Ölçekli Çeviklik Nedir? SAFE-LESS-NEXUS Analizi

Çevik Dönüşümü hep takım içerisinde yapılan işler üzerinden çok konuştuk. Çok sayıda takımın ortak çalıştığı büyük firmalarda bu takımlar arasında bağlılıklar ve işleyişi nasıl yönetebiliriz? Yine bu takımlar arasındaki ortak çalışma kültürünü ve çevik yaklaşımı nasıl sağlayabiliriz? Bu konu aslında literatürde ölçekli çeviklik olarak geçiyor. Bu yazıda bu yaklaşımı tavsiye edilen metotlar üzerinden incelemek istedik.

Takımlar arasındaki bağımlılıkları ve organizasyon genelindeki çalışmayı planlamanız için takımlar arası süreçleri analiz etmeniz büyük önem taşıyor. Bunu söyledikten sonra, projeleri ölçeklendirmeye yönelik aşağıdaki çevik çerçeveler arasındaki geniş kapsamlı farklılıklara ve benzerliklere bakalım.

Çevik Çerçevelerin her biri ne anlama geliyor? Nasıl tanımlanırlar?

Her biri farklı bir kuruluş tarafından desteklendiğinden, benzer kavramlar için farklı terminolojileri vardır; örneğin, SAFe’deki Scrum Sprint’e “Yineleme”, Nexus ve LeSS’de ise “Sprint” adı verilir.

Dean Leffingwell “Yalın İşletmeler için SAFe, Yalın, Çevik ve DevOps için bir bilgi tabanı, entegre ilkeler, uygulamalar ve kanıtlanmış yeterliliklerdir” olarak tanımlar.

Scrum yaratıcısı Ken Schwaber ve Scrum.org ekibi tarafından hazırlanan Nexus yaklaşımı da yazılımların geliştirilmesine ve ölçeklenebilir ürünlerin desteklenmesine yöneliktir. Bir hedefi karşılayan entegre bir artış oluşturmak için tek bir ürün portföyü üzerinde çalışan yaklaşık 3 ila 9 Scrum takımının çalışmalarını bir araya getiren ve iç içe geçiren roller, etkinlikler, eserler ve tekniklerden oluşan bir çerçeve olarak tanımlanır.

LeSS, Craig Larman ve Bas Vodde tarafından oluşturulmuştur. LeSS, senkronizasyon için dayatılan roller aracılığıyla içinde bulunduğu yapıyı ve organizasyonel politikalarını değiştirerek çeviklik oluşturur.

Üçü de Çevik Çerçevelerdir, dolayısıyla Yalın ve Çevik’e ve dolayısıyla 4 değeri ve 12 ilkesiyle Çevik Manifesto’ya dayanırlar.

Aynı zamanda Scrum’ı günlük olarak kullanarak:

· Scrum’ın üç temeline dayanmaktadırlar: şeffaflık, iç gözlem ve adaptasyon.

· Ayrıca Scrum değerlerini de destekleyeceklerdir: Cesaret, bağlılık, Odaklanma, Saygı, Açıklık.

Ancak bunlar “genişletilmiş Scrum” olduklarından, Scrum’ın ulaşamadığı birden fazla takımı yönetmeye yönelik genişletilmiş uygulamalar oldukları için kendi değerlerine sahiptirler.

%100 Scrum’a dayanan Nexus’un Scrum’da tanımlanmış olanlar hariç kendine ait değerleri veya ilkeleri yoktur.

SAFe, Nexus ve LeSS’de kullanılan metodolojiler

Ölçeklendirmeden bahsederken, hepsi mikro düzeyde (ekip) her gün çalışmak için bazı çerçeveler uygulamalıdır.

SAFe, Nexus ve LeSS’de mevcut konfigürasyonlar

Projelerinizi hangi düzeye ölçeklendirmek istediğinize bağlı olarak bu Çerçeveler, bunları 2 proje/ekipten tüm şirkete kadar farklı düzeylerde uygulamamıza olanak tanır. SAFe’de birlikte çalışan ekiplerin, resmi adı Agile Release Train (ART) olan bir “tren”e entegre olduğunu önceden belirtmeliyiz. Öte yandan LeSS Huge’da her üç takım bir alana entegre edilmiştir.

