het zetten was, kon ik daadwerkelijk het schema dat we van Joris hebben gehad in een keer volledig invullen. Dit gaf mij hoop, en een richting, waarin ik gemaakte keuzes kan articuleren. En vragen stellen en beantwoorden die relevant zijn voor mijn onderzoek. Dus laten we dat maar gaan doen dan!

Maar eerst even een link naar mijn Groen Licht Presentatie!

Mijn onderzoeksvraag heeft zich in de afgelopen weken uitgekristalliseerd. Door steeds mezelf af te blijven vragen wat is dat nou wat ik wil onderzoeken en maken, ben ik op de volgende vraag uitgekomen:

Hoe kan ik het publiek tijdens een ervaring in een bewuste staat van zijn brengen in een ruimte door middel van licht?

Mijn hersenspinsels op papier gezet, nu hier op internet voor jouw kijkplezier.

Licht is het meest elementaire in ons bestaan, zonder licht geen leven. Elektrisch licht is pure informatie, het is een medium zonder bericht. Het heeft van zichzelf geen boodschap in zich, maar juist wat het verlicht is de boodschap. Zonder licht is er alleen maar duisternis, zonder licht is er geen zichtbaar waarneembare ervaring. Licht veranderd constant, en veranderd gedrag bij mensen. Voor mij is licht de bestuurder van verandering, en wat het publiek doet in het licht is de boodschap. Door contrasten ze gebruiken van licht en donker kan ik de ervaring sturen. Door licht te gebruiken kan ik gedrag bij mensen stimuleren en ze de ruimte en het licht laten ervaren. Door ook de tegenpool duisternis in te zetten, kan ik er voor zorgen dat de ervaring bij het publiek meer naar binnen word gekeerd. Andere zintuigen zoals de oren gaan harder werken en zal er minder bewogen worden. Ook is de snelheid van het bewegende licht een belangrijk aspect in de ervaring. Volgens Anthony McCall geld de volgende regel: Het publiek is het snelst bewegende object in de ruimte, hierdoor zal men zelf gaan bewegen door de ruimte en het licht. Als het licht het snelste beweegt, zal het publiek een kijkhouding aannemen om alles te kunnen blijven volgen.

Wat ik ook graag wil bereiken is dat het publiek in de ruimte een bewuste staat van zijn ervaart. De werkelijkheid buiten deze ruimte vergeet en compleet word ondergedompeld in het licht. Een belangrijk aspect is hierbij hoe het lichaam zich verhoud tot de ruimte waar die zich in bevind. En wat ik hierin interessant vind is hoe ik de elementen van licht die ik toevoeg in de ruimte tastbaar kan maken. Tangible: capable of being clearly grasped by the mind, substantial rather than imaginary. Door rook toe te voegen in de ruimte word de volledige baan van licht zichtbaar in de ruimte, licht krijgt op deze manier een derde dimensie. Het publiek kan zich in het licht bevinden, maar ook er tussen, ernaast en ervoor, en kan ook door een muur van licht heen bewegen, er onderdoor gaan of er overheen stappen. Het lichaam heeft de mogelijkheid om een ruimte te veranderen, als het element tijd ook word toegevoegd. Over tijd kan er invloed worden uitgeoefend op wat er zichtbaar is in de ruimte. Hierin is het element duratie ook van belang, hoe kan het vertragen of versnellen van de ruimte het gedrag van het publiek beïnvloeden? Hoe kun je tijd in licht ervaren? Of, hoe kun je licht over tijd ervaren?

Ik wil graag bereiken dat het publiek door het licht in de ruimte gaat bewegen, in een bewuste staat van zijn komt, tot stilstand komt en weer in beweging. Al spelend ontdekt wat er kan in de ruimte en dat er een moment van reflectie komt over de ervaring. Tussen Doen en Denken zit de ervaring, niet alleen kijken maar ook bewegen, gestuurd door licht. Bewegend denken, en ook denkend bewegen.

Ik was aan het begin van dit traject toch het meest geïnspireerd geraakt door het werk van Anthony McCall. Zijn werk Solid Light Films heeft mij er toe aangezet om dingen in de ruimte te willen doen met licht, en mensen door deze ruimte te laten bewegen door middel van licht. De simpelheid in de vorm spreek mij heel erg aan, omdat ik graag met zo min mogelijk middelen een groot effect wil veroorzaken. Om mijn onderzoeksvraag nog verder uit te weiden vallen er nog een aantal deelvragen onder, om de verschillende onderdelen in de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden.

  • Hoe breng ik mensen in een bewuste staat van zijn?
  • Hoe laat ik mensen door de ruimte verplaatsen d.m.v. licht?
  • Hoe snel mag het licht (beeld) bewegen t.o.v. het publiek?
  • Hoe maak ik de elementen die ik toevoeg in de ruimte tangible?
  • Hoe kan ik het publiek het verloop van tijd laten ervaren?
  • Hoe kan ik mijn rol als performer inzetten voor een zo optimaal mogelijke ervaring?