SAFe bir ‘Portföy’ konfigürasyonuna sahiptir ve üçü arasında organizasyonu dikkate alan tek konfigürasyondur, bu nedenle tüm şirkete ölçeklendirilebilir.

Aksine Nexus ve LeSS yalnızca ürünün organizasyonunu farklı ekipler halinde dikkate alır, bunları en fazla alanlara böler (LeSS Huge) ve burada onlarca ekibe genişletilebilir ancak alanlar arasında önceden tanımlanmış bir senkronizasyon olmayacaktır.

Daha sonra SAFe’nin tüm organizasyona odaklandığını, LeSS ve Nexus’un ise ürünlere daha fazla önem verdiğini söyleyebiliriz.

Scrum’ı temel aldıkları için farklı süre ve isimlerde de olsa takım etkinliklerini paylaşırlar.

Benzer şekilde üçü, Sprintlerin (SAFe için Yineleme) katılan tüm takımlar için aynı anda başlaması ve bitmesi gerektiğini ve geri kalanını içeren, tüm takımlar için ortak olan bir etkinlik olduğunu belirler.

Bu şekilde ekipler arasında bir seviye daha fazla senkronizasyon elde edersiniz.

Her Sprint’in süresi Çerçevenin kendisi tarafından tanımlanır : SAFe’de bunun 2 hafta olması gerektiğini söylenir (önerilir, ancak 1 ile 4 hafta arasında da kabul edilir), Nexus’ta Scrum Kılavuzunu temel aldığı için 4 haftaya kadar kabul edilir, LeSS’de 1 ila 4 hafta arasında olması kabul görmüştür.

Etkinlikleri anlatırken, SAFe için herkes için ana etkinliğin “PI Planlaması” olduğunu, çünkü “SANAT’ın büyüsünün yaratıldığı yer” olduğunu ve bu etkinlik olmadan SAFe’nin yapılamayacağını belirtmekte fayda var. Her 8–12 haftada bir, bir sonraki PI’da ne yapılacağına karar vermek için tüm ART’ın tek bir yerde toplandığı yerdir).

Öte yandan, tüm Çerçevelerdeki etkinliklerin geri kalanı, katılımcı olarak her takımın temsilcilerine veya belirli rollere sahip olacaktır ; örneğin, SoS yalnızca her takımın SM’sine veya Nexus Daily Scrum’a temsilciler gidecektir.

Aslında herkes ekip düzeyinde aynı rollere sahiptir, ancak konfigürasyon içinde bulundukları pozisyona bağlı olarak farklı yükümlülüklere sahip yeni roller eklenir.

Burada her takım için bir SM / PO’ya sahip olmamızın gerekli olup olmadığı merak edilebilir (+10 ekibimiz olsaydı bu yüksek bir maliyet olurdu).

Deneyimlerime göre, bir SM aynı anda 2–3 takımı yönetebilir (Sprint’lerin paylaşıldığını ve dolayısıyla tüm etkinliklerin aynı anda olduğunu unutmayın).

Dolayısıyla gerekirse benzer özelliklere sahip 2 takıma liderlik eden bir PO’ya veya iki takımda bir SM’ye sahip olabiliriz; tren içinde “paylaşılan bir kaynağa” sahip olmak daha ciddi olabilir.

Aşağıdakiler kullanılan veya oluşturulan farklı aktivitelerdir ve her biri için kılavuzlar da tanımlanmıştır.

Farklı ölçeklerdeki Scrum çerçevelerinin özelliklerini çok kısaca anlattım. Bunun size şu anda mevcut olan farklı yaklaşımlar hakkında biraz fikir vereceğini umuyoruz. Çevik metodolojilerdeki olgunluk düzeyleri ne olursa olsun süreçlerinizin ve takımlarınızın kendine uygun bir metot bulacağı ve çevik değerlere göre bu yaklaşımları uygulamaya çalışabilir. Çevik Dönüşüm zihniyeti tüm bu yaklaşımların temelinde olan ve esas değer yaratan nokta olup buradaki incelemede bir üstünlük veya kıyaslama yapılmayıp sadece özellikleri karşılaştırma konusunda bir analiz yapılmak istenmiştir.