Door mijn inspiratiebronnen kritisch te analyseren ben ik op verschillende doelstellingen gekomen die ik graag wil bereiken, en heb ik verschillende elementen gevonden die ik wil toepassen in de ervaring. Mijn voornaamste doel wat ik wil bereiken is dat ik het publiek kan aansturen op gedrag in de ruimte, en dat het publiek door de ruimte gaat bewegen door het licht. Dat is wat ik bij bijvoorbeeld Resonance en WedgeWork III heel jammer vind, je zit op een vaste positie te kijken naar de ervaring, en je kan je er niet doorheen verplaatsen. De ervaring zit tussen het Doen en het Denken, ik wil mensen aansturen op doen, daarna denken, en weer doen. Wat ik aan Resonance wel goed vind is hoe het verloop van tijd word ingezet. Door de enorme duratie van de overgang van kleur naar kleur toe te passen ervaar je het vergaan van tijd, dat is spannend. Ik wil ook graag dat mijn installatie veranderd over tijd, ik wil niet zoals The Weather Project een groot statisch object neerzetten. Maar ik wil graag een dynamische installatie waarbij ik als performer en het publiek invloed kan uitoefenen op wat er gebeurt in de ruimte.

Wat ik wel jammer vind bij Solid Light Films is dat er geen soundscape is. Ik denk dat toegepaste audio van grote waarde kan zijn in een immersieve ervaring. Wat er bij Resonance gebeurde is dat er audio ontworpen werd op de kleuren, waardoor het geluid het licht als het ware meer opende. Ik wil ook dat er een samenhangende soundscape is. Geluid voor de ruimte, maar ook ritmisch voor het licht. Waardoor ook het contrast tussen licht en duisternis versterkt kan worden. Het contrast kan er ook zorg voor dragen dat men verschillende staten van zijn ervaart. Zonder tegenpool is er niets waar je je toe kan verhouden. Door het publiek te begeleiden in de ervaring, kan ik met goed getimede licht, donker, geluid en stilte er voor zorgen dat het publiek gaat bewegen, stil gaat staan, kan spelen en kan reflecteren. Er zal een soort meditatieve staat ontstaan als daar ook iets tegenover staat, ervoor of erna.

Wat ik ook heb onderzocht is het element kleur. Kleur heeft heel veel kwaliteiten, bied ruimte voor associatie en geeft sfeer aan dingen. Kleur speelt bij veel bronnen van mij een rol in de ervaring. Bij Resonance is dat de ervaring van tijd over kleur, bij The Weather Project zie je door de lampen alleen maar tinten oranje in de ruimte, en bij Common Structures worden er op hoge frequentie kleuren op je afgeschoten. Ik vind de installatie Common Structures interessant, maar de intensiteit en de frequentie vind ik te heftig voor de doelstellingen van mijn installatie. En verder gebruikt lichtontwerpster Vinny Jones kleur voor het opwekken van bepaalde emoties, haar onderzoek gaat er vooral over wat voor invloed kleur kan hebben op de emotionele staat van zijn. Al deze dingen zijn interessant, maar voor mijn onderzoek niet relevant, want ik wil vooral met puur licht de ervaring vormgeven, en het gedrag van mensen beïnvloeden, maar ik wil niet direct de emotie aanspreken met kleur.

De pdf met het volledige bronnenanalyse overzicht staat hier.

Verder heb ik nog verschillende losse dingen geleerd van het analyseren van de bronnen:

  • Dat licht gericht in de pupil voor een vernauwing van de pupil zorgt, en dit zorgt voor een betere waarneming van licht van lagere intensiteit
  • Dat het publiek het snelst bewegende object is in een lichtinstallatie, dit zorgt ervoor dat men zelf gaat bewegen. Als het beeld sneller beweegt, gaat het publiek meer staan kijken.
  • Als het donker is in een ruimte, trekt het bewustzijn en de ervaring meer naar binnen, zal er minder bewogen worden, en gaan de andere zintuigen meer hun werk doen.
  • Een felle lichtflits in het donker ervoor zorgt dat je even moeilijk in het donker kan zien.
  • Dat een lichtsluis voor een verbreding van de pupil zorgt, en dat de ogen wennen aan het donker. Ook zorgt het voor een overgang in een andere werkelijkheid
  • Dat de fysiologische ervaring van kleur invloed kan hebben op de emotionele toestand.
  • Dat flikkerende kleuren van hoge frequentie patronen veroorzaakt op het netvlies.

Samenvattend wat ik wil bereiken en eisen aan de installatie n.a.v. bronnenanalyse:

  • Ik wil het publiek aansturen op gedrag door licht
  • Het publiek moet kunnen bewegen door de ruimte
  • De toevoegingen van licht moeten tastbaar worden
  • Meditatieve staat van zijn creëren door contrast
  • Verloop van tijd en de duratie laten ervaren

Dingen die ik meeneem in mijn ontwerp:

  • Contrasten gebruiken om een bepaalde staat van zijn te ervaren
  • Samenhangende soundscape en ritmisch geluid
  • Het publiek moet in en tussen de solide licht vormen passen
  • De snelheid waarmee licht beweegt beïnvloed gedrag
  • De installatie is veranderend over tijd
  • Ik wil minimalistische vormen gebruiken
  • Lichtsluis: een overgang van de ene naar de andere werkelijkheid
  • Ik wil geen kleur inzetten voor het opwekken van emotie
  • Geen hoge intensiteit/frequentie van kleur

--

--